1721

Ovo je članak o godini 1721.

Milenijum:	2. milenijum
Vjekovi:	17. vijek – 18. vijek – 19. vijek
Decenija:	1690-e  1700-e  1710-e  – 1720-e –  1730-e  1740-e  1750-e
Godine:	1718 1719 1720 – 1721 – 1722 1723 1724

Teritorijalne promjene izazvane Ništatskim mirom (označene zeleno-žuto)

1721. po kalendarima

Gregorijanski	1721. (MDCCXXI)
Ab urbe condita	2474.
Islamski	1133–1134.
Iranski	1099–1100.
Hebrejski	5481–5482.
Bizantski	7229–7230.
Koptski	1437–1438.
Hindu kalendari
• Vikram Samvat	1776–1777.
• Shaka Samvat	1643–1644.
• Kali Yuga	4822–4823.
Kineski
• Kontinualno	4357–4358.
• 60 godina	Yin Metal Vo(l) (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11721.
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1721 (MDCCXXI) bila je redovna godina koja počinje u srijedu po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u nedjelju po julijanskom kalendaru.

Događaji

Januar/Siječanj – Mart/Ožujak

• 6. 1. - Komisija britanskog parlamenta podnela izveštaj povodom kolapsa South Sea Company - korupcija je bila u samoj vladi.

• 5. 2. (25. 1. po j.k.) - Reforme Petra Velikog: Manifest o osnivanju Svetog praviteljstvujuščeg sinoda, najvišeg organa crkveno-državne uprave Ruske crkve (do 1917).
• 5. 2. - Britanski glavni ministar James Stanhope umire dan nakon energične obrane postupanja vlade u Aferi Južnih mora.

• 9. 3. - Francuzi zauzeli brandenburšku tvrđavu Arguin, na današnjoj severnoj obali Mauretanije.
• 19. 3. - Umro papa Klement XI., nakon više od 20 godina pontifikata.
• 24. 3. - Johann Sebastian Bach posvetio šest koncerata, nazvanih Brandenburški koncerti, Christianu Ludwigu, markgrofu od Brandenburg-Schwedta.
• 27. 3. - Defanzivni savez Francuske i Španije, razmena nekih teritorija, npr. Pensacola se vraća Špancima.

April/Travanj – Jun/Lipanj

Walpole

• 2. 4. - Francuzi postavili trgovačku postaju u Mahéu na jugozapadnoj indijskoj obali (u francuskom posedu, s pauzama, do 1954).
• 4. 4. - Robert Walpole je imenovan za Prvog lorda Trezora i kancelara eksčekera - danas ga smatraju prvim britanskim premijerom (do 1742).
• april? - U Nišu je izbila janičarska pobuna protiv Abdulah-paše - razmešteni su u udaljene garnizone, za niškog muhafiza je postavljen bosanski valija Topal Osman-paša.
• april - U Engleskoj je epidemija boginja, Lady Mary Wortley Montagu javno daje variolirati svoju kćerku, a sledećeg avgusta su uspešno variolirana sedmorica osuđenih na smrt (Edward Jenner izveo prvu vakcinaciju 1796).
• april - Pirati John Taylor, Olivier Levasseur i Jasper Seagar zarobili kod Reuniona u Indijskom okeanu portugalski brod Nossa Senhora do Cabo - plen se smatra za jedan od najvećih u istoriji.
• 26. 4. - Persijski grad Tabriz je razoren u zemljotresu, stradalo je možda 80.000 ljudi.
• april, krajem - Dok se u Marseilleu kuga povlači, ponovo se razgorela u Arlesu. U tijeku je gradnja Kužnog zida (Mur de la peste), kako bi se zaštitio Comtat Venaissin.

Inocent XIII.

• 8. 5. - Kardinal Michelangelo dei Conti izabran je u 75. glasanju za papu pod imenom Inocent XIII. (do 1724).
• 18. 5. - Osnovana Fagaraška arhidijeceza Rumunjske grkokatoličke crkve u habsburškom Erdelju.
• 18. 5. - Umire etiopski car Dawit III, nasleđuje ga brat Bakaffa (do 1730).
• maj - jun - Veliki sjeverni rat: dok se u Nystadu vode švedsko-ruski pregovori o miru, Rusi još jednom napadaju švedsku obalu i spaljuju nekoliko mesta.

• 13. 6. - U Madridu zaključen defanzivni savez Španije, Francuske i Velike Britanije. Španija i Francuska su ove godine dogovorili i tri bračna saveza. (dobri odnosi se raspadaju već 1725).

Jul/Srpanj – Septembar/Rujan

• 3. 7. - Dano-norveški luteranski misionar Hans Egede stiže na Grenland.

• avgust - Jakob Roggeveen krenuo ispred Nizozemske zapadnoindijske kompanije na ekspediciju za pronalaženje hipotetičke Terra Australis - dogodine otkrio nekoliko pacifičkih ostrva.
• 18. 8. - Safavidska Persija: sunitski Lezgini poharali šiitski Šamahi u dan. Azerbejdžanu. Stradali su i ruski trgovci što je povod za Rusko-persijski rat (1722–1723).
• 26. 8. (15. 8. po j.k.) - Pećki patrijarh Mojsije Rajović priznaje sinodalnom gramatom autonomiju Beogradske mitropolije; predviđeno da u slučaju smrti karlovačkog mitropolita Vikentija, beogradski mitropolit Mojsije bude poglavar svih Srba pod austrijskom vlašću (austrijske vlasti se protive spajanju beogradske i karlovačke stolice). Mitropolit Mojsije je ove godine preneo sedište iz Beograda u Temišvar.

