Evroskepticizam
Euroskepticizam je izraz kojim se opisuje kritički ili neprijateljski stav prema Evropskoj uniji, prije svega u zemljama koje su njene članice ili potencijalni kandidati za njeno članstvo. Euroskepticizam se najčešće iskazivao, odnosno argumentirao tvrdnjama da članstvo u EU odnosno njena politika nagriza suverenitet država-članica, pa su se zbog toga euroskeptici najčešće pronalazili među nacionalistima, obično desnog predznaka. Nešto kasnije se počeo iskazivati i kroz kritike EU zbog nedovoljnog ili nikakvog demokratskog legitimiteta njenih institucija, te birokratskog i elitističkog stava prema građanima. Kritika EU se također može pronaći i kod ljevičara koji u EU vide oruđe krupnog multinacionalnog kapitala preko koga se uništavaju radnička i druga socijalna prava. Euroskeptični stavovi sve više jačaju u Evropi, pogotovo od sredine 2000-ih, kada je na referendumima u Francuskoj i Nizozemskoj odbačen prijedlog Evropskog ustava te kulminirali 2016. na referendumu kojim se Ujedinjeno Kraljevstvo odlučilo za izlazak iz EU.
Euroskepticizam se ponekad dijeli na tzv. tvrdi euroskepticizam, koji načelno zahtijeva ukidanje EU i/li izlazak matične zemlje iz njenog članstva; te tzv. meki euroskepticizam koji se prije svega protivi eurofederalističkim tendencijama te zahtijeva demokratsku reformu EU.
U Evropskom parlamentu su tvrde euroskeptične stranke okupljene u klub pod imenom Evropa slobode i demokracije; desno krilo mekih euroskeptika je okupljeno u Evropske konzervativce i reformiste (kojima pripada i britanska Konzervativna stranka), dok lijevo krilo čini Evropska ujedinjena ljevica - Nordijska zelena ljevica.
- Harmsen, Robert; Spiering, Menno (2005). Euroscepticism: Party Politics, National Identity and European Integration. Amsterdam: Rodopi. ISBN 9789042019461.
- Szczerbiak, Aleks; Taggart, Paul A. (2008). Opposing Europe?. Oxford: Oxford University Press. ISBN 9780199258307.