Engelbrekt Engelbrektsson
Engelbrekt Engelbrektsson | |
---|---|
Portret Engelbrekta Engelbrektssona iz 19. vijeka | |
Švedski regent | |
Vladavina | 1434. - 1435. |
Prethodnik | Erik od Pomeranije |
Nasljednik | Erik od Pomeranije |
Rođenje | oko 1390. - |
Smrt | maj 1436 pored Örebra, Švedska |
Engelbrekt Engelbrektsson (-, oko 1390.. - pored Örebra, maj 1436.[1]), bio je švedski nacionalni heroj vođa pobune u 15. vijeku protiv Erika Pomeranskog kralja Kalmarske unije, ujedinjenih kraljevstava Švedske, Danske i Norveške.[1]
Engelbrektsson je bio sitni plemić njemačkog porijekla, vlasnik jednog manjeg rudnjika u švedskom Bergslagenu.[1]
Kad su u ljeto 1434. rudari i seljaci iz Bergslagena digli bunu protiv ekonomski katastrofalne i neustavne politike apsolutistički nastrojenog Erika od Pomeranije, izabrali su Engelbrekta za svog vođu.[1] Izvrsni početni uspjesi Engelbrektove pobunjeničke vojske protiv Erikovih snaga, potaknuli su i plemstvo i svećenstvo da se pridruže buni, pa je ona na taj način dobila karakter općenacionalnog revolta.[1]
Sklopljeno primirje u novembru 1434. rezultiralo je potpisivanjem sporazuma početkom 1435. i povratak na početno stanje prije pobune - status quo.[1] Iako je Erik od Pomeranije obećao Šveđanima da će poštivati njihova ustavna prava, ubrzo je postalo jasno da je samo fingirao i postupio s lošom namjerom.[1]
Nakon obnove neprijateljstvava u januaru 1436., Engelbrekt je ponovno stao na čelo ustanika i napao brojne kraljeve utvrde, zauzevši među prvima Stockholm.[1]
Ali su tad izbile svađe i sukobi među švedskim plemstvom, pa je maju 1436. jedan od njih Magnus Bengtsson - ubio Engelbrekta Engelbrektssona.[1]
Njegova smrt demoralizirala je ustanike, pa je Erik od Pomeranije uspio zavesti red. Ipak je tinjajuće nezadovoljstvo i uspomena na Engelbrekta, kojeg je smrt pretvorila u nacionalnog heroja, dala Šveđanima potrebnu snagu da svrgnu Erika do ljeta 1439.[1]
Prethodnik: | Švedski regent | Nasljednik: |
Erik od Pomeranije | Erik od Pomeranije |