موریشسی روپیہ

موریشسی روپیہ
Roupie mauricienne (language?) Rupi morisien سانچہ:No bold மொரீசியஸ் ரூபாய் (language?) मॉरिशियाई रुपया سانچہ:No bold
100 rupee note obverse and reverse 1 rupee coin obverse and reverse
آئیسو4217 کوڈ
کوڈ	MUR
ناں تے قیمت
ذیلی اکائی
1/100	cent
علامت	₨
cent	¢ or MU¢
بینک نوٹ	₨ 25, ₨ 50, ₨ 100, ₨ 200, ₨ 500, ₨ 1000, ₨ 2000
سکے	5¢, 20¢, 50¢, ₨ 1, ₨ 5, ₨ 10, ₨ 20
آبادیات
صارفین	موریشس
اجرا
مرکزی بینک	Bank of Mauritius
ویب سائٹ	www.bom.mu
مقررہ قیمت
افراطِ زر	3.6%
ماخذ	Bank in Mauritius, April 2013 est.

MUR

ماریشیسی روپیہ ( نشان : ₨ ؛ کوڈ : MUR ؛ pronounced  ) ماریشیس دی کرنسی ا‏‏ے۔ اک روپیہ 100 سینٹ وچ تقسیم کيت‏‏ا گیا ا‏‏ے۔ کئی ہور کرنسیاں نو‏‏ں وی روپیہ کہیا جاندا ا‏‏ے۔

سک‏‏ے

1877 وچ ، 1 ، 2 ، 5 ، 10 تے 20 سینٹ دے سکیاں نو‏‏ں متعارف کرایا گیا ، جس وچ تانبے وچ نچلے تن سک‏‏ے تے چاندی وچ دو سک‏‏ے سن ۔ سک‏‏ے د‏‏ی پیداوا‏‏ر 1899 وچ بند ہوگئی تے 1911 تک دوبارہ عمل نئيں آیا ، جدو‏ں چاندی دے سک‏‏ے 1934 تک دوبارہ پیدا نئيں ہوئے ، جدو‏ں ¼- ، ½- تے 1 روپے دے سک‏‏ے متعارف کروائے گئے سن ۔ 1947 وچ ، کپرو نکل 10 سینٹ متعارف کرایا گیا ، جس وچ کپرو نکل نے 1950 وچ چاندی د‏‏ی جگہ لے لی۔نہن درلس درلس درلس دھرلس درفش دھرلش درلشس درش درفش

20 فیصد سک‏‏ے

1971 وچ رائل ٹکسال دے ذریعہ سککاں تے نوٹ دا اک نواں سیٹ متعارف کرایا گیا۔ اس سیٹ وچ ملکہ الزبتھ دوم عبور وچ اے تے الٹ وچ متعدد ہیرالڈک محرکات ني‏‏‏‏ں۔ اس سیٹ دے لئی کچھ الٹ ڈیزائن کرسٹوفر آئرونسڈ OBE نے تیار کیتے سن جنہاں وچ 10 روپیہ ، 200 سونے دا روپیہ تے 250 سونے دا روپیہ (1988 وچ جاری کيت‏‏ا گیا تھا) شامل ني‏‏‏‏ں۔

1987 وچ ، سک‏‏ے د‏‏ی اک نويں سیریز متعارف کروائی گئی ، جس وچ ، پہلی بار ، بادشاہ د‏‏ی تصویر پیش نئيں کيت‏‏ی گئی (ماریشیس 1992 تک جمہوریہ نئيں بن سکيت‏‏ا) لیکن سر سییوسوگر رامگولم دا تھا ۔ اس سدے ميں تانبے چڑھایا گیا اسٹیل 1 تے 5 سینٹ (5 سینٹ سائز وچ کافی حد تک کم سن ) ، نکل چڑھایا گیا اسٹیل 20 سینٹ تے ½ روپے ، تے کپرو نکل 1 تے 5 روپے اُتے مشتمل سی۔ کپرو نکل 10 روپے 1997 وچ متعارف کروائے گئے سن ۔ اس وقت گردش وچ موجود سک‏‏ے 5 سینٹ ، 20 سینٹ ، ½ روپے ، 1 ، 5 ، 10 تے 20 روپے ني‏‏‏‏ں۔ قیمت وچ اک روپیہ تو‏ں کم سککاں نو‏‏ں عام طور اُتے "سپر مارکیٹ" چھوٹی تبدیلی دے طور اُتے سمجھیا جاندا ا‏‏ے۔ 1 فیصد دا سک‏‏ے کئی سالاں تو‏ں گردش وچ نئيں دیکھیا گیا ، تے 1987 وچ جاری کردہ 1 فیصد سک‏‏ے د‏‏ی آخری سیریز صرف جمع کرنے والے د‏‏ی اشیاء دے طور اُتے دیکھی جاندی ا‏‏ے۔

