Makedonija (rimska provincija)
Rimska provincija Makedonija (lat. Macedonia) formalno je osnovana 146. godine st. e., nakon što je rimski vojskovođa Kvint Cecilije Metel porazio Andriska 148. st. e. u poslednjem u nizu tzv. makedonskih ratova, te nakon što su ukinute četiri klijentske republike koje je Rim bio ranije osnovao na teritoriji antičke Makedonije. Rimska provincija obuhvatala je i deo Epira (tzv. Epirus vetus), Tesaliju te delove Ilirije i Trakije.
U 3. veku ili 4. veku nove ere provincija Makedonija podeljena je na dva dela: Makedoniju Primu (na jugu) i Makedoniju Salutaris (na severu). Te su dve provincije bile uključene u Makedonsku dijecezu, koju su još činile Tesalija, Epir, Ahaja i Krit. Makedonska dijeceza je, zajedno s Dakijskom dijecezom i Panonskom dijecezom, činila Ilirsku prefekturu, koja je ustanovljena 318. godine n. e. Kada je Ilirska prefektura 379. godine podeljena na Zapadni i Istočni Ilirik, makedonske su provincije uključene u Istočni Ilirik. Nakon podele Rimskog carstva na Zapadno rimsko carstvo i Istočno rimsko carstvo 395. godine, Makedonija je pripala istočnom delu, odnosno Vizantiji.
Avgustovim principatom započeo je u Makedoniji dugotrajni period mira, prosperiteta i blagostanja, premda je njena važnost za ekonomiju Rimskog carstva bila manja u poređenju s važnošću njenog suseda, Male Azije.
Ekonomskom napredovanju značajno je doprinela izgradnja Egnacijevog puta, doseljavanje rimskih trgovaca u makedonske gradove, te osnivanje rimskih kolonija. Carska vlada je, zajedno s putevima i upravnim sistemom, donela ekonomski prosperitet, koji je donosio korist kako rimskom vladajućem sloju tako i nižim društvenim slojevima. Uz prostrano obradivo zemljište i bogate pašnjake, vladajuće porodice zgrtale su ogronmna bogatstva u društvu zasnovanom na robovskoj radnoj snazi.
Poboljšanje uslova života dovelo je do povećanja zanatlija u toj oblasti. Kamenoresci, rudari, kovači i drugi upošljavani su u različitim komercijalnim delatnostima. Grci su se zapošljavali kao vaspitači, učitelji i lekari širom Rimskog carstva.
Izvozna privreda u osnovi se temeljila na zemljoradnji i stočarstvu, ali su se izvozili i drugi proizvodi, kao što su gvožđe, bakar, zlato, drvna građa itd. Dodatni izvor prihoda bile su makedonske luke, kao na primer Dion, Solun i Kasandrija.
=