Opština Stanovo

Opština Stanovo je bivša gradska opština koja je bila u sastavu grada Kragujevca.

Osnovni podaci

uredi
Opšti podaci
Naselje Broj stanovnika Površina u ha
Adžine Livade 73 981
Vinjište 412 709
Goločelo 541 939
Grošnica 1.280 2.861
Divostin 399 637
Dragobraća 845 703
Drača 828 1.812
Drenovac 356 762
Đuriselo 699 553
Erdeč 67 733
Kragujevac -deo 32.965 2.194
Kutlovo 236 826
Prekopeča 123 242
Rogojevac 404 1.025
Trešnjevak 24 1186
UKUPNO 39.252 15.482

Opština Stanovo je nastala 31. maja 2002. godine kao gradska opština Grada Kragujevca. Teritorija opštine Stanovo ima 155 km² površine i obuhvata 14 samostalnih naselja kao i deo naselja Kragujevac, to su sledeća naseljena mesta: Adžine Livade, Vinjište, Goločelo, Grošnica, Divostin, Dragobraća, Drača, Drenovac, Đuriselo, Erdeč, Kragujevac-deo, Kutlovo, Prekopeča, Rogojevac, Trešnjevak. Ova opština se prostire na teritoriji 17 katastarskih opština (svako samostalno naselje ima svoju istoimenu katastarsku opštinu, dok se naselje Grošnica prostire na teritoriji K.O. Grošnica I i K.O. Grošnica II, a deo naselja Kragujevac u ovoj opštini na delu teritorija K.O. Kragujevac II i K.O. Kragujevac III). Deo naselja Kragujevac koji se nalazi na području ove gradske opštine obuhvata sledeće mesne zajednice: Stanovo, Male Pčelice - Staro Selo, Male Pčelice - Novo Naselje, Erdeč, Grošnica, Veliko Polje i Korićani. Ove mesne zajednice su do 1991. godine bile samostalna naselja kada su ukinuta i pripojena naselju Kragujevac. Ukupno na teritoriji opštine je organizovano 16 mesnih zajednica. Od stambenih blokova izdvaja se samo blok Stanovo i Zvezda. U geografskom smislu ova administrativna celina obuhvata područje nekadašnjeg Gružanskog Sreza koji je ušao u sastav stare opštine Kragujevac. U pogledu hidrografije najvažniji su rečni tok Lepenice, čije je izvorište na teritoriji ove opštine, i tok Grošničke reke sa jezerom Vodojaža. Susedne opštine su: Knić, Stragari, Stari grad, Pivara i Aerodrom. Gradska skupština ima 25 odbornika.

Stanovništvo

uredi

Na području ove opštine živi oko oko 40.000 stanovnika. Broj stanovnika se stalno povećavao, tako da je od perioda posle Drugog svetskog rata stanovništvo uvećano 4 puta. Ekonomska struktura je sledeća: 6% stanovništva se bavi poljoprivredom, 80% radi u industriji, 10% u trgovini. Stanovništvo je pravoslavno i većinu predstavljaju Srbi, a u većem broju ima i Roma. Naselje Erdeč, koje se nalazi u ovoj opštini, je oduvek bilo etnički najheterogenije. Od Verskih objekata u opštini su:

  1. Manastir Drača
  2. Manastir Divostin
  3. Hram Sv. Apostola Petra i Pavla u Grošnici
  4. Hram Sv. Velikomučenika Pantelejmona u naselju Stanovo
  5. Hram Silaska Sv. Duha u naselju Korićani
  6. Hram Presvete Bogorodice Trojeručice u naselju Male Pčelice
Demografski razvoj opštine
Godina Broj stanovnika opštine
1948. 9.964
1953. 9.625
1961. 10.323
1971. 16.838
1981. 28.293
1991. 36.348
2002. 39.252

U opštini postoje sledeće osnovne škole:

  1. Živadinka Divac u naselju Stanovo
  2. Dragiša Mihajlović u naselju Stanovo
  3. Dositej Obradović u naselju Erdeč
  4. Miloje Simović u Dragobraći
  5. Natalija Nana Nedeljković u Grošnici

Privreda

uredi

Od privrednih objekata značajna je preduzece king masine,fabrika sokova Miloduh i Fabrika Ortoteks, Institut grupe Zastava, autobaza preduzeća Autsaobraćaj, UTP Kragujevac, TP Kvin, farma Kompas, fabrika nameštaja Blažeks, farma ovaca Progres, Agro biznis centar, JP Vodovod i Kanalizacija, Preduzeće za preradu mesa Budućnost. Na teritoriji ove opštine je i veštačko jezero Vodojaža na Grošničkoj reci, koje služi za vodosnabdevanje kragujevačkih naselja vodom. Kroz teritoriju opštine prolazi vrlo značajan magistralni putni pravac M-23 Kragujevac- Ravni Gaj- Mrčajevci, kao i regionalni put R-212 Kragujevac- Gornji Milanovac, zatim železnička pruga Kragujevac- Kraljevo, koja bi trebalo da postane i osnova planirane Gradske železnice od Kormana do Dragobraće.