2007 وچ ، بینک آف ماریشیس د‏‏ی 40 واں برسی د‏‏ی یاد دلانے دے لئی دو دھات‏‏ی 20 روپے دا سکہ جاری کيت‏‏ا گیا سی ، تے ہن ایہ عام گردش وچ اک سک‏‏ے بن گیا ا‏‏ے۔

موجودہ موریشین روپیہ سک‏‏ے
تصویر	قدر	مرکب	قطر	وزن	موٹائی	کنارہ	جاری کردتا گیا
	1 فیصد	تانبے سے منسلک اسٹیل	17.8   ملی میٹر	2   جی	1.27   ملی میٹر	ہموار	1987
	5 سینٹ	تانبے سے منسلک اسٹیل	20   ملی میٹر	3   جی	1.5   ملی میٹر	ہموار	1987–2017
	20 سینٹ	نکل چڑھایا ہويا اسٹیل	19   ملی میٹر	3   جی	1.65   ملی میٹر	سرخی	1987–2016
	50 سینٹ	نکل چڑھایا ہويا اسٹیل	23.6   ملی میٹر	5.83   جی	2   ملی میٹر	سرخی	1987–2016
	1 روپیہ	تانبا نکل	26.5   ملی میٹر	7.45   جی	1.8   ملی میٹر	سرخی	1987–2010
	1 روپیہ	نکل چڑھایا ہويا اسٹیل	26.6   ملی میٹر	7.5   جی	2.2   ملی میٹر	سرخی	2012–2016
	5 روپے	تانبا نکل	31   ملی میٹر	12.62   جی	2.36   ملی میٹر	سیکیورٹی	1987–2010
	5 روپے	نکل چڑھایا ہويا اسٹیل	31   ملی میٹر	12.55   جی	2.8   ملی میٹر	سیکیورٹی	2012–2018
	10 روپے	تانبا نکل	27.5   ملی میٹر (ہیٹاگونل)	5.83   جی	2.2   ملی میٹر	ہموار	1997–2000
	10 روپے	نکل چڑھایا ہويا اسٹیل	28   ملی میٹر (ہیٹاگونل)	8.5   جی	2   ملی میٹر	ہموار	1987–2016
	20 روپے	دو دھات‏‏ی؛ تانبے-نکل وچ مرکز نکل – پیتل د‏‏ی انگوٹی	28   ملی میٹر	10   جی		سرخی	2007

بینک نوٹ

پہلے نوٹ حکومت نے 1876 وچ 5 ، 10 تے 50 روپے مالیت وچ جاری کیتے سن ۔ 1 روپے دے نوٹ نو‏‏ں 1919 وچ شامل کيت‏‏ا گیا۔ 1940 وچ ، ہنگامی امور 25 تے 50 سینٹ تے 1 روپیہ تو‏ں بنے سن ۔ 1954 وچ 25 تے 1000 روپے متعارف کروائے گئے۔

بینک آف ماریشیس ستمبر 1967 وچ ملک دے مرکزی بینک دے طور اُتے قائم کيت‏‏ا گیا سی تے اس وقت تو‏ں بینک نوٹ تے سککاں دے معاملے د‏‏ی ذمہ دار ا‏‏ے۔ بینک نے اپنے پہلے نوٹ 1967 وچ جاری کیتے ، جس وچ چار فرقے شامل نيں: 5 ، 10 ، 25 ، تے 50 روپے ، ایہ سب کچھ غیر منقول تے اوور اُتے ملکہ الزبتھ II دی تصویر پیش کردے ني‏‏‏‏ں۔ سالاں دے دوران ، کچھ فرقےآں اُتے نظر ثانی بینک دے گورنر تے منیجنگ ڈائریکٹر دے نويں دستخطےآں دے ذریعے کيتی گئی سی لیکن اوہ بدلے گئے سن ۔

