Król
Wygląd
Król – osoba sprawująca najwyższą władzę w państwie o ustroju monarchicznym.
- A jak poszedł król na wojnę,
Grały jemu surmy zbrojne.- Autor: Maria Konopnicka, A jak poszedł król… (1887)
- A za tego króla Jana,
Co to połbach bił pogana,
Przyszły posły i rozjemce:
– Ratuj królu! Giną Niemce!- Autor: Maria Konopnicka, Kartka z raptularza (1887)
- Być królem to idiotyczne, liczy się tylko zbudowanie królestwa.
- Autor: André Malraux
- Boże, zachowaj króla.
- God save the King. (ang.)
- Opis: początek pierwotnej wersji pieśni, tradycyjnie używanej w charakterze hymnu Wielkiej Brytanii.
- Chciały żaby króla, dostały bociana.
- Autor: Ezop
- Czy lepiej kiedy jest król, czy kiedy go nie ma?
- Autor: Franciszek Zabłocki, Joannes Sarcasmus (1788–1791, wyd. 1818)
- przypisywane również Stanisławowi Trembeckiemu
- Dobroć serca monarchom wcale nie przystoi,
To mi to król, co go się każdy człowiek boi,
To mi król, co jak wspojźrzy, do serca przeniknie.- Autor: Ignacy Krasicki, Do króla
- Jakże ten król nasz bogaty!
Skarb jego, serc miliony.- Autor: Franciszek Karpiński, Na dzień 3 maja 1791 (1791)
- Jestem królem waszym, nie wymyślonym ani malowanym.
- Sum rex vester, nec fictus neque pictus. (łac.)
- Autor: Stefan Batory na sejmie w Toruniu w 1576
- Ależ on nic nie ma na sobie! – zawołało nagle jedno małe dziecko.
- „Men han har jo ikke noget paa,” sagde et lille Barn. (duń.)
- Opis: o cesarzu; na bazie tego cytatu powstał frazem „Król jest nagi”.
- Autor: Hans Christian Andersen, baśń Nowe szaty króla, tłum. Franciszek Mirandola
- Król nigdy nie zgadza się z twoim zdaniem, to ty zgadzasz się ze zdaniem króla.
- Autor: Markiza Angelika du Plessis-Bellière do Mademoiselle
- Źródło: Angelika i król (pol. 1996; fr. Angélique et le Roy, 1959) Anne i Serge Golon.
- Zobacz też: zdanie
- Król się bawi.
- Le Roi s’amuse (fr.)
- Autor: Victor Hugo, tytuł dramatu (1832)
- Królu Auguście, sądź sprawiedliwie.
- Rex Auguste, iudica iuste. (łac.)
- Opis: według legendy tymi słowami przemówiła głowa z zawiązanymi ustami w sali poselskiej na Wawelu do króla Zygmunta Augusta (ok. 1560)
- Król umarł, niech żyje król!
- Le roi est mort, vive le roi! (fr.)
- Opis: pierwszy raz użyte w 1461 roku, po raz ostatni w 1824, tymi słowami we Francji heroldowie ogłaszali zmianę na tronie.
- Król w każdym calu.
- Every inch a king! (ang.)
- Autor: William Shakespeare, Król Lir, akt IV, scena VI, wyd. Gebethner i Wolff, Kraków 1913, s. 86.
- Królowie mają wiele uszu i rąk.
- Autor: Ksenofont
- Oni, króle, mieli obowiązkowe zabytki w postaci koron i bereł. Nie było wtedy muzeów, więc musieli te wszystkie korony i berła ze sobą nosić, żeby kto nie ukradł. Najważniejsze były korony, które nosili na głowie. Te korony ich uciskały, a oni uciskali poddanych, za co władza ludowa obcinała im głowy razem z koronami.
- Wiwat Król kochany!
Wiwat Sejm, wiwat Naród, wiwat wszystkie Stany!- Autor: Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz, księga XII, wiersz 689–690
- Wiwat Sejm i naród cały!
Dziś nam nieba żywot dały.
Wiwat, krzyczcie, wszystkie stany,
Niechaj żyje król kochany!- Źródło: Polonez 3 maja (1791), autor anonimowy
- Wtedy bardzo się liczyli królowie. Ludwik się najbardziej liczył, bo do siedemnastu, oprócz nich się liczył Henryk, Bolesław i inne tałatajstwo królewskie.
- Autor: Władysław Sikora, Wykład o średniowieczu (Kabaret Potem)
- Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa.
- Opis: powiedzenie
- Za króla Ćwieczka.
- Opis: powiedzenie
- Za króla Olbrachta wyginęła szlachta.
- Opis: powiedzenie
Zobacz też: