Formion
Za ostala značenja, vidi Formion (razvrstavanje).
Formion (Φορμίων (gen. Φορμίωνος)), sin Asopijev, bio je atenski vojskovođa i admiral prije i za vrijeme peloponeskog rata. Iskazao se kao nadareni flotovođa te je, komandirajući atenskom flotom, za Atenu izborio nekoliko značajnih pomorskih pobjeda na početku sukoba. Zbog toga mu je nakon smrti priređen pogreb s najvišim državnim počastima te postavljen kip na Akropolu. Neki historičari ga smatraju jednim od prvih velikih admirala u historiji pomorskog ratovanja.
Formion se prvi put spominje kao jedan od komandanata atenske ekspedicije (uz Perikla i Hagnona) koja je 439. pne. zauzela pobunjeni Samos za vrijeme samijskog rata. Potom se spominje kao komandant ekspedicije koja je opsjela pobunjenu Potideju 432. pne., a potom uz pomoć makedonskog kralja Perdike II vodila uspješan pohod protiv atenskih neprijatelja na Halkidici.
Godine 429. pne. Formion je poslan u Korintski zaljev kako bi pomogao atenskim saveznicima. Tamo je u bitkama kod Riosa i kod Naupakta usprkos brojčane inferiornosti, koristeći inovativnu taktiku i bolju izvježbanost posada, porazio brojčano nadmoćne snage Peloponeskog saveza.
- Kagan, Donald. The Peloponnesian War (Penguin Books, 2003). ISBN 0-670-03211-5
- Livius, Phormio Arhivirano 2013-05-19 na Wayback Machine-u by Jona Lendering