اسیگڑھ قلعہ
اسیگڑ قلعہ | |
---|---|
مقام | ہانسی، ہریانہ، بھارت |
متناسقات | 29°6′19″N 75°57′47″E / 29.10528°N 75.96306°E |
رقبہ | ۳۰ acre (۱۲ ha) |
بلندی | 52 feet |
تعمیر | 12ویں صدی |
انہدام | 1857 |
بحالی | 1937 |
بحالی از | بھارت دے پراتتو سرویکھنا ولوں |
طرزِ تعمیر | ہندو |
نظم و نسق | بھارت دے پراتتو سرویکھن |
اسیگڑھ قلعہ، جس نوں ہانسی قلعہ وی کیہا جاندا اے، بھارت دے ہریانہ دے ہانسی قصبے وچ امتی جھیل دے پوربی کنڈھے تے واقع اے۔ اس نوں پرتھوی راج چوہان دا قلعہ وی کیہا جاندا اے اتے ایئیسائی ولوں مرکزی سرکھیا یادگار اعلان کیتا گیا اے۔[۱]
30 ایکڑ وچ پھیلیا، اپنے پرمکھ دناں وچ ایہہ قلعہ اس دے آس پاس دے کھیتر وچ 80 قلعیاں دے کنٹرول وچ ہندا سی۔[۲]
ناں
[سودھو]قلعے لئی وکھ-وکھ قصیاں وچ کئی نام ورتے جاندے ہن، جویں کہ اسیدرگا، اسیگڑھ، اسیکا، اے-سکہ، انسی، ہانسی، آدی۔[۳]
اتہاس
[سودھو]ہانسی دا قلعہ جاں اسیگڑھ قلعہ دا لما اتہاس اے جسدی پچھلی معیاد بارے سپشٹتا تھوڑی اے۔ پرانے سکیاں دی خدائی بیسیئی پیریئڈ دے ویلے نال متعلق اے جو درساؤندی اے کہ جس اُتے قلعہ بنایا ہویا اے اس ٹلے اُتے بہت بستیاں دا اتہاس رہا اے۔[۴]
فروری 1982 وچ، گپتا دور دیاں مورتیاں سمیت جینا دے کانسے دے اکّ وڈے بھنڈارے دی کھوج کیتی گئی۔[۵]
یادگار اتے آرکیٹیکچر
[سودھو]اس قلعے نوں پرانے بھارت دا سبھ توں اپہنچن والا قلعہ منیا جاندا اے[۴] کیونکِ قلعے دیاں کندھاں ۵۲ فٹ (۱۶ میٹر) اچیاں اتے ۳۷ فٹ (۱۱ میٹر) موٹیاں ہن۔ قلعے دے دکھن سرے اُتے جارج تھامس ولوں بعد وچ جوڑیا گیا اکّ وڈا گیٹ اے۔ کندھاں اُتے اکری ہوئی تصویر اس نوں ہندو مول دا بناؤندی اے۔[۱]
مکھ گیٹ
[سودھو]مکھ گیٹ اتے پنچھیاں، جانوراں اتے ہندو دیوی دیوتیاں دیاں خوبصورت چتراں اکریاں ہن۔[۶] کیہا جاندا اے کہ اس دی مرمت الاؤالدین خلجی نے 1304 وچ کیتی سی۔[۲]
برادری
[سودھو]اک سمتل چھت والا لما تھم والا ڈھانچہ ٹلے دے سکھر تے واقع اے اتے اسنوں برادری وجوں جانیا جاندا اے[۱]
چار قطب درگاہ
[سودھو]-
قلعے وچ پانی لئی کھوہ
-
ترن لئی قلعے وچ سڑک
-
کلے وچ کوڑے دان
-
مکھ رستے دا نظارہ
-
قیدیاں لئی کلے دی جیل
سنبھال
[سودھو]اس قلعے نوں 1937 وچ اکّ قومی یادگار اعلان کیتا گیا سی۔[۶] دسمبر 2018 وچ بھارت سرکار نے “گھوڑا گھر” اتے مکھ گیٹ سمیت عمارتاں دی صفائی اتے سانبھ سنبھال لئی بچاء کم دی شروعات کیتی۔
حوالے
[سودھو]- ↑ ۱.۰ ۱.۱ ۱.۲ "History of Hisar"۔ District Administration, Hisar۔ 4 فروری 2012 میں اصل سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 3 جولائی 2012
- ↑ ۲.۰ ۲.۱ Planning a vacation? Here's why you should visit Hansi in Haryana or go trekking in Kemmanagundi، Economic Times, 3 Nov 2016.
- ↑ 2001, Devendra Handa, "JAINA BRONZE Hoard from HANSI A preliminary Study"، Roopa-Lekhā، Volumes 67-71, Fine Arts & Crafts Syndicate Limited, I.M.H. Press, Delhi, page 1.
- ↑ ۴.۰ ۴.۱ ۴.۲ "Gazetteer of Hisar" (PDF)۔ Revenue Department, Government of Haryana۔ 1 مئی 2014 میں اصل (PDF) سے آرکائیو شدہ۔ اخذ شدہ بتاریخ 3 جولائی 2012
- ↑ Jaina Bronzes From Hansi, by Devendra Handa, Indian Institute of Advanced Study, 2002
- ↑ ۶.۰ ۶.۱ पुरातत्व विभाग Rs.10 लाख से स्मारकों की करवाएगा वाशिंग और कोटिंग، किले के मुख्य द्वार पर काम शुरू، Dainik Bhaskar, 10 Dec 2018.
- Barnett, Lionel (1999). Antiquities of India. Atlantic.
- Dilip Kumar Ganguly (1984). History and Historians in Ancient India. Abhinav. ISBN 978-0-391-03250-7.
- Khan, Iqtidar Alam (2007). "Ganda Chandella". Historical Dictionary of Medieval India (Scarecrow Press).
- Upinder Singh (2008). A History of Ancient and Early Medieval India: From the Stone Age to the 12th Century. Pearson Education India. ISBN 978-81-317-1120-0.