Ksut
Ksut (starogrčki: Ξοῦθος) bio je, u grčkoj mitologiji, sin Helena i nimfe Orseide te, preko svojih sinova, utemeljitelj grčkih plemena Ahejaca i Jonjana. Kreusa mu je rodila dva sina: Jona i Aheja, kao i kćerku Diomedu.
Prema Katalogu žena, koji se u antici pripisivao Hesiodu, Helenova tri sina, Dor, Ksut (preko svojih sinova, Jona i Aheja) i Eol, predstavljali su eponimne utemeljitelje glavnih drevnih plemena koji su činili grčki narod.[1] Ksut je vladao Peloponezom i bio je oženjen Kreusom, kćerkom Erehtejevom, koja mu je rodila Aheja i Jona.[2] Prema drugoj verziji, nakon Helenove smrti Ksuta su braća proterala iz Tesalije, nakon čega je on otišao u Atinu, gde se oženio Erehtejevom kćerkom. Nakon Erehtejeve smrti Ksut je bio određen da njegovim sinovima presudi o podeli vlasti i, pošto je odlučio da najstariji, Kekrop, bude kralj, ostali Erehtejevi sinovi ga isteraju iz zemlje; dođe u Egijal [na Peloponezu], tu se nastani i tu ga zadesi smrt".[3][4]
Euripidova tragedija Jon donosi alternativnu verziju mita, prema kojoj je Ksut sin Eola i Kijane, a Jonovi pravi roditelji zapravo su Kreusa i bog Apolon. Ksut i Kreusa posetili su proročište u Delfima da bi pitali boga mogu li se nadati deci. Ksutu će kasnije Kreusa roditi Dora, premda se i uobičajenoj verziji mita Dor smatra Ksutovim bratom.
- ↑ Hesiod, Katalog žena, fr. 9, 10(a).
- ↑ Pseudo-Apolodor Biblioteka, I, 7, 3.
- ↑ Pausanija, Opis Helade, VII, 1, 2 (prev. Zora Đorđević).
- ↑ Schmitz, Leonhard (1867). „Xuthus”. u: William Smith. Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. 1. Boston: Little, Brown and Company. pp. 134.