1840
| Сыллар |
|---|
| 1836 1837 1838 1839 — 1840 — 1841 1842 1843 1844 |
| Уоннуу сыллар |
| 1810-с 1820-с 1830-с — 1840-с — 1850-с 1860-с 1870-с |
| Үйэлэр |
| XVIII үйэ — XIX үйэ — XX үйэ |
1840 сыл.
Туох буолбута
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Тохсунньу 3 — Cаха литэрэтиирэтин бастакы хараҥаччыта Афанасий Уваровскай Санкт-Петербурга баалга сылдьан аан бастаан Николай I ыраахтааҕыны көрбүтүн суруйар.
- Олунньу 6 — Саҥа Зеландияҕа Британия уонна олохтоох маори тойотторо Вайтанги дуогабарын түһэрсибиттэр. Саҥа Зеландия Улуу Британия колонията буолбут.
- Ыам ыйын 21 — Британия Импиэрийэтэ Саҥа Зеландияны бэйэтин холуонньатынан биллэрбит.
Төрөөбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Догойуков, Иван Павлович — Догойук уола (1840 — 1930), аатырбыт олоҥхоһут, ырыаһыт.
- Ыам ыйын 7 — Чайковскай Пётр Ильич (1893 өлб.), нуучча композитора, педагог, дирижёр, муусука кириитигэ.
- Сэтинньи 4 — Дмитрий Каракозов (1866 с. суутунан өлөрүллүбүт), өрөбөлүссүйэниэр, Александр II ыраахтааҕын өлөрө сатаабыта.
Өлбүттэр
[уларыт | биики-тиэкиһи уларытыы]- Олунньу 3 — дьиҥ статскай советник, Сенат 3 департаменын 1 отделениетын обер-прокурора, французтары утары Аҕа дойду сэриитин дьоруойа, масон, декабристар бастаанньалырын бэлэмнэспит киһи Саха сиригэр көскө ыытыллыбыт Семён Краснокутскай. Битиимҥэ олорбута. Бырааттарын уонна балтын көрдөһүүтүнэн Тобольскайга көһөрүллүбүтэ (арамачыыстаан босхоҥ этэ).