Przejdź do zawartości

salceson

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

salceson (język polski)

[edytuj]
salceson (1.1)
plasterek salcesonu (1.1)
wymowa:
IPA[salˈt͡sɛsɔ̃n], AS[salcesõn], zjawiska fonetyczne: nazal.
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) spoż. rodzaj auszpiku lub gotowanej wędliny produkowanej z głowizny, podrobów i nóżek zawiniętych w żołądek lub pęcherz; zob. też salceson w Wikipedii
(1.2) daw. gw. warsz. pogardliwie o stójkowym, policjancie lub żandarmie[1]
odmiana:
(1.1)
przykłady:
(1.1) Wczoraj na kolację do chleba był salceson i ogórki kiszone.
(1.1) Zasnął niebawem, kołysany wspomnieniem, jak to u sąsiada pękł duży szwabski salceson i rozgotował się cały[2].
(1.2) Tu już blisko do miasta, ład i porządek, ot, isalcesonstoi na środku ulicy[3].
(1.2) Salceson czy bury ucieka do dziury, bo radę majchrem przecie wszystkim dam[4].
składnia:
kolokacje:
(1.1) biały / czarny / krwisty salceson • salceson wiejski / domowy / domowej roboty / swojski • salceson włoski / boloński / brunszwicki / saksoński / śląski / ozorkowy / podrobowy / wieprzowy / wołowy / cielęcysztuka / połówka / kilogram / kawałek / plaster / plasterek salcesonu • chleb / bułka / kanapka z salcesonem • gotować / sprzedawać / kupować / kroić / jeść salceson • salceson z musztardą / z chrzanem • salceson na śniadanie / na kolację / na zakąskętalerz / półmisek salcesonu • zakąsić salcesonem • salceson z grzybów
synonimy:
(1.1) daw. abucht, gw. warsz. salcefix, reg. śl. prezwoszt, preswuszt, reg. białost. cwaniak, reg. kaszub. blutka, krwawô (czarny salceson)
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. salcefix m
zdrobn. salcesonik m
przym. salcesonowy
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) wł. salsiccione[5] lub franc. saucisson[1]
(1.2) od (1.1)
uwagi:
(1.1) zobacz też: Indeks:Polski - Jedzenie
(1.2) słowo w tym znaczeniu również w gwarze więziennej i warszawskiej; zobacz też: Indeks:Polski - Gwara warszawska
tłumaczenia:
(1.2) zobacz listę tłumaczeń w haśle: policjant
źródła:
  1. 1,0 1,1 publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Słownik języka polskiego, red. Jan Karłowicz, Adam Kryński, Władysław Niedźwiedzki, t. VI: S-Ś, Warszawa 1900–1927, s. 10.
  2. Jaroslav Hašek, Przygody dobrego wojaka Szwejka podczas wojny światowej, tłum. Paweł Hulka-Laskowski, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1980, ISBN 83-06-00334-9, s. 481.
  3. Andrzej Strug, Ludzie podziemni, Wyd. Czytelnik, Warszawa 1957, s. 112.
  4. Cyt. za: Bronisław Wieczorkiewicz, Słownik gwary warszawskiej XIX wieku, Państwowe Wydawnictwa Naukowe, Warszawa 1966, s. 374.
  5. publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana płatna rejestracja Uniwersalny słownik języka polskiego, red. Stanisław Dubisz i Elżbieta Sobol, Wydawnictwo Naukowe PWN.
salceson (1.1)
zapisy w ortografiach alternatywnych:
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) spoż. salceson[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
zobacz też: pressvuəštIndeks:Wilamowski - Jedzenie
źródła:
  1. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hermann Mojmir, Wörterbuch der deutschen Mundart von Wilamowice, cz. S-Z, Polska Akademja Umiejętności, Kraków 1930‒1936, s. 356.