Popučke
| Popučke | |
|---|---|
|
| |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Upravni okrug | Kolubarski |
| Grad | Valjevo |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo (2022) | ▲ 2627 |
| Geografija | |
| Koordinate | 44°17′11″N 19°56′31″E / 44.286333°N 19.942°E |
| Nadmorska visina | 161 m |
  Popučke Popučke (Srbije) | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski kod | 14221 |
| Pozivni broj | 014 |
| Registarska oznaka | VA |
Koordinate: 44° 17′ 11" SGŠ, 19° 56′ 31" IGD
Popučke je naseljeno mesto grada Valjeva u Kolubarskom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 2627 stanovnika.
Površina celog sela je 1476 ha 89 ar 89 m². Selo se nalazi na desnoj obali reke Rabas prema Lukavcu. Seoske kuće su pod padinama i jarugama, a spuštaju se i u dolinu same Kolubare. One su na severnoj strani od Krivošije, rečice koja protiče kroz selo. Seosko zemljište na kojem su kuće neravno je i bregovito, ali se vrlo blago spušta u Rabasku i Kolubarsku dolinu, koje su ravne i nenaseljene.
Glavnija uzvišenja su: Mramor do Zabrdice, Kremenica do Jasenice i Zlatarić po vrhu sela do Dupljaja.
Ispod Mramora spušta se 4–5 km dugačka, vrlo duboka, 20–200 m široka jaruga koja je spušta u dolinu reke Rabas. Sa druge strane Mramora, postoji druga jaruga koja je kratka, uska i produžava se u korito seoskog potoka, kojim snežna i kišna voda otiču u Krivošiju.
U Popučkama ako ima izvora, ima ih po jarugama ili pri silasku samih bregova u ravnicu. Svaka kuća pored izvora ima i svoj bunar. Glavnije tekućice, pored pograničnih reka Kolubare i Rabasa su Krivošija, koja dolazi iz Zabrdice i Jasenice, teče kroz ravniji južni deo sela i uliva se u Kolubaru. Rečica, je naziv seoskog potoka kojim se kišna i snežna voda slivaju u Krivošiju.
Popučke su jedno od najbogatijih rabaskih sela kvantitetom i kvalitetom svoje ziratne zemlje. Najbolje zemlje za kukuruz su oko Kolubare, a za strmne useve po brdima, oko sela i po brdskim i brežuljkastim padinama. Odlične livadske zemlje su oko Rabasa i ušća Ljubostinje, a osobito dobre zemlje za ispašu oko Krivošije i Rabasa. Kolubarski potesi zovu se: Kosirić, pri ušću Rabasa i Brašinovac na zapadu od ušća Krivošije.
Imaju malo svoje šume, više oranica. Po Kolubari, Rabasu, Krivošiji i Goriću imaju velike i najlepše zabrane lisnatog drveta, ali glavni deo sela trpi veliku oskudicu u drvima.
Popučke su selo razbijenog tipa. Gorić je na zapadnoj strani sela, izdvaja se iz sela kao zasebna i imovna i geografska celina. Sa pravim selom vezuje ga lak saobraćaj i blizina.
Zaseoci su: Brđanija, Gorić, Greda, Iverak, Jaruge, Krivošija, Livade 1, Livade 2 i Reka.
Popučke se graniče sa Lukavcem i Dupljajem, Jasenicom, Zabrdicom i Donjom Grabovicom.
Postoje dva predanja o tome kako je selo dobilo ime:
- Po prvom predanju, za vreme Turaka, kada su vođene borbe i dizani ustanci, poznata je bitka u dolini reke Rabas, gde je ćuprija bila urušena, pa su vojnici pokušavajući da prevaziđu ovu prepreku postavljali svoje puške preko te ćuprije kako bi preko njih prešli na drugu stranu. Po puškama, odatle Po-pučke, što je kasnije izgovaranjem dobilo svoj sadašnji oblik.
