Giaròli

	Vos an lenga piemontèisa
	Për amprende a dovré 'l sistema dle parlà locaj ch'a varda sì.

Giaròli     Stat: Italia Region: Piemont Provincia: Provincia ëd Lissandria Nòm 'n italian: Giarole Coordinà: Latitudin: 45° 03′ 38.4′′ N Longitudin: 8° 34′ 04.5′′ E Autëssa: 98 m s.l.m. Surfassa: 5,45 km² Abitant: 704 (2019) Comun dj'anviron: Aussimian, Mirabèl, Pomar, Valensa CAP: 15036 Prefiss tel.: 0142 Còdes ÌSTAT: 006082 Còdes fiscal: E015  Sant protetor: san Giaco  Festa dël borgh: 25 ëd luj  Sit istitussional Giaròli (Giarole an italian) a l'é un comun dël Piemont ëd 1.309 abitant , ant la provinsa ëd Lissandria. Ël pais a resta an sla pian-a comprèisa antra ël Pò e 'l Bass Monfrà. Stòria La cesa 'd San Giaco Ël topònim ëd Giaròli a derivo da la qualità dla tèra dla region, costituìa për la pì part ëd giàira për la vzinansa dël Pò. La vos latin-a glarea a ven peui diminuì an glareola e peui simplificà a la forma atual. Le orìgin dël pais a armonto a l'Età ëd mes: ij prim ansediament a dovìo trovesse d'antorn a la cesa 'd San Pé, anté che ancheuj as trova 'l camposant. Dël 4 dë dzèmber 1163, l'imperator Federich I Barbarossa a conced ai frèj Vido, Burgundio, Assalì e Rainé, cavalié 'd San Nazà, ël privilegi d'edifiché 'n castel dondsëssìa ch'a vorèisso ant ij lor possediment. Ij San Nazà a costruisso 'l castel a Giaròli e 'l prim document ch'a mostra la conclusion dij travaj a l'é dël 1277: a son completà ij fossà, ël pont levateuri, la tor d'intrà e n'arset. Dal 1200, j'abitant dël borghèt as tramudo pì davzin al castel. La cesa dij castlan, dedicà a san Giaco, a resta la paròchia dël pais fin al 1840. Tanme tut ël teritòri dj'anviron, Giaròli a intra sota la giurisdission dël Marcheisà ëd Monfrà e a ven anfeodà a jë sgnor locaj dij San Nazà "de Giarolis" che a manten-o 'l feod fin a la fin dël feodalésim e che a abito ant ël castel ancora ai nòst dì. Dël 1708, an séguit a la Guèra 'd Sucession Ëspagneula e al sucessiv Tratà d'Utrecht, Giaròli a passa ansema a tut ël Monfrà al Ducà 'd Savòja 'd Vitòrio Medeo II, che pì tard a dventa Regn ëd Sardëgna. D'apress a l'época dla dominassion fransèisa ëd Napoleon Bon-a-part, dël 1814 a torna ant ël Regn ëd Sardëgna e a l'é aministrà sota a la Division (peui Provinsa) ëd Lissandria, a la Provinsa (peui Sircondari) ëd Casal e al Mandament d'Aussimian. Aministrassion Ël sìndich a l'é Giuseppe Pavese (dal 26/05/2014, scond mandà dal 27/05/2019). Anliure esterne Sit istitussional Arferiment Ël castel

Aiuto per la lettura Ayuda para la lectura Help for Reading Rintré ant la Piòla Contaté j'Aministrator Lìber për Amprende Coression ortogràfica Tastadura piemontèisa Portaj e Proget Agiut pr'ij Contributor Travajòt sempi