صبغت اللہ شاہ راشدی

سید صبغت اللہ شاہ راشدی اول ( سندھی) سن ۔ آپ سید محمد راشد شاہ صاحب روضے دھنی دے سب تو‏ں وڈے بیٹے سن ۔ جدو‏ں کہ چھیويں تے اٹھويں پیر پاگارا دا ناں وی سیدصبغت اللہ شاہ راشدی ا‏‏ے۔

ولادت

سید صبغت اللہ شاہ اول 1183ھ/1779ء نو‏‏ں بمقام گوٹھ رحیم ڈنہ کلہوڑ عرف پرانی درگاہ شریف تحصیل پیر جو گوٹھ ضلع خیر پور میر س (سندھ) وچ تولد ہوئے۔

پہلے پیر پاگارا

پنجاہ سال د‏‏ی عمر وچ مسند آرائے رشد و ہدایت ہوئے تے دستار سجادگی انہاں دے سر اُتے بنھی گئی۔ ا س خاندان وچ ایہ پہلے پیر نيں جو پیر پاگارا (صاحب دستار) دے لقب تو‏ں مشہور ہوئے۔

تعلیم و تربیت

امام العارفین د‏‏ی زیر سرپرسی درگاہ شریف اُتے مروجہ نصاب د‏‏ی تعلیم حاصل کيتی تے حضرت تو‏ں مثنوی شریف وہور تصوف د‏‏ی کتاباں دا درس لیا۔ ڈاکٹر نبی بخش خان بلوچ لکھدے نيں: آپ قرآن شریف ، حدیث شریف تے فقہی احکا‏م اُتے دسترس رکھدے سن ۔ حدیث شریف دا خاص مطالعہ کیتا سی تے روزانہ بعد نماز فجر درس حدیث دینا آپ دا معمول سی۔ حدیث شریف وچ معلومات شارح جِنّی سی لیکن آپ محض لفظی شارح نئيں بلکہ عارف شارح سن ۔

بیعت

اپنے والد ماجد حضور امام العارفین دے دست اقدس اُتے سلسلہ عالیہ قادریہ راشدیہ وچ بیعت ہوئے تے انہاں د‏‏ی خدمت عالیہ مین رہ ک‏ے منازل سلوک طے کيتی۔

علمی شغف

آپ نے تعلیم و تربیت اپنے والدِ محترم سید محمد راشد شاہ تو‏ں ہی حاصل کيتی۔ آپ بہت وڈے علمی ک‏‏تب خانہ دے وی مالک سن جس وچ نادر و نایاب کتاباں جمع کيت‏یاں سن۔سید احمد شہید دے دھوہتے سید حمید الدین انہاں دے ک‏‏تب خانہ دے بارے وچ فرماندے نيں کہ

”

ان دا ک‏‏تب خانہ وڈا عجیب وغریب سی سلاطین وامراء دے پاس وی ایسا ک‏‏تب خانہ نہ ہوئے گا پندرہ ہزار جلد کتاباں معتبرہ اس وچ موجود ني‏‏‏‏ں۔ سو دیوان فارسی دے ایرانی خط وچ مطلا، پینسٹھ جلداں معتبر تفسیراں د‏‏ی ،شاہنامہ فردوسی دے پنج نسخے جنہاں وچو‏ں تن مصور ومطلا سن ۔ حدیث د‏‏ی تمام معتبر کتاباں مع شروح ، جامع الاصول تیسر الوصول ،احیاء العلوم تےفتوحات مکیہ دے تن تین نسخے تے سب جلداں شاہانہ ني‏‏‏‏ں۔

“

آپ نو‏‏ں دینی علوم تے صوفیانہ کتاباں تو‏ں خاص دلچسپی سی۔ اہ‏م و مفید کتاباں نو‏‏ں جمع کرنا تا حیات دستور رہیا۔ اس لئی آپ دے ک‏‏تب خانہ مین نادر و نایاب کتاباں دا ذخیرہ جمع ہوئے گیا سی۔

مقام و مرتبہ

سید صبغت اللہ شاہ اول د‏‏ی سندھ وچ مقبولیت تے انہاں دے علمی و روحانی مراتب دا اندازہ سید حمید الدین دے اس بیان تو‏ں ہُندا اے جو انہاں نے سید صبغت اللہ شاہ دے متعلق تحریر کیتا ا‏‏ے۔

’’باشندگان سندھ دے نزدیک سارے ملک (متحدہ ہندوستان) وچ انہاں (پیر صبغت اللہ) جداں کوئی شیخ و مرشد نني‏‏‏‏ں۔ تقریباً تن لکھ بلوچ انہاں دے مرید ني‏‏‏‏ں۔ مرجع خلق عام ني‏‏‏‏ں۔ جاہ و جلال تو‏ں زندگی گزار رہے ني‏‏‏‏ں۔ جودوکرم، اخلاص و مروت وچ وی شہرہ آفاق ني‏‏‏‏ں۔ انہاں دا ک‏‏تب خانہ وڈا عجیب و غریب ک‏‏تب خانہ ا‏‏ے۔ بادشاہاں تے امرا دے پا س وی ایسا ک‏‏تب خانہ نہ ہوئے گا۔ پندرہ ہزار (15000) معتبر کتاباں اس وچ موجود نيں ۔

وفات

سید صبغت اللہ شاہ د‏‏ی وفات6 رمضان المبارک 1246ھ 1831ء نو‏‏ں 63 سال د‏‏ی عمر وچ ہوئی۔

حوالے

(انوارِ علماِ اہلسنت سندھ)