Tumori jetre
Tumori jetre mogu biti primarni (koji su nastali iz ćelija jetre) i sekundarni, odnosno metastazni (češći su od primarnih). Od primarnih je najčešći hepatocelularni karcinom. Najvažniji primarni tumori jetre su:
- benigni:
- hepatocelularni adenom
- adenom bilijarnih duktusa
- maligni
- hepatocelularni karcinom
- holangiokarcinom
To je benigni tumor jetre, koji se pretežno javlja kod madih žena koje suveć duži period koristile konracepcijske pilule.
Bitan je jer može dovesti do dijagnostičke zabune, u smislu da se protumači kao hepatocelularni karcinom, te jer može prsnuti dovodeći do teškog intraabdominalnog krvarenja.
Građen je od hepatocita koji su gotovo normalni, a obično je inkapsuliran i ne sadrži portne prostore.
To je benigni tumor porijeklom od epitela bilijarnih duktusa. Javlja se u jednom od 3 oblika:
- mali (do 1 cm) subkapsularni, čvrsti, bjeličasti čvorići građeni od grupe reaktivnih bilijarnih duktusa
- cistadenomi, sa cističnim strukturama
- bilijarna papilomatoza
Hepatocelularni karcinom je maligni i najčešći primarni tumor jetre (preko 90%). Njegov nastanak je nedvojbeno povezan sa:
- hepatitisom B ili hepatitisom C
- aflatoksinom
- cirozom
Makroskopski HCC može imati oblik:
- velike unifokalne mase
- multifokalnih nodusa
- difuznog mikronodularnog infiltrata u ciroznoj jetri
Žućkasto bjeličaste je boje, a ponekad se vide zone krvarenja, nekroze i zelene prebojenosti žučnim pigmentom - kojeg stvaraju tumorske ćelije.
Mikroskopski, kod dobro i umjereno diferenciranih HCC, tumorske ćelije su slične hepatocitima i imaju trabekularni, ili acinusni, pseudoglandularni raspored. HCC može imati sinusoidni rast (raste unutar sinusoida), zamjenjujući rast (raste unutar lamina hepatocita) ili pseudokapsularni rast (raste ekspanzivno, potiskujući okolno tkivo jetre)
HCC metastazira najčešće limfogeno u regionalne limfne čvorove, a hematogene metastaze daje najčešće u pluća i druge organe kao što su: nadbubrežna žlijezda, želudac, srce, gušterača, slezena, jajnik, kosti.
To je maligni tumor porijeklom od epitela žučnih vodova. Prema mjestu nastanka mogu biti:
- intrahepatični
- hilusni (Klatsnikov tumor)
- ekstrahepatični
Faktori rizika su:
- torotrast - materija koja se nekad koristila u radiografiji
- invazija bilijarnih duktusa određenim speciesima metilja