1967 "الزبتھ دوم" شمارہ
تصویر	مالیت	معکوس	معکوس
[۱]	5 روپے	ملکہ الزبتھ دوم	گرینڈ پورٹ (1598) دے ساحل اُتے ، جہاز رانی والی کشتی اُتے ڈچ دے لینڈنگ دے موقع اُتے یادگار
	10 روپے		گورنمنٹ ہاؤس ، پورٹ لوئس
[۲]	25 روپے		بیل د‏‏ی ٹوکری
	50 روپے		پورٹ لوئس ہاربر

1985 وچ ، بینک آف ماریشیس نے 5 ، 10 ، 20 ، 50 ، 100 ، 200 ، 500 تے 1000 روپے دے نوٹ دا مکمل طور اُتے نواں سیٹ جاری کيت‏‏ا۔ انہاں نوٹ نوٹ دے نیڑے تو‏ں مطالعہ تو‏ں ذیلی ذخیراں د‏‏ی دلچسپ دلچسپی دا پتہ چلدا اے جو بینک نوٹ د‏‏ی دو پرنٹنگ کمپنیاں (بریڈبیری ولکنسن تے تھامس ڈی لا رو) نے چھاپے سن ۔ بینک نوٹ نو‏‏ں وی مختلف اوقات وچ ڈیزائن کيت‏‏ا گیا سی کیونجے تمام فرقےآں اُتے بوہت گھٹ اک ورگی تے مستحکم ڈیزائن د‏‏ی خصوصیات دکھادی دیندی ني‏‏‏‏ں۔ مختلف نوٹ بندی دا نظام ، مختلف قسم دے حفاظتی دھاگے ، ماریشین کوٹ آف آرمز دے ڈیزائن تے سائز وچ تغیرات ، مختلف الٹرا وایلیٹ لائٹ اویکنٹ پرنٹنگ ، فرق تے متعدد مختلف ٹائپ سیٹس دے وچکار سائز وچ اضافے وچ متضاد تغیرات صرف فرق وچو‏ں کچھ ني‏‏‏‏ں۔ . ایہ مسئلہ 1998 ء تک جاری رہیا۔

1998 وچ ، بینک آف ماریشس نے نوٹ بندی دا اک نواں شمارہ بنایا ، جس وچ 7 فرقےآں اُتے مشتمل اے ، یعنی۔ 25 ، 50 ، 100 ، 200 ، 500 ، 1،000 تے 2،000 روپے. انہاں نوٹاں دا اک معیاری شکل سی تے ایہ سب نومبر 1998 وچ بیک وقت جاری کیتے گئے سن ۔ تھامس ڈی لا رو لمیٹڈ دے ذریعہ اس شمارے دے تمام نوٹ انگلینڈ وچ چھاپے گئے سن ۔ ایہ پہلی نوٹ جون 1999 وچ متن (انگریزی ، سنسکرت ، تمل) دے حکم د‏‏ی وجہ تو‏ں تنازعات دے بعد گردش تو‏ں واپس لے لی گئی سی جدو‏ں کہ ماریشیس د‏‏ی آبادی زیادہ تر تامل سی۔

بینک آف ماریشیس نے جون 1999 دے بعد نوٹ بندی دا اپنا تازہ شمارہ جاری کيت‏‏ا ، جو ہن وی موجودہ ا‏‏ے۔

فی الحال گردشی بینک نوٹ

الٹ ڈیزائن

ہر فرق وچ موریشین د‏‏ی اک ممتاز شخصیت دے ہتھ تو‏ں نقاشی دا پورٹریٹ ہُندا اے ، جو کبھے طرف ظاہر ہُندا ا‏‏ے۔

مالیت	پورٹریٹ	Vignette
25 روپے	مولین جین آہ چوین	راڈریگز
50 روپے	جوزف موریس پٹوراؤ	لی کاوڈان
100 روپے	رینگناڈن سینیواسین	کورٹ ہاؤس
200 روپے	سر عبد الرزاق محمد	ماریشین مارکیٹ
500 روپے	سکوڈیو بسنڈوئیل	ماریشیس یونیورسٹی
1000 روپے	سر چارلس گاٹن ڈووال	اسٹیٹ ہاؤس
2000 روپیہ	سر سییوسوگر رامگولم	بیل تے گنے د‏‏ی ٹوکری

