Przejdź do zawartości

odbijać

Przejrzana
Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego

odbijać (język polski)

[edytuj]
oni odbijają (1.5) od brzegu
drzewo odbija się (2.3) w wodzie
wymowa:
IPA[ɔdˈbʲijäʨ̑], AS[odbʹii ̯äć], zjawiska fonetyczne: zmięk.podw. art. ?/i
znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. odbić)

(1.1) o powierzchniach mających właściwości zwierciadła: odtwarzać, dawać obraz czegoś[1]
(1.2) odciskać coś lub drukować[1]
(1.3) otwierać, odrywać coś przybitego[1]
(1.4) biciem, uderzeniem oddzielać część od całości[1]
(1.5) odpływać od czegoś[1]
(1.6) uderzeniem nadawać inny kierunek czemuś będącemu w ruchu[1]
(1.7) odzyskiwać coś w walce lub uwalniać kogoś uwięzionego[1]
(1.8) uwodząc, zabierać komuś męża, żonę, dziewczynę itp.[1]
(1.9) przerywając taniec jakiejś parze, zabierać partnerkę lub partnera do tańca ze sobą[1]
(1.10) pot. odbierać coś z nawiązką, kompensować sobie[1]

czasownik zwrotny niedokonany odbijać się (dk. odbić się)

(2.1) uderzywszy o coś, o kogoś, odskakiwać lub zmieniać kierunek swego ruchu[2]
(2.2) odpychać się skokiem od ziemi[2]
(2.3) ukazywać obicie obiektu w lustrze, wodzie itp.[2]
(2.4) przen. uzewnętrzniać się[2]
(2.5) zostawać odciśniętym na czymś[2]
(2.6) przen. zostawiać ślad, wywierać wpływ, zwykle niekorzystny[2]
(2.7) odchodzić, odłączać się[2]
(2.8) pot. kompensować sobie coś[2]
(2.9) o gazach żołądkowych: wydobywać się przez usta po zbyt obfitym posiłku, przy niektórych chorobach, wskutek niestrawności itp.[3]
odmiana:
(1.1-10) koniugacja I
(2.1-8) koniugacja I
przykłady:
(1.1) Twarz odbita w lustrze.
(1.5) Statek odbija od brzegu.
(2.9) Odbiło mu się.
składnia:
(2.9) odbijać się C. (komuś)
kolokacje:
synonimy:
(1.1) odzwierciedlać, odtwarzać
(1.2) kopiować, kserować, tłoczyć, drukować, odciskać
(1.3) otwierać, wybijać, odkrywać, odwalać, odrywać, wyłamywać
(1.5) odpływać, odpychać się
(1.6) odtrącać, odpierać, odpychać
(1.7) uwalniać, odzyskiwać, odbierać
(1.8) uwodzić, zabierać, odbierać
(1.10) powetować, wynagradzać
(2.1) odskakiwać
(2.2) skakać, podskakiwać
(2.3) odzwierciedlać się
(2.5) odciskać
(2.6) wpływać, oddziaływać
(2.7) wychodzić, odchodzić, oddalać się, opuszczać
antonimy:
(1.5) przybijać
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. odbitka ż, odbicie n, odbijanie n, odbijacz mrz, odbijak m, odbijanka ż
czas. odbić dk., bić ndk., bijać dk.
przym. odbitkowy
związki frazeologiczne:
amba komuś odbijaodbijać się czkawką
etymologia:
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 Hasło „odbijać” w: Słownik języka polskiego, praca zbiorowa, pod red. Elżbiety Sobol, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-14627-6, s. 550.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 2,7 Hasło „odbijać się” w: Słownik języka polskiego, praca zbiorowa, pod red. Elżbiety Sobol, Wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 2007, ISBN 978-83-01-14627-6, s. 550.
  3. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „odbić” w: Słownik języka polskiego pod redakcją Witolda Doroszewskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.