Ivan Šibl

IVAN ŠIBL
Ivan Šibl
Datum rođenja	28. oktobar 1917.
Mesto rođenja	Virovitica Austrougarska
Datum smrti	30. mart 1989. (71 god.)
Mesto smrti	Zagreb, SR Hrvatska SFR Jugoslavija
Profesija	vojno lice
Član KPJ od	septembar 1941.
Učešće u ratovima	Narodnooslobodilačka borba
Služba	NOV i PO Jugoslavije Jugoslovenska narodna armija 1941 — 1953.
Čin	General-potpukovnik u rezervi
Narodni heroj od	20. decembra 1951.
Odlikovanja	Orden narodnog heroja Orden partizanske zvezde Orden zasluga za narod sa zlatnim vencem Orden bratstva i jedinsta Orden za hrabrost Orden za hrabrost Partizanska spomenica 1941.

Ivan Šibl (1917—1989), učesnik Narodnooslobodilačke borbe, rezervni general-potpukovnik, društveno-politički radnik SR Hrvatske i SFRJ i narodni heroj Jugoslavije.

Biografija

Rođen je 28. oktobra 1917. godine u Virovitici. Do 1929. godine Ivan je živeo u Virovitici, gde je završio osnovnu školu i jedan razred Realne gimnazije. Iz Virovitice se preselio u Zagreb, gde je završio malu maturu i dva razreda Učiteljske škole. Dok je pohadao Učiteljsku školu, povezao se sa revolucionarnim omladinskim pokretom, pa je zbog svoje aktivnosti bio isključen iz škole. Školovanje je nastavio u Čakovcu i Vršcu, ali su ga, ubrzo, ponovo isključili iz škole. Godine 1935. vratio se u Zagreb, gde je nastavio aktivnost u revolucionarnom omladinskom pokretu. U to vreme bio je i član radničko-sportskog društva „Metalac“, u kojem se tada okupljala radnička omladina. Iz tog društva je oko 40 članova poginulo u Narodnooslobodilačkom ratu, među kojima i narodni heroji - Rade Končar, Joža Vlahović, Petar Biškup Veno i Marijan Čavić.

Godine 1939. Ivan je otišao na odsluženje vojnog roka. Posle povratka iz vojske, nije mogao u Zagrebu dobiti zaposlenje, pa se zaposlio u Duvanskoj stanici u Bujanovcu, u južnoj Srbiji. Posle tri meseca, vratio se u Zagreb i dobio posao u biblioteci Ekonomsko-komercijalne škole, u kojoj je radio do 1941. godine.

Narodnooslobodilačka borba

Posle okupacije Kraljevine Jugoslavije i stvaranja ustaške Nezavisne Države Hrvatske, Ivan je kao član udarne grupe učestvovao, u toku leta i jeseni 1941. godine, u nizu oružanih akcija na zagrebačkim ulicama. U septembru 1941. godine primljen je u članstvo Komunističke partije Jugoslavije. Pred kraj 1941. godine, ustaška policija je otkrila njegovu aktivnost, i zato je on 24. januara 1942. godine napustio okupirani Zagreb i otišao u Banijski partizanski odred.

Učestvovao je nizu borbi prvo kao borac, a zatim kao politički komesar čete i bataljona u Odredu. Ujesen 1942. godine, Ivan je upućen u Kalnički partizanski odred, na dužnost političkog komesara bataljona. Na toj se dužnosti nalazio do 31. decembra 1942, kada je njegov bataljon ušao u sastav Sedamnaeste slavonske brigade. Početkom 1943. godine, postavljen je na dužnost političkog komesara te brigade, a početkom oktobra 1943. preuzima dužnost političkog komesara 28. slavonske divizije. Krajem 1943. godine, Ivan je postavljen za vršioca dužnosti političkog komesara Druge operativne zone Hrvatske, a u januaru 1944. godine postaje politički komesar Desetog zagrebačkog korpusa. Tu funkciju vršio je do oslobodenja Jugoslavije, maja 1945. godine.

Razdoblje SFRJ

Posle oslobođenja, izabran je za sekretara Gradskog narodnog odbora u Zagrebu, i na toj dužnosti se nalazio do kraja 1945. godine, kada je ponovo prešao u službu Jugoslovenske armije. U JNA je vršio dužnosti zamenika političkog komesara i političkog komesara armije, načelnika Kadrovske uprave u Glavnoj političkoj upravi Ministarstva narodne odbrane u Beogradu i političkog komesara Zagrebačke vojne oblasti. Godine 1953. preveden je u rezervu, u činu general-potpukovnika.

