Eustahijeva tuba
Eustahijeva tuba (lat. tuba pharyngotympanica, tuba auditiva) je cev koja spaja ždrelo sa srednjim uvom. Naziv je dobila po anatomu Eustahijusu[1] koji je živeo u 16. veku i prvi je opisao u svojim delima.
Eustahijeva tuba je hrskavičavo-koštana cev dužine oko 35 mm kod odraslih ljudi. Hrskavičavi deo svojim elasticitetom omogućava zatvaranje i otvaranje kanala tube. U toku gutanja, zevanja ili govora mišići vrata poznati kao „dilatatori tube“ primiču ili odvajaju zidove tube, što omogućava pravilan protok vazduha. Tuba se prostire od spoljnjeg zida ždrela (otprilike od nivoa donje nosne školjke) do prednjeg zida srednjeg uva.
Eustahijeve tuba obezbeđuje srednjem uvu ventilaciju i izjednačavanje pritiska sa atmosferskim. Sa porastom pritiska vazduha u srednjem uvu na oko 15 mmHg otvara se faringealni deo tube i tako omogućila evakuacija viška vazduha u predeo ždrela i izjednačavanje pritiska. Samo u slučaju da je pritisak vazduha sa obe strane bubne opne jednak stvoreni su optimalni uslovi za njeno pravilno titranje, pri čemu pritisak vazduha ne sme biti istovremen sa spoljne i unutrašnje strane bubne opne. Zato tuba mora biti zatvorena kako bi pritisak vazduha delovao na bubnu opnu samo kroz spoljni ušni hodnik. U slučaju da je ona zatvorena duže vreme dolazi do resorpcije vazduha iz srednjeg uva kroz njegov epitel, sniženje pritiska vazduha i utiskivanja bubne opne prema unutrašnjem uvu što dovodi do slabljenja sluha, pojave šumova u uvu i nastanka bolesti. Eksperimentima je dokazano da za oko 2 sata pritisak vazduha u srednjem uhu postaje jedva merljiv manometarski (nastanak vakuuma).[2] Uobičajeno je da je tuba zatvorena ali se pri svakoj promeni pritiska u atmosferi ona otvara kako bi izjednačila pritisak u srednjem uvu, što se postiže pomeranjem mišića vrata u toku gutanja i zevanja. Za normalnu funkciju bubne opne, slušnih koščica i uklanjanje sekreta nakupljenog u srednjem uvu, od velikog značaja je stanje prohodnosti Eustahijeve tube.
- Akutne infekcije gornjih disajnih puteva su jedan od najčešćih uzroka poremećaja funkcije tube. Kao posledica infekcije dolazi do otoka sluzokože nazofaringsa koji delimično ili potpuno sužava faringealno ušće tube, i najčešće dovodi do otoka celom njenom dužinom, što ima za posledicu delimični ili potpuni prekid ventilacije srednjeg uva.
- Barotraumatski poremećaji uva nastaju kod naglog uzdizanja ili spuštanja avionom, uspinjanja na brdo ili silaženje sa njega, u toku boravka i lečenja u hipo- i hiperbaričnim barokomorama itd. Ove aktivnosti dovode do poremećaja izjednačavanja pritiska u srednjem uvu. Ukoliko se ove promene odvijaju postepeno uz pretpostavku da bolestima nije narušena funkcija tube, nakon nekoliko akata gutanja dolazi do normalizacije ovog poremećaja. U protivnom kod naglih promena barometarskog pritiska ili u uslovima narušene funkcije tube, može doći do nastanka barotraumatske upale uva i pucanja bubne opne.
- ↑ Biografija Bartolomea Eustahia, na en.vikipedii [1], preuzeto 4. maja 2009.
- ↑ Arthur C. Guyton John E. Hall: Medicinska fiziologija, Savremena administracija, Beograd 1999. ISBN 86-387-0599-9
