Zakonik ili kodeks predstavlja normativni akt kojim zakonodavac nastoji na jednom mjestu, odnosno u jednom dokumentu kodificirati cjelokupno pravo ili granu prava neke države. Svrha zakonika je učiniti zakone pristupačnima javnosti, odnosno ukloniti proturječnosti među određenim propisima te olakšati njihovo tumačenje i primjenu.

Zakonici koji nastoje sažeti cjelokupno pravo neke države su karakteristični za države Starog i srednjeg vijeka, odnosno doba kada pravo nije bilo dovoljno razvijeno i razgranato. Najpoznatiji zakonici su Hamurabijev zakonik u drevnom Babilonu, kao i Zakon Dvanaest tablica u drevnom Rimu. Na prostoru bivše Jugoslavije su poznati Vinodolski zakonik iz 13. i Dušanov zakonik iz 14. vijeka.

Zakonici u kasnijim periodima su bili ograničeni na određene oblasti prava, pa tako poznajemo građanske i kaznene (krivične) zakonike. Od građanskih zakonika je najpoznatiji Justinijanov Corpus iuris civilis koji je poslužio kao temelj za sistem civilnog prava u današnjem svijetu, te Napoleonov - Code civil. On je utjecao na Opći građanski zakonik (OGZ) u Austrijskom Carstvu iz 1811. na temelju koga je stvoren Srpski građanski zakonik. U Kneževini Crnoj Gori je 1888. donesen Opšti imovinski zakonik. Novi krivični zakonik izašao u Službenom glasniku 85/05 Krivični zakonik Republike Srbije Arhivirano 2011-12-01 na Wayback Machine-u.

Povezano

uredi