Prijeđi na sadržaj

Manuel Godoy

Izvor: Wikipedija
Manuel de Godoy
Manuel Godoy

Biografija
Datum rođenja 12. maj 1767.
Mesto rođenja Castuera (Badajoz) (Španska imperija)
Datum smrti 4. oktobar 1851.
Mesto smrti Pariz (Druga Francuska Republika)
Veroispovest katolik
Supružnik María Teresa Burbonska
Josefa Tudó
Potomstvo Carlota, Manuel, Luis
Mandat(i)
premijer Španjolske
15. novembar 179228. mart 1798
Prethodnik Pedro Pablo Abarca de Bolea
Naslednik Francisco Saavedra de Sangronis

Manuel de Godoy (12. maj 1767., Castuera (Badajoz) - 4. oktobar 1851., Pariz) punim imenom Manuel de Godoy Álvarez de Faria Ríos Sánchez Zarzosa bio je miljenik španjolskog dvora i premijer u dva mandata, čija je katastrofalna vanjska politika pridonijela nizu nesreća i poraza koji su kulminirali abdikacijom kralja Carlosa IV a na kraju i okupacijom Španjolske od strane napoleonove armije.[1]

Biografija

[uredi | uredi kod]

Rođen je u staroj ali osiromašenoj plemićkoj familiji Godoy se 1784. zajedno sa bratom uputio do Madrida i kao on ušao u dvorsku gardu. Privukao je pažnju Marije Luise, supruge prijestolonasljednika Carlosa Antonia Pascuala i ubrzo je postao njezin ljubavnik. Kad je njen suprug 1788. preuzeo od oca tron kao Carlos IV dominantna Maria Luisa nagovorila je Carlosa da unaprijedi Godoa što se tiče ranga i položaja, pa je on već do 1792. bio feldmaršal i premijer nagrađen najvišom plemićkom titulom Vojvodom od Alcudie. Od tad je Godoy držao kraljevsku familiju u šaci, jer je bio fleksibilan, lukav, sklon intrigama, dovoljno snažan da nikad ne pokaže znakove slabosti i nemoći.[1]

Kad je Godoy imenovan premijerom 1792. njegov prvi potez bio je pokušaj da spasi francuskog kralja Louisa XVI od giljotine. Kad mu to nije uspjelo - 1793. zaratio je sa Prvom Francuskom Republikom. Nakon početnih španjolskih uspjeha uslijedili su veliki gubici, pa se Godoy odlučio na pregovore i 1795. sklopio Bazelski mir, zbog čega mu je zahvalni dvor dodijelio titulu Princ mira (Príncipe de la Paz).[1]

Da bi poboljšao odnose sa Francuskom republikom Godoy se 1796. u San Ildefonsu upustio u pregovore, koji su rezultirali sporazumom o savezništvu protiv Velike Britanije. Španjolska je ubrzo objavila rat, ali je flota doživjela težak poraz u Bitci kod rta Sveti Vincent, istovremeno se Francuska pokazala nevjernim saveznikom i pokazala malo brige za španjolske interese. Zbog tog je 1798. smjenjen sa premijerskog položaja, ali je i nadalje ostao miljenik kraljevske familije i utjecajan čovjek na dvoru.[1] Na položaj je vraćen 1801. dok je još uvjek bjesnio rat između Francuske i Britanije, a Napoleon postao prvi konzul i zaveo diktaturu. Godoy je popustio francuskom pritisku i sudjelovao u invaziji na britanskog saveznika Portugal, kao komandant španjolskih snaga u trotjednom Ratu naranče.[1] Nakon portugal]]ske kapitulacije Napoleon je 1802. sklopio sa Velikom Britanijom - Amienski mir, ne mariviši previše za španjolske interese. Zbog tog se u domovini formirala opozicija protiv Godoya okupljena oko Carlosovog sina prijestolonasljednika (Fernanda VII), nezadovoljna njegovom politikom.[1]

Kad je ponovno izbio rat između Francuske republike i Velike Britanije 1803., Godoy je uspio zadržati neutralnost do decembra 1804. kad je promjenio stranu i još jednom se pridružio Francuskoj, objavivši rat Velikoj Britaniji. Deset mjeseci kasnije španjolska ratna mornarica je potpuno uništena u bitki kod Trafalgara.[1] Odnosi sa Napoleon postepeno su se poboljšavali, pa je to dovelo 1807. do tajnog Sporazum iz Fontainebleaua po kom su Španjolska i Francuska dogovorile podjelu Portugala, Godou je ponuđen jug Portugala (Kraljevina Algarve). Nekoliko mjeseci kasnije u Španjolskoj se saznalo da Francuska planira okupirati dio njenih sjevernih provincija. Dvor na čelu sa kraljem koji je želio formirati vladu u egzilu, pokušao je pobjeći iz zemlje, ali je u Aranjuezu, masa odana prijestolonasljedniku, umalo ubila Godoya i prisilila Carlosa IV da abdicira u korist svog sina Fernanda VII. Fernando je odmah dao uhapsiti Godoya, ali su već u maju 1808. uhapšena sva trojica - i Godoy, Fernando i Carlos i to od Napoleona kad su pokušali pobjeći u Francusku.[1]

On je naime odlučio na španjolski tron instalirati svog brata Josepha Bonapartu[2], pa su mu sva trojica smetala.

Godoy je ostao vjeran Carlosu IV i živio sa njim u egzilu u Rimu sve dok on nije umro 1819. Tad se preselio u Parizu i živio od skromne francuske penzije sve do 1847, kad mu je nova španjolska kraljica Isabella II vratila sve titule i vratila dio zaplijenjenih imanja.[1]

Izvori

[uredi | uredi kod]
  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 1,8 Manuel de Godoy, prime minister of Spain (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 8.1. 2020. 
  2. Charles IV, king of Spain (engleski). Encyclopaedia Britannica. Pristupljeno 8.1. 2020. 

Vanjske veze

[uredi | uredi kod]