محمد بن عقیل
گنج شہدا | |
| ذاتی کوائف | |
|---|---|
| ناں کامل | محمد بن عقیل |
| کنیہ | ابوالقاسم |
| نسب | خاندان ابو طالب |
| اقرباء | حسین بن علی،مسلم بن عقیل، عبد الرحمن بن عقیل، عبد اللہ بن محمد بن عقیل |
| شہادت | 10 محرم الحرام سنہ 61 ہجری قمری، کربلا |
| کیفیت | لقيط بن ناشر جہنى دے تیر توں |
محمد بن عقیل عقیل بن ابی طالب دے انہاں فرزنداں وچوں نيں جنہاں نوں بعض مؤرخین نے کربلا دے شہیداں وچ شمار کيتا اے تے بعض نے انہاں نوں کربلا دے اسیراں وچ شمار کيتا اے ۔مشہور قول دی بنا اُتے عقیل بن ابی طالب دی نسل محمد بن عقیل دے بیٹے ابو محمد عبد اللہ توں چلی اے۔
تعارف
سودھوآپ عقیل بن ابو طالب دے بیٹے نيں ۔والدہ دا ناں حلیہ سی ایہ ام ولد سی[۱]عقیل بن ابو طالب دی نسل ايسے محمد بن عقیل دے بیٹے ابو محمد عبد اللہ توں چلی اے ۔[۲] اس دی بیوی دا ناں زينب صغرى بنت علی بن ابی طالب سی تے اوہ ام ولد دی بیٹی سی۔[۳] ايسے وجہ توں آپ نوں حضرت علی دا داماد کہیا جاندا اے۔[۴]
شہادت
سودھومحمد بن عقیل دی شہادت قدیمی منابع وچوں بعض وچ مذکور اے ۔دینوری (282ه ق)نے انہاں دی شہادت دا ذکر کردے ہوئے کہیا:عبد الرحمن بن عقیل دے بعد محمد بن عقیل دی شہادت لقيط بن ناشر جہنى دے تیر مارنے توں ہوئی.[۵] بعض نے مقتل خوارزمی توں اس دی شہادت نقل کيتی اے [۶]۔بعض[۷] نے مناقب آل ابی طالب دے حوالے توں وی انہاں دا ناں شہدا وچ ذکر کيتا اے جدوں کہ موجودہ ابن شہر آشوب دی مناقب آل ابی طالب وچ ایہ ناں مذکور نئيں بلکہ جعفر بن محمد بن عقیل دا ناں مذکور اے [۸] ۔ابو الفرج دا بیان مناقب آل ابی طالب دے جعفر بن عقیل بن ابی طالب دی نفی کردا اے کیونجے اوہ جعفر بن محمد بن عقیل دا ناں ذکر کرنے دے بعد کہندا اے کہ ميں نے کتاباں انساب وچ محمد بن عقیل دے کِسے بیٹے جعفر دا ذکر نئيں پایا۔[۹]
ابن سعد دے ترجمۂ امام حسین دے حصے وچ محمد بن عقیل اصغر اسیراں دی لسٹ وچ اے [۱۰]۔ذہبی نے سیر اعلام النبلاء وچ اصغر دی قید دے بغیر محمد بن عقیل دے اسیر ہونے دا ذکر کيتا[۱۱] تے ابن عساکر نے محمد الاصغر بن عقیل بن ابی طالب دے ذیل وچ لکھیا کہ اسنوں اسیر کيتا گیا۔[۱۲] لیکن عقیل بن ابو طالب دی اولاد وچ محمد ناں دے دو فرزند مذکور نئيں نيں۔ جدوں کہ بعض نے عبد اللہ اکبر تے عبد اللہ اصغر دا تذکرہ کيتا اے [۱۳][۱۴]۔
حوالے
سودھو- ↑ بلاذری ،انساب الاشراف،2/69 تحقیق سہيل زكار ورياض الزركلي ،ناشر: دار الفكر - بيروت
- ↑ ابن عنبہ ۔عمدۃ الطالب،32 منشورات المطبعة الحيدريہ - النجف الأشرف۔ابن حزم ،جمہرۃ انساب العرب،1/69،دار الكتب العلميہ - بيروت.مصعب بن عبد الله زبیری، نسب قريش (ص: 85)دار المعارف، قاہرة
- ↑ مصعب بن عبد الله زبیری، نسب قريش (ص: 85)دار المعارف، قاہرة
- ↑ نمازی،مستدركات علم رجال الحديث 7/209.