- Po drugom predanju, u davna vremena živeo je neki Ivan, strastan lovac, koji je jednog dana pošavši u lov kroz gustu, neprohodnu, prepunu srnama, košutama i divljači šumu, spazio jednu srnu na koju je odmah nanišanio i uprkos zabrani vile, koja se tog istog maha stvori pred njim, da ne puca, Ivan ne posluša i bi oslepljen. Dugo je tu stajao sve dok se ne nađe na nevolji da treba ići, te uze svoju pušku i po njoj dođe kući. Odatle priča kako slepi Ivan dođe kući „po pušci“, pa selo dobi ime Popučci, pa se to kasnije promeni u Popučke.[1][2]
Staro selo je bilo u Rečici, kuće su bile oko kuća Jankićevića na 300 m od sadašnje škole.[3] Najstarija porodica u selu je Bulajića, čiji je poslednji potomak odavno preminuo. Kao što se za Bulajiće ne zna sa koje su se strane doselili, tako se ne zna poreklo i još nekih porodica, koje se smatraju starinicma i osnivačima sela. Te najstarije porodice su: Terzići, Simići i Šašići.[4]
Terzići su poznata sveštenička kuća, u srodstvu su sa Jankićevićima i Simeunovićima. Slave Đurđic. Simića kuća je su srodstvu sa Pajićima i Kojićima. Slave sv. Jovana. Šašići su nekad bili jedna od najuglednijih porodica, koju su Turci mnogo rasejavali i koje ima po Pocerini[5]. Slave sv. Nikolu.[4]
U najranije doseljene porodice u selu računaju se Despotovići, koji su rod sa babolučkim Simeunovićima, doseljeni pred kraj 17. stoleća iz Kuča u Crnoj gori, pa prvo naseljeni u Lještanskom, okrugu užičkom i odatle sišli Valjevu i podelili se, pa jedni otišli u Zabrdicu i Babinu Luku, a oni došli ovde. Despotovićima su blizak rod Bogićevići i Milčevići. Slave sv. Nikolu.[4]
Isto kad i Despot, doselio se i stari Miško (Milorad) s Povija na Čevu. Od ovog Miška su: Miškovići, Brankovići i Stanićevići. Slave sv. Arhanđela.[4]
Malo posle Miška, ali pre austrijske okupacije, doselio se i Ranko sa svojom prodicom iz Budimlje u Starom Vlahu. Od Ranka su: Rankovići i Stojići. Slave sv. Jovana.[4]
U doba austrijske okupacije, odmah prvih godina doselili su se iz Bariča, okruga beogradskog današnji Zazići ili Jelisavčići. Oni su se doselili u 2 kuće i rasturili po celom selu, osim Gorića. Od njih su: Jelisavčići (Zazići), Rašići, Nićiforovići, Čubrovići, Jeremići, Danilovići, Mirkovići i Kuznovići. Slave sv. Jovana.[4]
Malo posle Zazića, ali posle austrijske okupacije, doselili su se iz Osata Radukići. S njima su u srodstvu i Milanovići, doseljeni kao majstori. Slave sv. Đurđa.
Kad i ovi, doseljeni su iz nikšićkih Rudina današnji Radojčići, s kojima su u srodstvu: Savići, Jerosimići, Petronijevići, Stanojevići, Živkovići i Jeremići. Slave sv. Đurđa.[4]
Za vreme Kočine krajine sišao je Filip iz Zarožja u okrugu užičkom i od njega su Filipovići i Vojisavljevići. Slave sv. Jovana. Kad i Filip, sa Strmne Gore sišao je i Antonije i od njega su Antonijevići, koji slave sv. Nikolu. Sa njima je, iz Lelića, prešao predak današnjih Jakovljevića, koji takođe slave sv. Nikolu. U ovo doba tek se počeo naseljavati Gorić i u njega se prvo doselio predak današnjih Stojanovića iz Drobnjaka iz Previša, od porodice Tomića. Slave svetog Nikolu. U Gorić se tad doselila i porodica Zarića iz Budimlje u Starom Vlahu koji slave svetog Đurđa. U Popučke prešla je i Kozlička porodica iz Kozlice u Bačevcima iz porodice Đurića. Prvo su bili u Piromanu, pa se tek ovde doselili. Slave Đurđic.
