Vukov spomenik (četvrt)
Vukov spomenik, beogradska gradska četvrt i mesna zajednica gradske opštine Vracar
| Vukov spomenik | |
|---|---|
 Panorama parka i naselja Vukov spomenik
| |
| Grad | Beograd |
| Opština | Vracar |
  Vukov spomenik Vukov spomenik (Beograda)
| |
Ime
urediMesna zajednica je dobila ime po spomeniku Vuku Karadžiću, na istočnom uglu ul. Ruzveltove i Bulevara Kralja Aleksandra (nekada Bulevar Revolucij). Po ovom spomeniku je poznat i okolni kraj, koji ne mora nužno pripadati ovoj mesnoj zajednici.
Položaj
urediVukov spomenik je najzapadnija zvezdarska MZ. Granice su joj: ul. Dimitrija Tucovića (prema severoistoku i zvezdarskoj MZ Bulbulder), ul. Tršćanska (istok, prema MZ Slavujev Potok), Bulevar Kralja Aleksandra (jugozapad, prema Kaleniću i Krunskom Vencu u opštini Vračar i MZ Smederevski Đeram) i ul. Ruzveltova (severozapad, prema opštini Palilula, odn. kraju Tašmajdan). Ovo područje zauzima južnu dolinsku stranu nekadašnjeg Bulbulderskog potoka, koji je tekao pravcem današnje ulice D. Tucovića, tako da je MZ nagnuta prema toj ulici.
Vukovom spomeniku, u širem smislu, pripada i blok preko puta Ruzveltove ulice, u kome se nalazi pet tehničkih fakulteta, Univerzitetska biblioteka, nekoliko zavoda i Arhiv Srbije.
Istočni deo MZ Vukov spomenik, oko pijace Đeram, nekada je bila posebna MZ Stari Đeram.
Karakteristike
urediRaskrsnica Ruzveltove i Bulevara je veoma prometno saobraćajno čvorište. Ispod nje se nalazi podzemna železnička stanica, sada deo Beovoz i BG:Voz sistema[1], a u budućnosti i nekog metroa. Spomenik Vuku se nalazi u parku Ćirila i Metodija, u kojem su postavljene i statue ovih svetaca. Pred posetu ruskog predsednika Dmitrija Medvedeva Beogradu, u parku je 19. oktobra 2009. otkriven i spomenik ruskom pesniku Puškinu[2]. Jugoistočno od parka je Studentski dom "Kralj Aleksandar" (Karađorđević; nekadašnji "Lola"). Oko trga jugoistočno od Doma, nalaze se Beogradska poslovna škola, zgrada Opštine Zvezdara, kao i pozorište i bioskop. Severoistočno se nalazi Osnovna škola . A u blizini je i klub Underworld.
Stambene zgrade u naselju su različite spratnosti. Prema popisu iz 2002., MZ ima 11.379 stanovnika.
Istorija
urediPrilikom kopanja stanice Vukov spomenik za budući metro, pronađen je bunar. Izvesno je da su ga napravili Austrijanci u 18. veku tokom okupacije ovih krajeva. Objekt je tajanstven zbog svojih velikih dimenzija i udaljenosti od tadašnjeg grada. Nisu pronađene ni vodovodne cevi, možda je ostao nedovršen[3].
Kraj je u 19. veku bilo daleko od grada, iza Starog groblja (na Tašmajdanu). Na području današnjih tehničkih fakulteta bilo je Trkalište, otvoren prostor za razne namene, nazvan tako jer su u vreme Kneza Mihaila tu održavane konjske trke.[4][5] SK Jugoslavija je ovde imala stadione 1913-25. Bila je tu "marvena pijaca" (npr. pominje se reakcija stoke u vreme zemljetresa u martu 1922[6]). Zgrada Tehničkog fakulteta je izgrađena 1931. Takođe na Trkalištu, blizu zgrade fakulteta povremeno se nalazio zabavni park (do 1934. i opet 1937).[7] Npr. u maju 1937. u cirkusu su gostovali čuveni klovnovi, braća Fratellini[8] (šatre su ubrzo zatim doživele oštećenja u nezapamćenoj oluji s gradom[9]). Na Trkalištu je do 1935. bila Centralna ambulanta, u nehigijenskim prostorijama.[10]
Prvi studentski dom u Srbiji je izgrađen u blizini 1928. godine i nazvan po darodavcu, Kralju Aleksandru. Navodno se u ovom domu nalazila i Velika loža jugoslovenskih masona.
Spomenik Vuku Karadžiću, po kome će kraj dobiti ime, podignut je 1937., u čast 150. godišnjice njegovog rođenja; skulptor je bio Đorđe Jovanović. [11] Pozicioniranje spomenika je izazvalo i kritičke reakcije.[12]
Fusnote
uredi- ↑ "Red vožnje Beovoz", detaljna pretraga redova vožnje prigradske i gradske železnice Beograda.
- ↑ [http://www.rts.rs/page/stories/sr/story/16/Kultura/238961/Spomenik Puškinu u Beogradu .html Spomenik Puškinu u Beogradu (RTS)
- ↑ http://wap.elitesecurity.org/t318523-12/f., HTML verzija[mrtav link]
- ↑ "Politika", 15. maj. 1921
- ↑ "Politika", 21. maj 1937
- ↑ "Politika", 25. mart 1922, str. 4
- ↑ "Politika", 5. maj 1937
- ↑ "Politika", 17. maj 1937
- ↑ "Politika", 25. maj 1937
- ↑ "Politika", 12. maj. 1935
- ↑ Politika, 16.7.2007., str. 25
- ↑ "Vreme", 1. feb. 1938, str. 5. digitalna.nb.rs
Izvori
uredi- Granice opštine Zvezdara i mesnih zajednica Arhivirano 2010-01-13 na Wayback Machine-u - .kml fajl, otvara se Google Earthom.
- Fotokarta Beograd, MapSoft & Geokarta, 2005.
- Plan grada Magic Map
- Spisak Mesnih zajednica:
- Na sajtu opštine Arhivirano 2010-01-21 na Wayback Machine-u, ali ima nekoliko parova MZ sa istom adresom sedišta (stanje od 31.1.2009.), što je preneto i u gore pomenuti .kml fajl, što otežava identifikaciju.
- Alternativni spisak Arhivirano 2011-11-21 na Wayback Machine-u - pouzdaniji, osim za MZ Zvezdara (za nju vidi prethodni sajt) (stanje od 31.1.2009.)
- BelgradeMaps Arhivirano 2013-07-03 na Wayback Machine-u, sajt za mape grada Beograda.