Amputimi
Amputimi është heqja e një gjymtyrë nga trauma, sëmundja mjekësore ose operacioni. Si masë kirurgjikale, ajo përdoret për të kontrolluar dhimbjen ose një proces sëmundjeje në gjymtyrën e prekur, siç është malinja ose gangrena. Në disa raste, ajo kryhet tek individët si një operacion parandalues për probleme të tilla. Në disa vende, amputimi i duarve, këmbëve ose pjesëve të tjera të trupit është ose është përdorur si një formë ndëshkimi për njerëzit që kanë kryer krime.[1][2][3] Amputimi është përdorur gjithashtu si një taktikë në luftë dhe akte terrorizmi; mund të ndodhë edhe si lëndim lufte. Në disa kultura dhe fe, amputimet e vogla ose gjymtimet konsiderohen si një arritje rituale.[4][5][6]
Ka shumë lloje të amputimeve, njëra ndër to është amputimi i këmbës, e cila ndahet në dy kategori; amputime të vogla dhe të mëdha. Amputimet e vogla në përgjithësi i referohen amputimit të gishtave, ndërsa amputimet e mëdha janë zakonisht amputime nën gju ose mbi gju.
Ndonjëherë atletët profesionistë mund të zgjedhin të kenë një gisht jo thelbësore të amputuar për të lehtësuar dhimbjet kronike dhe performancën e dëmtuar.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Whitelaw WA (mars 2005). "Proceedings of the 14th Annual History of Medicine Days". Research Gate (në anglisht).
- ^ Kocharkarn W (verë 2000). "Traumatic amputation of the penis" (PDF). Brazilian Journal of Urology. 26: 385–389. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 9 tetor 2022. Marrë më 11 prill 2020 – nëpërmjet Official Journal of the Brazilian Society of Urology.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Peters R (2005). Crime and Punishment in Islamic Law: Theory and Practice from the Sixteenth to the Twenty-First Century. Cambridge University Press. ISBN 9780521792264.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Bosmia AN, Griessenauer CJ, Tubbs RS (korrik 2014). "Yubitsume: ritualistic self-amputation of proximal digits among the Yakuza". Journal of Injury & Violence Research. 6 (2): 54–6. doi:10.5249/jivr.v6i2.489. PMC 4009169. PMID 24284812.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Kepe T (mars 2010). "'Secrets' that kill: crisis, custodianship and responsibility in ritual male circumcision in the Eastern Cape Province, South Africa". Social Science & Medicine. 70 (5): 729–35. doi:10.1016/j.socscimed.2009.11.016. PMID 20053494.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Grisaru N, Lezer S, Belmaker RH (prill 1997). "Ritual female genital surgery among Ethiopian Jews". Archives of Sexual Behavior (në anglisht). 26 (2): 211–5. doi:10.1023/a:1024562512475. PMID 9101034.