U prvom ustanku doselili su se Bogdanovići iz Maoča u Polimlju - slave svetog Nikolu. Ravići su iz Suvodanja, doselila ih Baba Rava, slave svetog Tomu. Rosići su iz Branegovića od porodice Milićevića, slave sv. Đurđa. Grbići su s Njeguša u Crnoj Gori i slave svetog Stevana. Josipovići u Goriću su iz Zaruba od tamošnjih Pavića, slave sv. Martu. Jovanovići su iz Crvenog Dola na Čevu i slave sv. Lazara, dok su Mijailovići (Švabići) od nekog Banaćanina. Slave svetog Đurđa.[4]
Doseljenici iz novijeg doba (nakon prvog ustanka do 1907. - tj. izlaska ove knjige u štampu;) su: Mijailović iz Babine Luke, Milosavljević iz Okleca, Milovanović iz Oglađenovca od tamošnjih Bražđana, Jelić iz Soltuše (okruga užičkog), Milosavljević iz Stojića u okrugu užičkom, Pavićević iz Štrbaca u Starom Vlahu, Aleksić u Goriću je iz Jasenice, Savić i Jelić iz Gorića su iz Crne Gore sa Čeva, Pantić je iz Osata, Đukić je iz Maoča u Polimlju, Pejić je iz Brezovice, Čkrbić je iz Kolašina, dok je Pantić iz valjevske Brezovice.[4][6]
Prema spisku valjevske eparhije, 1735. godine bilo je 13 domova u ovom selu. 1818. prema haračkim tefterima bilo je 113 porodica i 288 haračkih ličnosti. 1866. godine popis beleži 88 domova sa 774 stanovnika. 1890. bilo je 149 domova sa 1141 stanovnikom, dok je 1900. bilo 127 domova sa 1054 stanovnika.
Gorić se u prvo vreme zvao Kruščiš, ali je zbog tadašnje mnoge šume usvojen današnji naziv Gorić. Podaci iz 1900-ih kazuju da je sudnica bila u Lukavcu, crkva u Rabrovici, a da su Popučke pripadale Lukovačkoj opštini u srezu Valjevskom.
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg nalazi se u samom srcu sela i još uvek je u izgradnji. Kao što je ranije pomenuto, meštani Popučaka posećivali su crkvu u Rabrovici do skoro. Građena je po uzoru na crkvu iz Velikih Crljena. Projektovao ju je arhitekta Milosavljević, u srpsko-vizantijskom stilu. Spoljni gabarit iznosi 19,50 x 12 m². Ikone su rad Miće Paramentića.[7]
Groblje je u sredini sela na brdu za Popučke, dok Gorić ima zasebno groblje.
-
Crkva Vaznesenja Gospodnjeg -
Ulaz u crkvu
U naselju Popučke živi 2117 punoletnih stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 39,1 godina (38,2 kod muškaraca i 40,0 kod žena). U naselju ima 871 domaćinstvo, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 2,99.
Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je porast u broju stanovnika.
|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Etnički sastav prema popisu iz 2002. | ||||
|---|---|---|---|---|
| Srbi | 2519 | 96.62% | ||
| Romi | 27 | 1.03% | ||
| Jugosloveni | 5 | 0.19% | ||
| Crnogorci | 3 | 0.11% | ||
| Hrvati | 1 | 0.03% | ||
| Rusi | 1 | 0.03% | ||
| Bugari | 1 | 0.03% | ||
| nepoznato | 45 | 1.72% | ||
Od stoke se gaje krave, svinje i živina, od povrća paradajz, paprika, grašak, boranija, pasulj, krompir, krastavac, luk, cvekla, rotkva. Od žitarica najviše pšenica, kukuruz, ovas, ječam i zob. Od voća, najviše ima šljive i to Madžarke pre svega, od koje se pravi rakija.