- ↑ أبو حنيفہ أحمد بن داود دينوري،الأخبار الطوال (ص: 257)، دار إحياء الكتب العربي - عيسى البابي الحلبي وشركاه / قاہرہ۔بلاذری،انساب الأشراف (2/ 70)
- ↑ مہدی شمس الدین، انصار الحسین،137،ناشر : الدار الإسلاميہ۔رک: قاضی نعمان،شرح الاخبار3/237کا تعلیقہ، تحقیق حسین جلالی، ناشر : مؤسسہ النشر الإسلامي التابعہ لجماعہ المدرسين بقم المشرفہ
- ↑ جواد محدثی،فرہنگ عاشورا،3/17
- ↑ ابن شہر آشوب ،مناقب آل ابی طالب3/259،
- ↑ ابو الفرج اصفہانی،مقاتل الطالبین،62،ناشر : منشورات المكتبہ الحيدريہ ومطبعتہا - النجف الأشرف
- ↑ ابن سعد، ترجمہ الإمام الحسين (ع)، 78، ناشر : الہدف للإعلام والنشر
- ↑ ذہبی ، سیر اعلام النبلاء،3/303،مؤسسہ الرسالہ
- ↑ ابن عساکر ،تریخ مدینہ دمشق،54/226/6756 (تحقیق شیری)
- ↑ مصعب بن عبد اللہ زبیری،نسب قریش85،دار المعارف، القاہرة
- ↑ ابن عنبہ ،عمدۃ الطالب،32
کتابیات
سودھو- ابن عنبہ ۔عمدۃ الطالب، منشورات المطبعہ الحيدريہ - النجف الأشرف
- ابن حزم ،جمہرۃ انساب العرب،،دار الكتب العلميہ - بيروت
- ابن شہر آشوب ،مناقب آل ابی طالب
- ابن سعد، ترجمہ الإمام الحسين (ع)، ناشر : الہدف للإعلام والنشر
- ابن عساکر ،تریخ مدینہ دمشق، (تحقیق علی شیری) دار الفكر للطباعہ والنشر والتوزيع - بيروت - لبنان
- ابو الفرج اصفہانی،مقاتل الطالبین،ناشر : منشورات المكتبہ الحيدريہ ومطبعتہا - النجف الأشرف
- بلاذری ،انساب الاشراف، تحقیق سہيل زكار ورياض الزركلي ،ناشر: دار الفكر - بيروت
- جواد محدثی،فرہنگ عاشورا
- دينوري ،أبو حنيفہ أحمد بن داود ،الأخبار الطوال ، دار إحياء الكتب العربي۔عيسى البابي الحلبي وشركاه / قاہرہ
- ذہبی ، سیر اعلام النبلاء،،مؤسسہ الرسالہ
- زبیری،مصعب بن عبد اللہ ،نسب قریش ،دار المعارف، القاہرة
- قاضی نعمان،شرح الاخبار، تحقیق حسین جلالی، ناشر : مؤسسہ النشر الإسلامي التابعہ لجماعہ المدرسين بقم المشرفہ
- مہدی شمس الدین، انصار الحسین،137،ناشر : الدار الإسلاميہ
- نمازی،مستدركات علم رجال الحديث، : محرم الحرام 1415،چاپخانہ : حيدري - طہران