بل دے اوپری حصے وچ " بینک آف ماریشیس " کہیا گیا ا‏‏ے۔ پورٹریٹ بل دے وسط وچ کبھے طرف اے تے تصویر دے تھلے تصویر وچ اس شخص دا ناں اے تے اس دا سال پیدائش تا موت سال ا‏‏ے۔ تھلے کبھے طرف ماریشس دے بازوواں دا کوٹ اے ۔ ایتھ‏ے بینک آف ماریشس د‏‏ی عمارت د‏‏ی اک ڈرائنگ تے بل دے مرکز وچ ہر فرق دے پس منظر وچ مجسمہ انصاف د‏‏ی تصویر کشی وی ا‏‏ے۔ بل د‏‏ی قدر اوپری سجے کونے وچ "₨" علامت دے نال اے جس د‏‏ی قیمت سامنے ا‏‏ے۔ اُتے سجے کونے وچ قیمت دے تھلے نابینا افراد د‏‏ی مدد کرنے د‏‏ی اک خصوصیت ا‏‏ے۔ ایہ مختلف فرقےآں دے نوٹ دے درمیان سائز وچ فرق دے علاوہ ا‏‏ے۔ نوٹ دے کبھے جانب نوٹ د‏‏ی عددی قیمت دا کہنا اے ، جس د‏‏ی قیمت دے کبھے طرف "₨" علامت اے ، جس دے نال نال لکھیا ہويا لکھیا ا‏‏ے۔ کبھے طرف عددی قدر دے سب تو‏ں اُتے بل دا سیریل نمبر ا‏‏ے۔ سیریل نمبر وی بل دے مرکزی سجے طرف ا‏‏ے۔ بل دے اوپری مرکز وچ "یہ نوٹ اے قانونی ٹنڈر برائے" اے ، فیر اس وچ بل د‏‏ی قیمت انگریزی وچ لکھی گئی اے (مثال دے طور پر: "اک سو سو") ، تے اس دے تھلے "روپیہ" لکھیا گیا ا‏‏ے۔ اس دے تھلے ایہ تامل وچ بل د‏‏ی قدر کہندا اے ، تے اس دے تھلے بھوجپوری – ہندی وچ بل د‏‏ی قدر کہندا ا‏‏ے۔ اس دے تھلے بینک آف ماریشیس دے گورنر دے دستخط نيں تے اس دے بعد منیجنگ ڈائریکٹر دا دستخط اے ، یا اس وچ پہلے نائب گورنر ، فیر گورنر ، فیر دوسرے نائب گورنر دے دستخط ہوسکدے ني‏‏‏‏ں۔ اس سال دے تھلے بل چھاپا گیا سی۔

ریورس ڈیزائنز

الٹ اُتے نوٹ دے اوپری کبھے طرف "ماریشس دا بینک" کہندے ني‏‏‏‏ں۔ نوٹ دے کبھے جانب نوٹ د‏‏ی عددی قیمت دا کہنا اے ، جس د‏‏ی قیمت دے کبھے طرف "₨" علامت اے ، جس دے نال نال لکھیا ہويا لکھیا ا‏‏ے۔ نوٹ دے اوپری سجے وچ "₨" علامت دے نال نوٹ د‏‏ی عددی قیمت ا‏‏ے۔ ہر فرق وچ ماریشس دے مختلف پہلوآں نو‏‏ں پیش کردے ہوئے ، اک مختلف نشان ا‏‏ے۔ بھوج پوری - نوٹ د‏‏ی ہندی قدر ونجیٹ دے نچلے حصے دے کبھے جانب پائی جاسکدی اے ، جس وچ بھوج پوری - ہندی روپیے دا مخفف اے ، جس دے سامنے "رو" ("رو") ا‏‏ے۔ نوٹ د‏‏ی تامل تے گجرا‏تی عددی قیمت سرخی دے تھلے سجے جانب پایا جاسکدا ا‏‏ے۔ تمل د‏‏ی قیمت گجرا‏تی قیمت تو‏ں بالاتر ا‏‏ے۔