• 10. 9. - U finskom gradu Ništatu sklopljen Ništatski mirovni sporazum kojim je formalno okončan Veliki sjeverni rat, a čijim odredbama se Švedska odrekla Estonije, Latvije i jugoistočnog dijela Finske u korist Ruskog Carstva.
• 23. 9. - Francuska istočnoindijska kompanija preuzima Mauricijus i šalje koloniste.

Oktobar/Listopad – Decembar/Prosinac

• 11. 10. - Umro Anton Florijan, knez Lihtenštajna, nasljeđuje ga sin Josip Ivan Adam (do 1732).
• jesen - Topal Osman-paša je niški muhafiz i rumelijski valija (do 1727). Niš je, pored Skadra, bio mesto gde se najlakše kupovao janičarski status, Osman-paša tokom inspekcionog putovanja vrši pokolj u Peći, zatim i odmazdu nad janičarima u Nišu.

• 2. 11. (22. 10. po j.k.) - Gospodar, Car i Veliki knez Sve Rusije Petar Veliki menja titulu u Imperator Sveruski.
• 28. 11. - Prije nego što će biti pogubljen lomljenjem na kotaču, francuski razbojnički vođa Louis Dominique Cartouche na stratištu odaje cjelokupnu mrežu svojih saučesnika i jataka, uključujući visokopozicionirane službenike francuskog dvora.

Kroz godinu

• Venecija napustila politiku protestiranja protiv austrijske slobodne plovidbe Jadranom, koja je izazivala incidente od 1717.
• U mletačkoj Dalmaciji uvedena travarina na ispašu, koja će dovesti do pobune 1722-24. u okolici Splita i Zadra.
• U Srbiji, bez Beograda i Krajine, ima 5487 komorskih i 533 vojnička seljačka poseda. U zemlji je zasijano žitaricama samo 15.060 jutara.
• Mitropolit Mojsije šalje molbu Petru Velikom za pomoć u prosveti, ovaj na to odgovara potvrdno sledeće godine.
• U Beogradu osnovana grčka škola pojanja.
• "Putašastvije k gradu Jerusalimu" Jeroteja Račanina prvi je srpski putopis (na narodnom jeziku).
• Tek sad je završeno razgraničenje Crne Gore i Osmanskog carstva, prema Požarevačkom miru, takođe i razgraničenje mletačke Dalmacije (Linea Mocenigo).
• U niškom serhatu ima 10.000 haračkih listića, kao i pre rata, što će do 1730. porasti na 17.500 - dolaze sa Kosova i iz austrijske Srbije.
• Pojavila se dva izdanja Montesquieuovih satiričnih "Persijskih pisama".
• John Hadley prikazao parabolični Njutnov teleskop.
• U Rusiji otkrivene naslage uglja, u Donbasu na jugu i u Kuzbasu u Sibiru - sistematska eksploatacija od polovine 19. st..

• 
  Evropa 1721
• 
  Evropa 1721 (Herman Moll)
• 
  Planisfera

Rođenja

• 3. 2. - Friedrich Wilhelm von Seydlitz, pruski general († 1773)
• 19. 3. - Tobias Smollett, škotski pisac († 1771)
• 26. 4. - William Augustus, Duke of Cumberland, britanski princ i vojskovođa († 1765)
• 7. 6. - Barbara Campanini alias La Barberina, italijanska plesačica († 1799)
• 19. 6. - Johann de Kalb, nemačko-francuski vojnik u Američkoj revoluciji († 1780)
• 6. 12. - Chrétien Guillaume de Lamoignon de Malesherbes, francuski državnik († 1794)
• 29. 12. - Markiza de Pompadour, ljubavnica francuskog kralja Luja XV († 1764)

Smrti

• 7. 3. - Saro Bunić, dubrovački pjesnik i državnik (* 1632)
• 19. 3. - Klement XI., papa (* 1649)
• 27. 3. - Matvej Gagarin, prvi guverner Sibira (* 1659)
• 18. 5. - Dawit III, car Etiopije
• 8. 7. - Elihu Yale, dobrotvor univerziteta (* 1649)
• 18. 7. - Jean-Antoine Watteau, slikar (* 1684)
• 18. 9. - Nikola Bošković, Ruđerov otac (* 1641-42)
• 11. 10. - Anton Florijan, knez Lihtenštajna (* 1656)
• 28. 11. - Louis Dominique Cartouche, francuski razbojnik (* 1693)
• 13. 12. - Alexander Selkirk, moreplovac (* 1676)
• 23. 12. - Dživo Gundulić, književnik (* 1678)
• Johann Ferdinand von Herberstein, austrijski feldmaršal (* 1663)

Reference

Literatura

• Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959
• Istorija srpskog naroda, Četvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)

Vanjske poveznice

1721 na Wikimedijinoj ostavi