Zamość
Wygląd
Zamość – miasto na prawach powiatu, położone w południowej części województwa lubelskiego.
- A i król też był zmieszany, bo Zamość omylił jego nadzieję... Co najwięcej, mimo tego, co mu poprzednio mówiono, spodziewał się znaleźć gród takiej odpornej siły, jak Kraków, Poznań i inne miasta, których tyle już zdobył. Tymczasem znalazł twierdzę potężną, przypominającą duńskie i niderlandzkie, o której bez dział ciężkiego kalibru nie mógł nawet pomyśleć.
- Autor: Henryk Sienkiewicz
- Źródło: Potop, t. V, rozdz. III, wyd. Gebethner i Wolff 1888, s. 28–29.
- Kilkadziesiąt osób z zachodu zakończyło swoją wędrówkę podczas wielkiego bombardowania naszego miasta (Zamość był zapchany uciekinierami). Ginęli ludzie nie tylko w okolicy obiektów wojskowych i komunikacyjnych (koło stacji), lecz także w tak zwanej spokojnej części miasta, w Nowej Osadzie (…). Przeszło 100 osób zabitych, nie licząc rannych. Zapełnił się szpital powiatowy po brzegi. Na mieszkańców padł strach i przerażenie. Z przykrością muszę stwierdzić, że wiele osób opuściło swoje stanowiska w urzędach, a nawet posterunki OPL. W starostwie pracowaliśmy dalej.
- Autor: Marian Ludwik Sochański, starosta zamojski
- Opis: z Pamiętnika starosty powiatu zamojskiego
- Źródło: Tamten Wrzesień: Drugi tydzień wojny (9-15 IX) – Kalendarium, tygodnikzamojski.pl, 8 września 2009.
- Zobacz też: kampania wrześniowa
- Minister zacytował dla udokumentowania: a) zbombardowanie szpitali Przemienienia Pańskiego i im. Piłsudskiego, teatru letniego i cywilnych budynków mieszkalnych przy ulicy Siennej, wszystkie budynki znajdowały się w centrum Warszawy, b) zniszczenie Siedlec (węzeł komunikacyjny) oraz c) niszczycielskie bombardowanie Zamościa, który, jak podkreślał, nie miał żadnego znaczenia z wojskowego punktu widzenia; ciężkie bombardowanie Brześcia w dniu 9 września.
- Autor: Anthony Joseph Drexel Biddle
- Opis: o Zamościu bombardowanym przez Niemców we wrześniu 1939, o którym mówił dyplomatom zagranicznym minister Józef Beck.
- Źródło: Andrzej Skrzypek (oprac.), Wrzesień 1939 r. w relacjach dyplomatów Józefa Becka, Jana Szembeka, Anthony'ego Drexel-Biddle'a, Leona Noëla i innych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1989, ISBN 8301089482.s. 166.
- Pan Jan Zamoyski, ordynat, pozwolił im na znak wielkiej przychylności i łaski wejść do miasta. Wpuszczono ich bramą Szczebrzeszyńską, albo inaczej Ceglaną, gdyż dwie inne były z kamienia. Sam Kmicic nie spodziewał się ujrzeć nic podobnego i nie mógł wyjść z podziwu na widok ulic szerokich, włoską modą pod linią równo budowanych, na widok wspaniałej kolegiaty i burs akademickich, zamku, murów, potężnych dział i wszelkiego rodzaju „opatrzenia”. Jak mało który z magnatów mógł się porównać z wnukiem wielkiego kanclerza, tak mało która forteca z Zamościem.
- Autor: Henryk Sienkiewicz
- Źródło: Potop, t. IV, rozdz. XV, wyd. Gebethner i Wolff 1888, s. 217.
- Wcale też w ogóle nie był ówczesny Zamość podobnym do innych miast w Koronie; czuć w nim było jakby świeże przesadzenie, niby roślinę obcą, co się miała dopiero z gruntem, na którym rosła, oswoić, ale już się widocznie przyjęła. Uderzało i to, że tu nic starego, jak po innych miastach nie było, żadnych szczątków, wszystko świeże, nowe, błyszczące, a dostatnio i szeroko rozłożone, dla przyszłej ludności. Chatek, domków i dworków ubogich, których nawet w Warszawie, nieopodal od zamku dosyć się znajdowało, tu nie widać było. (…) Z lada budą się tu nikt nie ważył.
- Autor: Józef Ignacy Kraszewski, Bajbuza, Tom II/IV
- zamość zamość
rynek to staw kamienny
z ratusza przystanią
kolumn kroki senne
dalekie rano
w ciemności ukosy kortyn
blanki szkarpy
bramy
czarnym się tortem
zamość w ziemię wszarpał
amen- Autor: Józef Czechowicz, Prowincja noc 3
- Źródło: Prowincja noc
- Zamość jest jak obdarzona urodą kobieta; kocha się ją i pragnie się jej, bo jej piękno jest po to, aby zachwycało. Wystarczy jedno spojrzenie, abyś na długo fascynujący obraz zachował w pamięci. Taki jest Zamość.
- Autor: Zdzisław Kazimierczuk
- Źródło: Teresa Madej, Nie żyje Zdzisław Kazimierczuk, zamosconline.pl, 4 października 2016
- Zamość to bastion polskości.
- Autor: ks. Franciszek Zawisza
- Źródło: Maria Matuszewska Zamojska Kolegiata w czasie okupacji, niedziela.pl
- Zobacz też: Polska