Françafrique
Françafrique (francuski izgovor: [fʁɑ̃safʁik]) je izraz, uglavnom pejorativne prirode, koji se koristi kako bi se opisala "posebna veza", koju neki opisuju kao neokolonijalnu, između Francuske i njezinih bivših afričkih kolonija.[1][2][3] Smatra se kako je termin skovao Félix Houphouët-Boigny, predsjednik Obale Bjelokosti, koji ga je inicijalno koristio u pozitivnom kontekstu kako bi opisao napredak svoje zemlje zbog bliskih veza s Francuskom; danas, pak, termin uglavnom ima samo negativno značenje.[4]
Korijeni ove politike sežu još u 60-e godine, kada su se bivše afričke kolonije počele osamostaljivati. Iste godine, Charles de Gaulle je imenovao Jacquesa Foccarta za posebnog savjetnika za Afriku, što je dovelo do razvoja diplomatskih, ali i vandiplomatskih odnosa između Francuske i novonastalih afričkih zemalja. Francuska je od 1960. godine više od 30 puta aktivno vojno intervenirala u Africi (uz brojne pozadinske akcije, poput Operacije Crevette), a danas ima vojne baze u Gabonu,[5] Senegalu,[6] Džibutiju[7] te na prekomorskim posjedima Mayotteu i Réunionu u Indijskom oceanu.[8] Francuske trupe stacionirane su i u Maliju,[9] Čadu,[10] Srednjoafričkoj Republici,[11] Somaliji[12] i Obali Bjelokosti.[13]
Politika je svoj vrhunac imala od 1960. do 1989. godine,[14] a postoje aktivne debate u kojoj je mjeri ona danas prisutna i na koji način.[15][16][17] Francuska nesumnjivo ima interese na afričkom kontinentu i njeguje odnose sa svojim bivšim kolonijama, međutim radi li se tu samo o interesnoj politici ili, kako neki komentatori govore, neokolonijalizmu ostaje nejasno; od 2012. godine se često pojavljuju natpisi o snažnom povratku ove politike.[18][19]
- ↑ Steven Erlanger (12 September 2011). „Rwandan Leader, in Paris, Seeks to Ease Tensions”. The New York Times.
- ↑ „French election: What Emmanuel Macron's win means for Africa”. BBC News Online. 2017-05-19. Pristupljeno 2017-08-14.
- ↑ Taylor, Ian (2010-04-01). The International Relations of Sub-Saharan Africa. A&C Black. str. 51. ISBN 9780826434012.
- ↑ RFI -14 July 2010 – Olivier Fourt – 1960–2010, 50 ans d’interventions militaires françaises en Afrique
- ↑ French Ministry of Defence – Les Forces françaises au Gabon
- ↑ French Ministry of Defence – Les Éléments français au Sénégal
- ↑ French Ministry of Defence – Les forces françaises stationnées à Djibouti
- ↑ French Ministry of Defence – Les Forces armées en zone sud de l'Océan Indien
- ↑ French Ministry of Defence – Mali
- ↑ French Ministry of Defence – Les éléments français au Tchad (EFT)
- ↑ French Ministry of Defence – Les forces françaises en République Centrafricaine
- ↑ French Ministry of Defence – Opération EU NAVFOR Somalie / Atalante – Lutte contre la piraterie
- ↑ French Ministry of Defence – Les forces françaises en Côte d'Ivoire
- ↑ „How France maintains its grip on Africa”. BBC News Online. Pristupljeno 2017-08-14.
- ↑ Samuël Foutoyet, Nicolas Sarkozy ou la Françafrique décomplexée, Tribord, 2009, p. 11 (French)
- ↑ 50 years later, Françafrique is alive and well – Christophe Boisbouvier – 16 February 2010 – RFI English
- ↑ Reconnaissons que l'Elysée rompt avec la « Françafrique », article by Venance Konan, Le Monde, 16 avril 2011 (French)
- ↑ The New York Times – The Return of Françafrique – PIERRE HASKI – 21 July 2013
- ↑ Al Jazeera – Ending 'Francafrique' – 12 March 2013 (archive link)
- The French African Connection Arhivirano 2015-03-16 na Wayback Machine-u (2013), 3-part documentary series by Al Jazeera
- François-Xavier Verschave about what Françafrique means. Arhivirano 2020-08-06 na Wayback Machine-u(English)
- 50 years later Françafrique is alive and well Christophe Boisbouvier, Radio France Internationale (English)
- Africa: 50 years of independence Arhivirano 2016-03-03 na Wayback Machine-u Radio France Internationale (English)
- French foreign policy in Africa: between pré carré and multilateralism by Sylvain Touati (English)