Danùbiu

Artìculu in LSC

Su Danùbiu in Budapest

Su Danùbiu est unu frùmene de s'Europa tzentrale, su segundu in longària a pustis de su Volga. Naschet in sa Silva Niedda (Germània), su nùmene s'àplicat partende dae s'unione de su Brigach e de su Breg a Donaueschingen, e percurret 2.860 km in antis de arribare a sas costeras rumenas e ucrainas de su mare Nieddu. Sa fonte de su Danùbiu currespondet a sa de su Breg, de manera chi su primu afluente suo est su Brigach.

Su lutone idrogràficu de su Danùbiu tenet una subrafache de unos 801.463 km² e assuprit de abba numerosos paisos de s'Europa tzentrale e orientale. Su Danùbiu rugrat s'Europa de ovest a estu, e achirit sos nùmenes imbenientes segundu sos istdos in ue colat: Donau (in Germània e Àustria), Dunaj (in Islovàchia), Duna (in Ungheria), Dunav (in Croàtzia), Дунав (Dúnav, in Sèrbia e Bulgaria), Dunărea (in Romania) e Дунай (Dunai, in Ucraina).

A livellu istòricu, su Danùbiu est istadu una de sas fronteras de s'Impèriu romanu. Dae numerosos sèculos, est un'importante bia fluviale; est navigàbile dae nàvios mannos fintzas a sa tzitade de Brãila (Romania) e dae nàvios prus minores fintzas a Ulm (Germània) 2.575 km a tesu de su mare. Atraessat importantes capitales comente Vienna, Bratislava, Budapest e Belgradu. A s'imbucadura in su mare Nieddu format su delta de su Danùbiu intre Romania e Ucraina, unu logu naturale chi est cunsideradu Patrimoniu de s'Umanidade de s'UNESCO.