K'inich Janaab' Pakal
| K'inich Janaab' Pakal | |
|---|---|
| Ajaw Palenquea | |
| Pacal Veliki | |
| Vladavina | 29. jul 615 – 31. august 683 |
| Rođen/a | 24. 3. 603. |
| Umro/la | 31. 3. 683. (dob: 80) |
| Sahrana | Hram natpisa, Palenque |
| Prethodnik | Sak K'uk' |
| Nasljednik | K'inich Kan B'alam II |
| Potomstvo | K'inich Kan B'alam II K'inich K'an Joy Chitam II |
| Otac | K'an Mo' Hix |
| Majka | Sak K'uk' |
K'inich Janaab' Pakal, poznat i kao Pacal II ili Pacal Veliki, (23. mart 603 – 28. august 683)[1] je bio vladar Palenquea, majanskog grada-države u Kasnom klasičnom periodu pretkolumbovske mezoameričke kronologije. Tokom izuzetno duge vladavine od 68 godina Pakal je bio zaslužan za izgradnju ili dograđivanje većine današnjih građevina, spomenika i natpisa u Palenqueu.
K'nich Janaab Pakal je bio unuk Janaab' Pakala, odnosno sin kraljice Sak K'uk', a na prijestolje je došao u dobi od 12 godina. Njega je naslijedio sin Chan Bahlum II, a njega još jedan Pakalov sin - Kan Xul II. Nakon smrti je Pakal bio deificiran i govorilo se da komunicira sa svojim potomcima.
Pakal je najpoznatiji po grobnici koju je otkrio meksički arheolog Alberto Ruiz Lhuillier 1948. Ona je konačno otvorena 1952. i u njoj je pronađen Pakalov skelet. On je postao predmetom kontroverze, s obzirom da istrošenost zubiju sugerira osobu koja je umrla u 30-tim, a ne 70-godinama života; dio historičara, pak, smatra da je Pakal jednostavno kao član povlaštene elite imao bolju, zdraviju i po vlastite zube manje štetnu prehranu.
Pakalov sarkofag je ukrašen reljefom koji predstavlja jedan od najspektakularnijih primjera majanske umjetnosti. Prizor koji prikazuje se tradicionalno tumači kao Pakalov ulazak u Xibalbu, majanski podzemni svijet. Alternativno tumačenje je, pak, 1968. godine ponudio švicarski pisac Erich von Däniken u svojoj knjizi Sjećanja na budućnost prema kojoj taj prizor predstavlja astronauta u svemirskom brodu, a što je po njemu krunski dokaz veza drevnih Maja sa vanzemaljskim posjetiocima; takvo tumačenje odbacuje većina stručnjaka za Maje.
- ↑ Ovo su datumi temeljeni na natpisima Maja : u Mezoameričkom kalendaru dugog brojanja, 9.8.9.13.0 and 9.12.11.5.18 (Tiesler & Cucina 2004, p. 40).
- Tiesler, Vera; Cucina, Andrea (2004), Janaab' Pakal de Palenque: Vida y muerte de un gobernante maya, Mexico: UNAM, ISBN 9789703214891
- Drawings of the sarcophagus of Pacal the Great
- Photo of the sarcophagus of Pacal II
- Mesoweb's description of the discovery of Pacal II's tomb Arhivirano 2011-08-06 na Wayback Machine-u
- Michael Finley's "The 'Maya Astronaut,'" a discussion of Von Daniken's claims.
| Prethodi: Sak K'uk' |
Kralj Palenquea 29. jul 615 – 31. august 683 |
Slijedi: K'inich Kan B'alam II |