kołek
kołek (język polski)
[edytuj]
- wymowa:
-
- znaczenia:
rzeczownik, rodzaj męskorzeczowy
- (1.1) ociosany kawałek drewna o podłużnej formie
- (1.2) mech. wyszlifowany sworzeń
- (1.3) bud. drewniany lub plastikowy walec wciskany do ściany, w który wkręcana jest śruba
- (1.4) pot. tępak, głupek
- (1.5) muz. walec naciągający struny w instrumentach
- (1.6) rzem. szewski gwóźdź
- (1.7) żegl. pręt do nakręcania lin
- (1.8) gw. (Mazury) kołowrotek[1]
- odmiana:
- (1.1)
przypadek liczba pojedyncza liczba mnoga mianownik kołek kołki dopełniacz kołka kołków celownik kołkowi kołkom biernik kołek kołki narzędnik kołkiem kołkami miejscownik kołku kołkach wołacz kołku kołki
- przykłady:
- (1.1) Wrzucił do ogniska długo i namiętnie strugany kołek i podniósł głowę[2].
- (1.1) Brał ze sobą naszego Burka, wbijał kołek w ziemię i przywiązywał zwierzaka, żeby go pilnował przed handlarzami dusz[3].
- (1.1) Czemu stoisz jak kołek! Zabierz stąd więźnia![4]
- (1.3) W żelbet takiego kołka nie wbijesz. No nie, ale takie kołki tynkowe, no[5].
- (1.4) Dać takiemu kołkowi trochę władzy i strach się bać[6].
- (1.5) Jeden z kołków przeciągnął strunę, ta nie zdzierżyła, wyrwała kołek i zaczęła walić nim w ramę, na to młoteczki odpowiedziały waleniem w struny[7].
- składnia:
- synonimy:
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- związki frazeologiczne:
- (1.1) ciosać kołki na głowie • sam jak kołek w płocie • stać jak kołek
- etymologia:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- (1.4) zobacz listę tłumaczeń w haśle: tępak
- (1.8) zobacz listę tłumaczeń w haśle: kołowrotek
- angielski: (1.3) dowel; (1.5) peg
- estoński: (1.1) vai, teivas; (1.3) tüübel; (1.4) puupea; (1.5) virbel; (1.6) pinn, kingsepanael; (1.7) pinn
- kataloński: (1.1) estaca ż
- łaciński: (1.1) subscus ż
- niemiecki: (1.3) Dübel m
- rosyjski: (1.1) кол m; (1.3) дюбель m
- ukraiński: (1.1) кілок m; (1.3) дюбель m; (1.5) кілок m
- włoski: (1.1) piolo m, paletto m; (1.3) cavicchio m; (1.5) bischero m, pirolo m
- źródła:
- ↑ Bajka o złotym warkoczu, zapisała Wanda Pomianowska, w: Z gwary warmińskiej i mazurskiej, „Poradnik Językowy” nr 7/1951, s. 27.
- ↑ Chrzest ognia, Andrzej Sapkowski, 2001 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Półbaśnie, Tadeusz Nowak, 1976 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Święty miecz, Jan Dobraczyński, 1957 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Krzysiek, 2003 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.
- ↑ Z Internetu, twitter.com.
- ↑ Telefony z Eufonii. Felietony wygłaszane 1991-1992 w Programie II Polskiego Radia, Jerzy Bilica, 1995 w: Korpus języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN.