1637
godina
(Preusmjereno sa stranice 1637.)
- Ovo je članak o godini 1637.
Godina 1637 (MDCXXXVII) bila je redovna godina koja počinje u četvrtak po gregorijanskom kalendaru odn. redovna godina koja počinje u nedjelju po 10 dana zaostajućem julijanskom kalendaru.
| Milenijum: | 2. milenijum |
|---|---|
| Vjekovi: | 16. vijek – 17. vijek – 18. vijek |
| Decenija: | 1600-e 1610-e 1620-e – 1630-e – 1640-e 1650-e 1660-e |
| Godine: | 1634 1635 1636 – 1637 – 1638 1639 1640 |
| Gregorijanski | 1637. (MDCXXXVII) |
| Ab urbe condita | 2390. |
| Islamski | 1046–1047. |
| Iranski | 1015–1016. |
| Hebrejski | 5397–5398. |
| Bizantski | 7145–7146. |
| Koptski | 1353–1354. |
| Hindu kalendari | |
| • Vikram Samvat | 1692–1693. |
| • Shaka Samvat | 1559–1560. |
| • Kali Yuga | 4738–4739. |
| Kineski | |
| • Kontinualno | 4273–4274. |
| • 60 godina | Yin Vatra Vo(l) (od kineske Ng.) |
| Holocenski kalendar | 11637. |
| Podrobnije: Kalendarska era | |
Događaji
uredi- januar - Prvo izvođenje Corneilleve tragikomedije Le Cid, nakon čega sledi Querelle du Cid, rasprava o dramskoj normi i rat pamfletima oko navodne nemoralnosti.
- 30. 1. - Druga mandžurska invazija Koreje: zemlja postaje vazal Mandžuraca odn. Qingovske Kine do 1894.
- 3. 2. - Tulipanomanija: slom cena tulipanovih lukovica u Holandiji.
- 15. 2. - Umro sveti rimski car, kralj češki i ugarsko-hrvatski Ferdinand II - nasleđuje ga Ferdinand III.
- 18. 2. - Osamdesetogodišnji rat, bitka kod Lizard Pointa: Španci presreli anglo-holandski trgovački konvoj.
- 26. 2. - Francuski zapovednik Henri II de Rohan morao kapitulirati pred "Savezom lanaca" (Kettenbund) u Švajcarskoj.
- 10. 3. - Pomeranski vojvoda Bogislaw XIV. umire bez naslednika - zemlja podeljena između Brandenburg-Pruske i Švedske.
- 25. 3. - Blažena Djevica proglašena Kraljicom Đenove.
- proljeće - Veći dio vojnika iz Hrvatske ratuje u Hesenu pod Werthom i Isolanijem[1].
- 2. 5. - Benedikt Vinković imenovan zagrebačkim biskupom (do 1642).
- maj - Song Yingxing završio enciklopediju Tiangong Kaiwu ("Iskorišćavanje dela Prirode").
- 26. 5. - Pequotski rat, masakr na Mysticu: engleski naseljenici uništili indijansko selo i pobili zatečene stanovnike dok su ratnici bili na pohodu.
- 18. 6. - Kozaci uzeli Azov Turcima, drže ga do 1642.
- 27. 6. - John Weddell pokušava da kao prvi Englez uspostavi trgovinu sa Kinom (Makao i Kanton) ali ne uspeva zbog portugalskih intriga.
- 29. 8. - Holanđani uzeli Portugalcima zamak Elmina u današnjoj Gani (→ Holandska Zlatna Obala) i drže ga do 1814 kao važnu tačku trgovine robovima.
- 7. 10. - Petogodišnji Francesco Giacinto postaje savojski vojvoda, umire već sledeće godine (regentkinja je majka Christine).
- 11. 10. - Okončana opsada Brede, Holanđani definitivno zauzeli grad.
- 13. 10. - Porinut luksuzni engleski ratni brod HMS Sovereign of the Seas.
- 15. 12. - U Japanu počinje Shimabarska pobuna seljaka, pretežno katolika.
Kroz godinu
uredi- Objavljen Descartesov Discours de la méthode, poznat po iskazu Mislim, dakle jesam/postojim; u dodatku La Géométrie naslućen Kartezijanski koordinatni sistem.
- Nastaje Fermatov posljednji teorem (dokazan 1995).
- Petar i Nikola Zrinski pobijedili Turke kod Kaniže.
- Izvedeno 150 osoba iz turske Podravine u hrvatsku Krajinu[2].
- Mardarije I se prvi put pominje kao cetinjski mitropolit (do 1647).
- Mlečani tužili Crnogorce kod turskih vlasti da ometaju prolaz mletačkim knjigonošama; nakon što je skadarski paša tražio od Crnogoraca da prestanu s tim, zbor na čelu s vladikom Mardarijem i spahijom knezom Jovanom Vujovim odlučio prognati krivca[3].
- 1637/38 - Barski nadbiskup Đorđe Bianki obilazi Srbiju[4].
- Teatro San Cassiano u Veneciji je prva javna operska kuća.
- U mesto Assinie u Obali Slonovače došla petorica francuskih kapucinskih monaha (zbog klime i bolesti se ne mogu održati).
Rođenja
uredi- 12. 2. - Jan Swammerdam, biolog († 1680)
- 5. 3. - Jan van der Heyden, slikar i pronalazač († 1712)
- 1. 6. - Jacques Marquette, misionar i istraživač († 1675)
- 28. 6. - Aleksandar Gazarović, povjesničar († 1706)
- 6. 12. - Edmund Andros, kolonijalni adminstrator († 1714)
- 27. 12. - Petar Kanavelić, književnik († 1719)
- ? - Mustafa Ćuprilić, veliki vezir († 1691)
- pribl. - Dieterich Buxtehude, orguljaš i kompozitor († 1707)
Smrti
uredi- 2. 2. - Tabanijasi Mehmed-paša, bivši? veliki vezir
- 15. 2. - Ferdinand II Štajerski, car i kralj (* 1578)
- 10. 3. - Bogislaw XIV., pomeranski vojvoda (* 1580)
- 19. 3. - Péter Pázmány, kardinal i filozof (* 1570)
- 13. 4. - Franjo Ergelski, zagrebački biskup
- 19. 5. - Isaac Beeckman, naučnik i filozof (* 1588)
- 24. 6. - Nicolas-Claude Fabri de Peiresc, astronom i antikvar (* 1580)
- 6. 8. - Ben Jonson, književnik (* 1572)
- 8. 9. - Robert Fludd, mistik (* 1574)
- 7. 10. - Viktor Amadeus I, vojvoda Savoje (* 1587)
- 27. 12. - Vincenzo Giustiniani, bankar i sakupljač umetnosti (* 1564)
- ? - Ivan Tomko Mrnavić, biskup i povjesničar (* 1579)
Reference
uredi- ↑ 1,0 1,1 Horvat, Ban Sigismund Erdedi
- ↑ Historija n. J., 626
- ↑ Historija n. J., 547
- ↑ Dimitrije Bogdanović, Knjiga o Kosovu, Tursko doba..., rastko.rs
- Literatura
- Rudolf Horvat, Ban Sigismund Erdedi (hr Wikisource)
- Historija naroda Jugoslavije II, Školska knjiga Zagreb, 1959