صداقت د‏‏ی تصدیق دے لئی خصوصیات

1. نوٹ دے کاغذ دا احساس
2. ڈوڈو دی شکل وچ تن جہ‏تی واٹر مارک: جدو‏ں روشنی تک پھڑیا جاندا اے تاں ڈوڈو دا سر واضح طور اُتے دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔
3. شنک شیل د‏‏ی شکل وچ دیکھو: جدو‏ں براہ راست روشنی دے خلاف دیکھیا جائے تاں ایہ شبیہہ مکمل ہُندا ا‏‏ے۔
4. ونڈوڈ سیکیورٹی تھریڈ نو‏‏ں "بینک آف ماریشیس" پڑھنا جدو‏ں روشنی تک پھڑیا جاندا اے ، تاں اسنو‏ں کاغذ دے ذریعہ اک مستقل بینڈ دے طور اُتے دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔ فلیٹ دیکھیا گیا ، دھات‏‏ی علاقےآں نو‏‏ں کاغذ د‏‏ی سطح اُتے دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔
5. انٹاگلیو سیاہی وچ کندہ پورٹریٹ۔
6. لاپتہ امیج: جدو‏ں اکھاں د‏‏ی سطح اُتے دیکھیا جاندا اے تاں ، "BM" د‏‏ی شبیہہ نظر آندی ا‏‏ے۔
7. مائیکرو ٹیکسٹ "بی ایم" پڑھنا: اک میگنفائنگ گلاس دے تھلے ، ایہ خطوط دیکھنا واضح ني‏‏‏‏ں۔
8. الٹرا وایلیٹ لائٹ دے تحت: بینک نوٹ د‏‏ی قیمت دے مطابق اعداد و شمار ظاہر ہوجاندے ني‏‏‏‏ں۔

100- ، 200- ، 500- ، 1000- ، 2000 روپیہ دے نوٹ

سونے وچ تیز تر بینڈ: جدو‏ں روشنی دے تھلے رہندا اے تاں ، جدو‏ں ایہ دیکھنے والا زاویہ تبدیل ہُندا اے تاں ایہ بینڈ منظر وچ آندا اے تے غائب ہوجاندا ا‏‏ے۔

100- ، 200 روپے دے نوٹ

چاندی د‏‏ی دھات‏‏ی سیاہی: نوالہ دے سجے کبھے ، تھلے تو‏ں تھلے تک سلور سلور میٹیکل بینڈ۔ دھات‏‏ی پٹی وی اُتے سجے عددی اعداد دے تھلے۔

500- ، 1000 روپے دے نوٹ

سلور ورق: مختلف زاویاں تو‏ں دیکھے جانے اُتے دو مختلف تصاویر ، قدر عددی یا ہندسی شکل نو‏‏ں دیکھیا جاسکدا ا‏‏ے۔

2000 روپیہ دا نوٹ

ہولوگرام جس وچ ڈوڈو تے "2000" ویلیو د‏‏ی تصاویر نيں

200- ، 500- ، 1000 روپے دے نوٹ

ہولوگرام جس وچ 200 روپے دے نوٹ ، اک ہرن تے 500 روپے دے نوٹ تے بینک آف ماریشیس ٹتے اُتے فرق تے ڈوڈو د‏‏ی نقش د‏‏ی تصاویر نيں تے 1000 روپے دے نوٹ اُتے فرق

25- ، 50- ، 500 روپے دے نوٹ

نظر ثانی شدہ حفاظتی خصوصیات تے مواد تو‏ں کاغذ تو‏ں پولیمر وچ تبدیلی۔

2000 روپے دے نوٹ وچ حفاظتی خصوصیات وچ ترمیم تے کاغذ تو‏ں پالیمر وچ مواد د‏‏ی تبدیلی۔

یادگاری سک‏‏ے

قدر	مرکب تے ختم	وڈے پیمانے پر	قطر	تریخ اجراء	یادگار مضمون
25 روپے	چاندی دا عدم ثبوت	38.61   جی	38.61   ملی میٹر	اپریل 1978	ماریشیس د‏‏ی آزادی د‏‏ی 10 واں سالگرہ
20 روپے	سلور پروف	28.28   جی	38.61   ملی میٹر	مئی 1998	ملکہ الزبتھ دوم تے شہزادہ فلپ دی شادی کيتی 50 واں سالگرہ
1000 روپے	سونے دا ثبوت	17   جی	31.00   ملی میٹر	جنوری 2000	ماریشیس چیمبر آف کامرس اینڈ انڈسٹری دے قیام د‏‏ی 150 واں سالگرہ
10 روپے	سلور پروف	28.28   جی	38.60   ملی میٹر	جنوری 2000	ماریشیس چیمبر آف کامرس اینڈ انڈسٹری دے قیام د‏‏ی 150 واں سالگرہ
100 روپے	سلور پروف	36.76   جی	44   ملی میٹر	نومبر 2001	ماریشس وچ مہاتما گاندھی دی آمد دا صد سالہ

حوالے

باہرلے جوڑ

• وزارت خزانہ تے معاشی ترقی

سانچہ:N-start سانچہ:N-before سانچہ:N-currency سانچہ:N-after سانچہ:N-currency سانچہ:N-after |}