Svi proizvodi se prodaju na pijaci. Većinom se samostalno nastupa. Zemljoradnička zadruga sela više ne funkcioniše, prostorije su zatvorene.
Selo Popučke se nalazi na putu Valjevo-Beograd na udaljenosti 10 km od Valjeva i 90 km od Beograda. Kroz Popučke prolazi regionalni put M4. Iz sela se može otići u dva pravca, na Ub i prema Šapcu. Većina puteva koja povezuju selo sa gradom je asfaltirana, ali podloga puteva je lošeg kvaliteta.
Mesna kancelarija postoji od posle Drugog svetskog rata, kada si i ostale mesne kancelarije počele da se otvaraju. Obavlja sve poslove vezane za građanstvo, izdavanje izvoda iz matičnih knjiga: rođenih, umrlih, venčanih, uverenja o državljanstvu. Mesna kancelarija radi samo za potrebe sela Popučke. Nalazi se u zaseoku Iverku, u zgradi zajedno sa poštom.
Škola postoji od 1. septembra 1999. kao samostalna, a pre toga je bila u sastavu OŠ „Valjevski NOP odred“, poznatije kao VII škola koja se nalazi u Novom naselju u Valjevu. Ime škola nosi po Svetom Savi i ima 8 razreda. Škola ima jednu biblioteku koja broji 8200 naslova, izdaje školski list i organizuje priredbe.
U selu postoji zdravstvena ambulanta, gde jednom nedeljno dolazi lekar iz Doma zdravlja Valjevo, u čijem je okviru ova ambulanta. Nema zubne ambulante, stomatologa, niti zubnog tehničara. Postoje dve privatne veterinarske ambulante sa po dva veterinara i dva veterinarska tehničara.
Selo nema dom kulture niti obdanište.
Aktivan je fudbalski sportski klub „Polet Popučke“, sa terenom za velik fudbal i svlačionicama. Zvanično se takmiči u prvoj opštinskoj ligi u fudbalu.
Postoji teren za male sportove na Iverku, odbojku, košarku, mali fudbal; ograđen, betoniran, sa rasvetom. Postoji rukomet sekcija kluba „Polet Popučke“. U samom selu sportski turniri se ne organizuju.
- prof. dr Radivoje Grbić, bivši dekan Medicinskog fakulteta u Beogradu
- dr Božidar Simić, jedan od prvih lekara u Srbiji
-
Ulaz u crkvu u Popučkama -
Kapija na ulasku u portu crkve -
Seosko groblje u Popučkama -
Pošta u Popučkama -
Put Beograd-Valjevo na prolazu kroz selo -
Magistralni put M4 -
Ulaz u seosku školu -
Vodenica u dolini Kolubare -
Panorama -
Panorama -
Panorama
| m | ž | |||
| ? | 14 | 14 | ||
| 80 | 10 | 28 | ||
| 75-79 | 33 | 47 | ||
| 70-74 | 39 | 60 | ||
| 65-69 | 59 | 85 | ||
| 60-64 | 81 | 55 | ||
| 55-59 | 50 | 59 | ||
| 50-54 | 114 | 88 | ||
| 45-49 | 122 | 127 | ||
| 40-44 | 123 | 120 | ||
| 35-39 | 74 | 88 | ||
| 30-34 | 71 | 76 | ||
| 25-29 | 107 | 90 | ||
| 20-24 | 106 | 90 | ||
| 15-19 | 102 | 92 | ||
| 10-14 | 75 | 66 | ||
| 5-9 | 69 | 73 | ||
| 0-4 | 44 | 56 | ||
| prosek | 38.2 | 40.0 | ||
|
|
|
|
| Pol | Ukupno | Poljoprivreda, lov i šumarstvo | Ribarstvo | Vađenje rude i kamena | Prerađivačka industrija | Proizvodnja i snabdevanje... | Građevinarstvo | Trgovina | Hoteli i restorani | Saobraćaj, skladištenje i veze |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Muški | 571 | 97 | - | 10 | 183 | 12 | 67 | 44 | 15 | 42 |
| Ženski | 372 | 66 | - | - | 110 | 2 | 9 | 54 | 7 | 10 |
| Oba | 943 | 163 | - | 10 | 293 | 14 | 76 | 98 | 22 | 52 |
| Pol | Finansijsko posredovanje | Nekretnine | Državna uprava i odbrana | Obrazovanje | Zdravstveni i socijalni rad | Ostale uslužne aktivnosti | Privatna domaćinstva | Eksteritorijalne organizacije i tela | Nepoznato | |
| Muški | 1 | 32 | 11 | 15 | 13 | 7 | - | - | 22 | |
| Ženski | 1 | 15 | 8 | 20 | 60 | 2 | - | - | 8 | |
| Oba | 2 | 47 | 19 | 35 | 73 | 9 | - | - | 30 |
- ↑ U protokolima crkve rabrovičke iz 1837. god. i docnije do 1843. stari sveštenici upisivali su ovo selo kao Popušci i Popučke.
