Przejdź do zawartości

mur

Z Wikisłownika – wolnego słownika wielojęzycznego
Podobna pisownia Podobna pisownia: MurMuurmuurmúrmûrmüür
mur (1.1)
mur (1.1)
mur (1.2)
mur (1.2) chiński
mur (1.3)
wymowa:
IPA[mur], AS[mur]
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy

(1.1) bud. kamienna lub ceglana konstrukcja, np. ściany budynku
(1.2) archit. murowane ogrodzenie, zwykle kamienne
(1.3) sport. w piłce nożnej: zawodnicy ustawieni jeden obok drugiego tak, aby zasłonić drogę do bramki zawodnikowi wykonującemu rzut wolny[1]
(1.4) przen. poglądy, odczucia dzielące lub izolujące ludzi
(1.5) meteorol. zwarte zachmurzenie[1]
odmiana:
(1.1-3)
przykłady:
(1.1) Dom jest ogrodzony murem.
(1.1) Zwierciadło było wyższe niż normalny człowiek, utwierdzone w murze mocną dębową ramą. Obmacywaliśmy na wszystkie sposoby, próbowaliśmy wsunąć palce i paznokcie między nią a ścianę, ale zwierciadło ani drgnęło, jakby było częścią muru, kamieniem oprawionym w kamień[2].
(1.4) Wyrwij murom zęby krat
Zerwij kajdany, połam bat!
A mury runą, runą, runą,
i pogrzebią stary świat
[3].
składnia:
kolokacje:
(1.1) budować / wznosić mur
(1.2) mur cmentarnymur oporowymur cyklopowy • mury obronnebudować / wznosić mur • mur berlińskimur chiński/Wielki Mur
(1.3) ustawić się w murze • ustawić mur
(1.4) mur milczenia / nienawiści / niezgody
synonimy:
(1.1) ściana
antonimy:
hiperonimy:
(1.2) bariera, ogrodzenie
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. murarka ż, murarstwo n, murarz m, przedmurze n, podmurówka ż, obmurowanie n, murowanie n, podmurowywanie n, podmurowanie n, wymurowanie n, zamurowywanie n, zamurowanie n
zdrobn. murek m, mureczek m
czas. murować ndk., podmurowywać ndk., podmurowywać ndk., podmurować dk., wymurować dk., zamurowywać ndk., zamurować dk.
przym. murowy, murowany, murarski
związki frazeologiczne:
przypierać do muruwalić głową o murstać muremgłową muru nie przebijesz
etymologia:
śwn. < łac. murus[4]
uwagi:
tłumaczenia:
źródła:
  1. 1,0 1,1 Danuta Buttler, O wzajemnym oddziaływaniu terminologii i słownictwa ogólnego. Terminologizacja wyrazów potocznych, „Poradnik Językowy” nr 2/1979, s. 63.
  2. Umberto Eco, Imię róży (Wikicytaty — Lustro)
  3. Jacek Kaczmarski, Mury teksty.org
  4. Hasło „mur” w: Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 1995 i nn.
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) ściana, mur[1]
odmiana:
(1.1) lp mur, muri; lm mure, muret
przykłady:
składnia:
kolokacje:
(1.1) muret e shtëpisëściany domu
(1.1) Muri i BerlinitMur Berliński
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. Arqile Teta, Fjalor shqip-polonisht. Słownik albańsko-polski, Geer, Tirana 2018, ISBN 9789928074812, s. 435.
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik

(1.1) morze
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz dalmatyński, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
mur (1.1)
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) mur
odmiana:
(1.1) en mur, muren, mure, murene
przykłady:
(1.1) Med murens fald og de gamle socialistiske systemers undergang forsvandt selve fundamentet for Warszawapagten.Z upadkiem muru i starego socjalistycznego systemu przestał istnieć sam fundament Układu Warszawskiego.
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. mure
rzecz. murer
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
wymowa:
znaczenia:

morfem

(1.1) mur
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pochodne:
rzecz. muro, murego, mureto, murdento, murgrafikaĵo, ĉirkaŭmuro
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
Morfem oficjalnie zatwierdzony w roku 1905 (Fundamento de Esperanto). Baza Radikaro Oficiala: grupa 3.
źródła:
mur (1.1)
wymowa:
IPA[myʁ] ?/i
?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) mur
(1.2) ściana[1]
odmiana:
(1.1-2) lp mur; lm murs
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. mural m, muraille ż
przym. mural
związki frazeologiczne:
etymologia:
(1.1) łac. murus[2]
uwagi:
(1.1-2) zobacz też: Indeks:Francuski - Architektura
źródła:
  1. Antoni Platkow, Rozmówki francuskie, Warszawa, Wiedza Powszechna, 1970, s. 16, PB 2793/70.
  2. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać Hasło „mur” w: Des dictionnaires Larousse.
wymowa:
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) mirra
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
Hasło zaimportowane automatycznie – nie zostało zweryfikowane w wiarygodnych słownikach. Jeśli znasz hausa, kliknij na Edytuj, dokonaj ewentualnych korekt i usuń niniejszy komunikat. Dziękujemy! Listę innych niesprawdzonych haseł w tym języku można znaleźć pod tym linkiem.
mur (1.1)
wymowa:
IPA[muɾ]
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) zool. daw. mysz[1]
odmiana:
(1.1) lm mures
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
(1.1) ratón
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
czas. murar
przym. múrido, daw. murador
rzecz. murecillo m, múrido m, Múridos m lm, murgaño m
związki frazeologiczne:
etymologia:
łac. mus, mūris
uwagi:
por. murciélagonietoperz
źródła:
un mur (1.1)
wymowa:
IPA[ˈmur]
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) bud. archit. mur
odmiana:
(1.1) lp mur; lm murs
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
Mur de les Lamentacions
etymologia:
uwagi:
źródła:
mur (1.1)
wymowa:
IPA[myʁ] ?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj męski

(1.1) mur[1]
odmiana:
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła:
  1. E. Einhorn, Old French: A Concise Handbook, Cambridge University Press, 1974, ISBN 0 521 09838 6.
mur (1.1)
wymowa:
?/i
znaczenia:

rzeczownik, rodzaj wspólny

(1.1) mur
odmiana:
(1.1) en mur, muren, murar, murarna
przykłady:
składnia:
kolokacje:
synonimy:
antonimy:
hiperonimy:
hiponimy:
holonimy:
meronimy:
wyrazy pokrewne:
rzecz. murare
czas. mura
związki frazeologiczne:
etymologia:
uwagi:
źródła: