Seyyid Vehbi
| Seyyid Vehbî سيّد وهبي Hüseyin | |
|---|---|
 Minijature iz knjige Surname-i Vehbi | |
| Biografske informacije | |
| Rođenje | 1674 |
| Smrt | 1736 Istanbul |
| Opus | |
| Jezik | Osmansko-turski |
| Znamenita djela | |
| |
Seyyid Vehbî (oko 1674 – Istanbul, 1736) bio je osmanski divanski pjesnik 18. stoljeća. Smatra se kao jedan od najistaknutijih autora iz doba tulipana.
Rođen je u Istanbulu negdje oko 1674. godine, njegovo pravo ime je bilo Hüseyin.
Poeziju je počeo pjevati u mladosti i koristio se pseudonimom Hüsami. Dobio je dobro obrazovanje. Postao je učenik Mirzazade Ahmeta Neyli Efendije, koji je bio jedna od uglednih književnih i političkih ličnosti tog perioda. Nešto kasnije je ga učitelj Neyli nazvao «Vehbi»[1]. Osim toga, uzeo je titulu «Sayyid» jer je se jedan njegov predak smatrao jednim od Sayyida. Postao je književnik i bibliofil u službi državnih dostojanstvenika. Dugo je radio kao nastavnik u istanbulskim medresama.
Zahvaljujući odama i kronikama koje je napisao za moskovski pohod 1711. godine, sultan Ahmed III. je okrenuo pažnju prema njemu. Uz narudžbu velikog vezira Damat İbrahim-paše napisao je mali hvalospjev o Pasarofskom sporazumu (21. jul 1718.) pod nazivom «Sulhiyye». 1720. je napisao «Surnâme-i Vehbî», spjev obogaćen minijaturama u časti obrezivanja četiri šehzada (prinčeva) od sultana Ahmeda. Djelo je dobilo velike pohvale i nakon toga je Seyyid Vehbi vrlo brzo napredovao u svom profesionalnom životu. Potom je pobijedio na natječaju za stihove na bunaru sultana Ahmeda III. ispred dvorca Topkapi.
Nakon toga je imenova sudca u Tabrizu. Kasnije je držao mevlevije u Kajseriju, Manisi i Halepu. Napuštavši Halep, otišao je na hodočašće (Hadž). Po povratku je se razbolio i umro u svojoj kući u Aksarayu u Istanbulu, što je danas mahala Aksaray, te je pokopan na groblju od džamije Džambazije (tur. Cambaziye Camii) u mahali Cerrahpaşa (Fatih).
Seyyid Vehbi je u svojim pjesmama prenio čitateljima doba i okruženje u kojem je živio.
Njegovo glavno djelo je Surnâme-i Vehbî. 1720. godine je sultan Ahmed III priredio 15-dnevnu proslavu za obrezivanje[2] svojih četiri sinova: Şehzade Süleyman (1710–1732), Şehzade Mehmed (1717–1756), Şehzade Mustafa (1717–1774), Şehzade Bayezid (1718–1771). Seyyid Vehbi je opisao u svome spjevu taj svečani događaj. Knjiga je obogaćena sa mnogobrojnim minijaturama od slikara Levni i smatra se remek-djelo osmanske kulture 18. stoljeća. Sačuvana je u Museju Topkapija.
Na česmi Ahmeda III. ispred Topkapija su urezani njegovi stihovi, što je i slučaj i za tvrđavu Yedikule gdje se nad vratima nalazi njegov natpis, koji je Ahmed III naručio prilikom popravka zidova nakon potresa.
- (tr) „«Seyyid Vehbî» u TDV İslâm Ansiklopedisi”. Pristupljeno 20. 02. 2022.