- ↑ Kolubara i Podgorina - 541 str.
- ↑ U spisku sela austrijske Administracije od 1737. god. pominje se i ovo selo. Langer. Serbien etc. 247.- Spomenik XVIII 105.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 Prema podacima iz knjige IV, „Naselja srpskih zemalja“ Jovana Cvijića 1907. godine u Beogradu
- ↑ U Nakučanika i danas se nalazi poveća porodica Šašića-Šešića pordeklom iz Popučaka. Sa ovom porodicom su u srodstvu još i Srećkovići u Mrčiću i Milinkovići u Paunama.
- ↑ Kolubara i Podgorina (540-543 str.)
- ↑ RTV Marš: Crkva u Popučkama[mrtav link], 17.8.2005, pristup 56.7.2013
- ↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
- ↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7
- Božić, Jovanka (2010). Valjevska sela. Valjevo: Grafičar. ISBN 978-86-80613-14-7.
- Čeliković, Borisav, ur. (2011). Kolubara i Podgorina: naselja, poreklo stanovništva, običaji. -Beograd: Službeni glasnik: SANU. ISBN 987-86-519-1046-6.
- Mape, aerodromi i vremenska situacija lokacija (Fallingrain)
- Satelitska mapa (Wikimapia)
- Gugl satelitska mapa (Maplandia)
- Plan naselja na mapi (Mapquest)
- Znameniti nastavnici i učenici škole u Popučkama Arhivirano 2013-12-03 na Wayback Machine-u
| Naseljena mesta grada Valjeva |
|---|
|
Babina Luka • Balinović • Bačevci • Belić • Beloševac • Beomužević • Blizonje • Bobova • Bogatić • Brangović • Brankovina • Brezovice • Bujačić • Valjevo • Veselinovac • Vlaščić • Vragočanica • Vujinovača • Gola Glava • Gorić • Gornja Bukovica • Gornja Grabovica • Gornje Leskovice • Degurić • Divci • Divčibare • Donja Bukovica • Donje Leskovice • Dračić • Dupljaj • Žabari • Zabrdica • Zarube • Zlatarić • Jazovik • Jasenica • Jovanja • Joševa • Kamenica • Klanica • Klinci • Kosančićev venac • Kovačice • Kozličić • Kotešica • Kunice • Lelić • Loznica • Lukavac • Majinović • Mijači • Miličinica • Mlađevo • Mrčić • Oglađenovac • Osladić • Paklje • Paune • Petnica • Popučke • Prijezdić • Pričević • Rabas • Ravnje • Rađevo Selo • Rebelj • Rovni • Sandalj • Sedlari • Sitarice • Sovač • Stanina Reka • Stapar • Strmna Gora • Stave • Stubo • Suvodanje • Sušica • Taor • Tubravić • Tupanci |