Germanijum
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Opšti podaci | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ime, simbol, atomski broj | Germanijum, Ge, 32 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Pripadnost skupu | metaloida | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
grupa, perioda | IVA, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
gustina, tvrdoća | 5323 kg/m3, 6 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Boja | srebrnasta | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Osobine atoma | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
atomska masa | 72,64 u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
atomski radijus | 125 (125) pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
kovalentni radijus | 122 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
van der Valsov radijus | bez podataka | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
elektronska konfiguracija | [Ar]3d104s24p2 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
e- na energetskim nivoima | 2, 8, 18, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
oksidacioni broj | 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Osobine oksida | amfoterni | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
kristalna struktura | regularna zidno centrirana | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
fizičke osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
agregatno stanje | čvrsto | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
temperatura topljenja | 1211,4 K (938,2 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
temperatura ključanja | 3093 K (2820 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
molska zapremina | 13,63×10-3 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
toplota isparavanja | 330,9 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
toplota topljenja | 36,94 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
pritisak zasićene pare | 7,46×10-5 Pa (1210 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
brzina zvuka | 5400 m/s (293,15 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ostale osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegativnost | 2,01 (Pauling) 2,02 (Alred) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
specifična toplota | 320 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
specifična provodljivost | 2,17 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
toplotna provodljivost | 59,9 W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
I energija jonizacije | 762 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
II energija jonizacije | 1537,5 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
III energija jonizacije | 3302,1 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
IV energija jonizacije | 4411 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
V energija jonizacije | 9020 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Najstabilniji izotopi | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tamo gde drugačije nije naznačeno, upotrebljene su SI jedinice i normalni uslovi.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Objašnjenja skraćenica: zast.=zastupljenost u prirodi, v.p.r.=vreme polu raspada, n.r.=način raspada, e.r.=energija raspada, p.r.=proizvod raspada, z.e=zarobljavanje elektrona
|
Germanijum (Ge, latinski germanium) je metaloid IVA grupe. Ima nekoliko izotopa čije se atomske mase nalaze između 64-83. Postojano je pet: 70, 72, 73, 74 i 76.
Zastupljena je u zemljinoj kori u količini od 1,8 ppm (eng. parts per million), kao pratilac ruda cinka i bakra.
Otkriven je 1886 godine od strane Clemens Alexander Winklera
Slično kao i kod galijuma njegove soli- posebno fluoridi i arsenidi pokazuju osobine poluprovodnika, ali zbog veće dostupnosti galijuma soli germanijuma se u praksi retko koriste.
Biološki značaj - nema.
Čist germanijum je krh, srebrnobeo metaloid. Ne reaguje sa vodom, vazduhom, čak ni sa kiselinama i bazama (sem azotne kiseline). Ponekad se njegove soli dodaju silicijumu pri proizvodnji električnih elemenata. staklo kome je dodat germanijum je prozračno za infracrveno zračenje.