Kratko vreme je radio kao glavni urednik lista „Borba“ u Beogradu, a u razdoblju od 1954. do 1963. godine nalazio se na dužnosti generalnog direktora Radio-televizije „Zagreb“. Od 1963. do 1967. bio je predsednik Prosvetno-kulturnog veća Sabora SR Hrvatske, a od 1967. do 1969. godine bio je poslanik u Veću naroda Savezne skupštine. Od 1946. godine Ivan Šibl je nekoliko puta biran za poslanika u Saboru. Od 1953. bio je član Centralnog komiteta SK Hrvatske, a od 1969. godine bio je predsednik Glavnog odbora SUBNOR-a Hrvatske. Bio je predsednik fudbalskog kluba „Dinamo“ iz Zagreba, od 1959. do 1967. godine.

Decembra 1971. godine, posle XXI sednice Centralnog komiteta SKJ, održane u Karađorđevu, na kojoj je smenjeno najviše rukovodstvo CK Saveza komunista Hrvatske, Ivan je dao ostavku na sve svoje dužnosti. Godine 1972. je isključen iz Saveza komunista Jugoslavije i penzionisan.

Knjige i odlikovanja

Ivan Šibl bio je veoma aktivan i u publicističkoj delatnosti. Objavio je knjige:

• „Zagrebačka oblast u narodnooslobodilačkoj borbi“, Zagreb 1950. godina,
• „Ratni dnevnik“, Zagreb 1960. godina
• „Iz ilegalnog Zagreba 1941.“, Zagreb 1965. godina
• „Partizanski razgovori“,
• brošuru „Prve političke akcije komunista u okupiranom gradu“ i
• monografiju „Zagreb tisuću devetsto četrdeset prve“.

Prema, njegovom, „Ratnom dnevniku“ snimljena su tri filma - „Naši se putevi razilaze“ (1957), „Kad čuješ zvona“ (1969) i „U gori raste zelen bor“ (1971), a sam je napisao scenario za film „Naši se putevi razilaze“ i televizijsku seriju „Sumorna jesen“.

Nosilac je Partizanske spomenice 1941. i drugih visokih jugoslovenskih odlikovanja, među kojima su Orden partizanske zvezde sa zlatnim vencem i Orden zasluga za narod sa zlatnom zvezdom. Ordenom narodnog heroja odlikovan je 20. decembra 1951. godine.

Iz ratnog dnevnika

U četama naše brigade ima mnogo partizanki. To su većinom seljačke djevojke, Slavonke, Kozarčanke, sve još vrlo mlade. Pješače u našoj koloni, bore se na položaju, jurišaju na utvrđena uporišta neprijatelja; zajedno s ostalim borcima prve bojne linije podnose sve napore partizanskog života. [...]

Sestre Milija i Danica Zlokapa su puškomitraljeskinje. Tek su nedavno došle u našu brigadu, no već su stari borci. Hrabru čovjeku je potrebno samo jedno ratno krštenje. Miliji je šesnaest, Danici osamnaest godina. [...] Na smjenu nose puškomitraljez i ranac municije i ne dopuštaju da im itko pomogne. [...]

U napadu na Sirač poginula je jedna od najhrabrijih djevojaka naše brigade i cijele Slavonije, Persa Bosanac. [...] Bila je tanka, vitka osamnaestogodišnja djevojka. Govorili su za nju: „Persa se ne zna bojati"... U borbi na Javorovici, za vrijeme ožujske ofenzive, poslije cijelog dana jurišanja upala je među prvima u neprijateljske postave i tukla se s Nijemcima prsa o prsa sve dok nisu uništeni. [...] Pala je pod siračkom školom, u jednom od mnogih juriša na taj utvrđeni objekt. Persa je morala poginuti. Izlagala se mnogo, nije se znala bojati! [...] Na Javorovici je pokraj nje jurišala i Katica Hacman, Bilogorka. Bile su najbolje drugarice i uvijek su se držale jedna uz drugu. U posljednjem jurišu Katicu je zahvatio neprijateljski rafal i smrtno je ranio. [...]

U ratu i u surovim uvjetima života ljudi mogu lako postati grubi i bezosjećajni. Hoće li se ove djevojke-ratnice prometnuti u muškarače? Možda će ih ratne strahote u kojima su prisiljene sudjelovati lišiti divnih svojstava koja ženu čine ženom i kakva želimo osjetiti kod žena koje volimo!

Literatura

• Vojna enciklopedija (knjiga deveta). Beograd 1975. godina.
• Narodni heroji Jugoslavije. „Mladost“, Beograd 1975. godina.