1871
| Сыллар |
|---|
| 1867 1868 1869 1870 — 1871 — 1872 1873 1874 1875 |
| Уоннуу сыллар |
| 1840-с 1850-с 1860-с — 1870-с — 1880-с 1890-с 1900-с |
| Үйэлэр |
| XVIII үйэ — XIX үйэ — XX үйэ |
1871 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]Тохсунньу
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 28 — Франция-Пруссия сэриитигэр Париж осадата тупсуунан түмүктэммит. Сэриини Пруссия уонна кини ньиэмэс кыттыгастыылара быһаарыылаахтык кыайбыттар.
Кулун тутар
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Кулун тутар 18 — Парижтааҕы коммуна (кулун тутар 18 — ыам ыйын 28 кк.). Бу күн коммуна олохтонуутун туһунан прокламация бэчээттэммит.
- Кулун тутар 21 — Отто фон Бисмарк Германия импиэрийэтин бастакы рейхсканцлера буолбут.
- Кулун тутар 26 — Париж коммунатын сэбиэтигэр быыбар буолбут.
Ыам ыйа
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Ыам ыйын 21 — Франция сэбилэниилээх күүстэрэ Париж коммунатыгар кимэн киирбиттэр. Биир нэдиэлэ тухары буолбут кыргыһыыга 20 000 кэриҥэ коммунар өлбүтэ, 38 000 хаайыллыбыта.
- Ыам ыйын 28 — нэдиэлэ тухары барбыт кырыктаах кыргыыһылар түмүктэригэр Париж коммуната урусхалламмыт. 25 тыһ. коммунар өлбүт, 40 тыһ. кэриҥэ киһи хаайыыга угуллубут уонна Саҥа Каледонияҕа уонна Алжирга хаатыргаҕа ыытыллыбыт.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- От ыйын 10 — боронсуус суруйааччыта Марсель Пруст
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Олунньу 16 — Шамиль Имам (1797 төр.), Хапхаас олохтоох омуктарын баһылыга, Хотугу Хапхаас имамаатын салайааччыта.