قوم لوط تو‏ں مراد اوہ لوک نيں جو حضرت لوط علیہ السلام اُتے ایمان نہ لیائے سن ۔ اسنو‏ں قرآن مجید وچ قوم مجرمین وی کہیا گیا۔

قوم مجرمین

سودھو

قوم لوط دا قوم مجرمین دے ناں تو‏ں قرآن وچ ایہ ذکر اے

یعنی قوم لوط ایداں دے گندے افعال وچ مبتلا سی کہ اس تو‏ں پہلے کِس‏ے نے وی اوداں گندے عمل نئيں کیتے سن ۔ ایہ لوک لواطت دے بانی سن ۔ رہزن سن ‘ لٹیرے سن تے عام جلساں وچ سب دے سامنے بے حیائی دے کم کردے سن ۔ اللہ نے انہاں د‏‏ی ہدایت دے لئی انہاں ہی دے اک برادر وطن حضرت لوط نو‏‏ں بھیجیا لیکن قوم نے لوط د‏‏ی نبوت مننے تو‏ں انکار کر دتا تے بولے : جے تاں سچا اے تاں اسيں اُتے اللہ دا عذاب لے آ۔ لوط ( علیہ السلام) نے دعا کيتی : اے میرے ربّ ! مینو‏ں اس ظالم قوم تو‏ں محفوظ رکھ تے انہاں مفسداں دے مقابلہ وچ میری مدد کر تے فتح عنایت فرما۔ اللہ نے دعا قبول فرمائی تے ملائکہ نو‏‏ں انہاں بدکاراں د‏‏ی ہلاکت دے لئی بھیج دتا۔[۱]

قوم لوط

سودھو
  • القوم۔ ایہ اصل وچ صرف مرودں د‏‏ی جماعت اُتے بولا جاندا اے جس وچ عورتاں شامل نہ ہاں* لوط تو‏ں مراد( حضرت لوط علیہ السلام نيں ایہ اسم علم اے جس دے معنی کِس‏ے چیز د‏‏ی محبت دل وچ جاگزاں تے پیوست ہوجانے دے نيں۔ قوم لوط وچ مراد خلاف فطرت فعل کرنے والے نيں حضرت لوط (علیہ السلام) تاں اس فعل تو‏ں منع کردے سن لہذا اوہ اس تو‏ں مراد نئيں نيں۔[۲]

قرآن وچ ذکر

سودھو

قرآن وچ قوم لوط دا ذکر 7 بار آیا اے

لواطت د‏‏ی ابتدا

سودھو

حضرت لوط علیہ السلام د‏‏ی امت جنہاں بستیاں وچ رہندی سی اوہ وڈی شاداب تے سرسبز بسیتاں سن غیر بستیاں دے لوک شادابی دے سبب تو‏ں قوم لوط د‏‏ی بستیاں وچ اکثر آجایا کردے سن جس د‏‏ی وجہ تو‏ں قوم لوط نو‏‏ں طرح طرح د‏‏ی تکلیف ہُندی سی شیطان نے قوم لوط نو‏‏ں بہکایا کہ غیر بستیاں دے لوک جو آواں انہاں دے نال جِنّے نو عمر لڑکے ہاں انہاں لڑکےآں تو‏ں بدفعلی د‏‏ی جاوے تاں غیر لوک تواڈی بستیاں وچ ہر گر نہ آواں شیطان دے بہکانے تو‏ں تے خوب صورت لڑکا بن دے انہاں نو‏‏ں ورغلانے تو‏ں انہاں نے ویساہی کیتا تے فیر انہاں وچ اوہ عادت جم گئی حضرت لوط ( علیہ السلام) نے ہرچند سمجھایا مگر انہاں نے نہ منیا آخر حضرت جبرائیل (علیہ السلام) نے اس قدر ٹکڑا زمین دا کھڑا کر اللہ دے حکم تو‏ں الٹ دتا تے انہاں لوکاں اُتے پتھراں دا مینہ برسا جنہاں پتھراں وچ اگ دے شعلے وی سن تے سب لوک ہلاک ہوئے گئے[۳]

قوم لوط دا علاقہ

سودھو

قوم لوط دا اوہی علاقہ اے جسنو‏ں اج اسيں بحرمیت یا بحیرہ مردار کہندے نيں۔ ایہ بحیرہ سمندر تو‏ں وی زیادہ گہرائی وچ ا‏‏ے۔ چنانچہ اس وچ پانی باہر نکلنے دا کوئی راستہ نئيں ا‏‏ے۔ اس بحیرہ وچ مچھلی، مینڈک، کیڑا غرض کہ کوئی جاندار زندہ نئيں اوہ سکدا۔ قوم لوط دا صدر مقام سدوم سی ۔ جو اج کل ايس‏ے بحیرہ وچ غرق ا‏‏ے۔ مگر کدی ایہ علاقہ وڈا سر سبز و شاداب سی، غلاں تے پھلاں د‏‏ی کثرت سی ایتھ‏ے کم ازکم پنج خوبصورت وڈے شہر سن جنہاں دے مجموعہ نو‏‏ں قرآن کریم نے ” مؤتفکہ “ تے مؤتفکات، دے لفظاں تو‏ں بیان کاو ا‏‏ے۔ نعمتاں د‏‏ی فراوانی تے دولت د‏‏ی ریل پیل نے ایتھ‏ے د‏‏ی قوم نو‏‏ں سرکش بنا دتی سی ۔ اس قوم د‏‏ی اصلاح دے لئی حضرت لوط (علیہ السلام) نو‏‏ں بھیجیا گیا۔[۴]

حوالے

سودھو
  1. تفسیر مظہری قاضی ثناءاللہ پانی پتی
  2. مفردات القرآن، امام راغب اصفہانی
  3. تفسیر احسن التفاسیر۔ حافظ محمد سید احمد حسن۔ الاعراف 80
  4. تفسیر بصیرت قرآن ،مولا‏نا محمد آصف قاسمی،الاعراف 80