نمرود
نمرود شنعار دا بادشاہ سی، جس دا قصہ بائبل وچ وی درج اے۔ اس بادشاہ دا ناں نمرود بن کنعان بن سام بن نوح سی اس دا پایہ تخت بابل سی اس دے نسب وچ کچھ اختلاف وی اے، حضرت مجاہد فرماندے نيں دنیا دی مشرق مغرب دی سلطنت رکھنے والے چار ہوئے جنہاں وچوں دو مومن تے دو کافر، حضرت سلیمان بن داؤد تے حضرت ذوالقرنین تے کافراں وچ نمرود تے بخت نصر[۱]
مفسرین دا بیان اے کہ ”نمرود بن کنعان ”وڈا جابر بادشاہ سی۔ سب توں پہلے ايسے نے تاج شاہی اپنے سر اُتے رکھیا۔ اس توں پہلے کِسے بادشاہ نے تاج نئيں پہنا سی ایہ لوکاں توں زبردستی اپنی پرستش کراندا سی کاہن تے نجومی اس دے دربار وچ بکثرت اس دے مقرب سن ۔ نمرود نے اک رات ایہ خواب دیکھیا کہ اک ستارہ نکلیا تے اس دی روشنی وچ چاند، سورج وغیرہ سارے ستارے بے نور ہوئے کے رہ گئے۔ کاہناں تے نجومیاں نے اس خواب دی ایہ تعبیر دتی کہ اک فرزند ایسا ہوئے گا جو تیری بادشاہی دے زوال دا باعث ہوئے گا۔ ایہ سن کر نمرود بے حد پریشان ہوئے گیا تے اس نے ایہ حکم دے دتا کہ میرے شہر وچ جو بچہ پیدا ہوئے اوہ قتل کر دتا جائے۔ تے مرد عورتاں توں جدا رنيں۔ چنانچہ ہزاراں بچے قتل کر دتے گئے۔ مگر تقدیراتِ الٰہیہ نوں کون ٹال سکدا اے ؟ ايسے دوران وچ حضرت ابراہیم علیہ السلام پیدا ہوئے گئے تے بادشاہ دے خوف توں انہاں دی والدہ نے شہر توں دور پہاڑ دے اک غار وچ انہاں کوچھپا دتا ايسے غار وچ چھپ کر انہاں دی والدہ روزانہ دُدھ پلا دتا کردیاں سن۔ بعض مفسرین دا قول اے کہ ست برس دی عمر تک تے بعضاں نے تحریر فرمایا کہ ستاراں برس تک آپ ايسے غار وچ پرورش پاندے رہے۔[۲] حضرت ابراہیم علیہ السلام دا توکل۔... روایت اے کہ جدوں نمرود نے اپنی ساری قوم دے روبرو حضرت ابراہیم علیہ السلام نوں اگ وچ سُٹ دتا تاں زمین و آسمان دی تمام مخلوقات چیخ مار مار دے بارگاہ ِ خداوندی وچ عرض کرنے لگاں کہ خداوند!تیرے خلیل اگ وچ ڈالے جا رہے نيں تے اُنہاں دے سوا زمین وچ کوئی تے انسان تیری توحید دا علمبردار تے تیرا پرستار نئيں، لہٰذا تاں سانوں اجازت دے کہ اسيں انہاں دی امداد و نصرت کرن تاں اللہ تعالیٰ نے فرمایا کہ ابراہیم میرے خلیل نيں تے وچ اُنہاں دا معبود ہاں تاں جے حضرت ابراہیم تسيں سبھاں توں فریاد کر کے مدد طلب کرن تاں میری اجازت اے کہ سب انہاں دی مدد کرو۔ تے جے اوہ میرے سوا کِسے تے توں کوئی مدد طلب نہ کرن تاں تسيں سب سن لو کہ وچ انہاں دا دوست تے حامی و مددگار ہون۔ لہٰذا تسيں ہن اُنہاں دا معاملہ میرے اُتے چھڈ دو۔ اس دے بعد آپ دے پاس پانی دا فرشتہ آیا تے کہیا کہ جے آپ فرمائاں تاں وچ پانی برسا کر اس اگ نوں بجھا داں۔ فیر ہويا دا فرشتہ حاضر ہويا تے اس نے کہیا کہ جے آپ دا حکم ہوئے تاں وچ زبردست آندھی چلیا کے اس اگ نوں اڑا داں تاں آپ نے انہاں دونے فرشتےآں توں فرمایا کہ مینوں تسيں لوکاں دی کوئی ضرورت ننيں۔ مینوں میرا اللہ کافی اے تے اوہی میرا بہترین کارساز اے اوہی جدوں چاہے گا تے جس طرح اس دی مرضی ہوئے گی میری مدد فرمائے گا۔ ( صاوی،ج4،ص1307،پ17، الانبیاء:6 کیہڑی دعاپڑھکرآپ اگ وچ گئے:۔ اک روایت وچ ایہ وی آیا اے کہ جدوں کافراں نے آپ نوں اگ وچ ڈالیا تاں آپ نے اُس وقت ایہ دعا پڑھی لَا اِلٰہَ اِلاَّ اَنْتَ سُبْحَانَکَ لَکَ الْحَمْدُ وَلَکَ الْمُلْکُ لاَ شَرِیْکَ لَکَ تے جدوں آپ اگ دے شعلاں وچ داخل ہوئے گئے تاں حضرت جبریل علیہ السلام تشریف لیائے تے کہیا کہ اے خلیل اللہ ! کیہ تسيں نوں کوئی حاجت اے ؟ تاں آپ نے فرمایا کہ تسيں توں کوئی حاجت نئيں اے تاں حضرت جبریل علیہ السلام نے کہیا کہ فیر خدا ہی توں اپنی حاجت عرض کیجئے تاں آپ نے جواب دتا کہ اوہ میرے حال نوں خوب جاندا اے۔ لہٰذا مینوں اُس توں سوال کرنے دی کوئی ضرورت ہی نئيں اے۔ اس وقت حضرت ابراہیم علیہ السلام دی عمر شریف سولہ یا ویہہ برس ورگی۔ آپ کِنّی دیر تک اگ وچ رہے؟:۔ اس بارے وچ کہ آپ کِنّی مدت تک اگ دے اندر رہے، تن اقوال نيں۔ #بعض مفسرین دا قول اے کہ ست دناں تک آپ اگ دے شعلاں وچ رہے۔#تے بعض نے ایہ تحریر کیتا اے کہ چالیس دن رہے ..#تے بعض کہندے نيں کہ پنجاہ دن تک آپ اگ وچ رہے۔ واللہ تعالیٰ اعلم (صاوی، ج4،ص1307،پ 17،الانبیاء:68) درسِ ہدایت:۔ اس واقعہ توں انہاں لوکاں نوں تسلی ملدی اے جو باطل دی طاغوندی طاقتاں دے بالمقابل استقامت دا پہاڑ بن دے ڈٹ جاندے نيں۔
آج بھی ہو جو ابراہیم کا ایماں پیدا۔..
آگ کر سکتی ہے اندازِ گلستاں پید
حوالے
سودھوسانچہ:Characters and names in the Quran3.(صاوی، ج4،ص1307،پ 17،الانبیاء:68)