Przejdź do zawartości

Zygmunt Janowski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zygmunt Janowski
Herb
Strzemię
Data urodzenia

20 września 1836

Data śmierci

3 października 1903

Zygmunt Janowski z Opatkowic herbu Strzemię (ur. 20 września 1836, zm. 3 października 1903) – polski właściciel ziemski.

Budynek dworski w Falejówce
Grobowiec Zygmunta i Stefana Janowskich

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Urodził się 20 września 1836[1]. Wywodził się z rodu Janowskich z Opatkowic[2].

W drugiej połowie XIX wieku posiadał dobra ziemskie w Falejówce (w tym tamtejszy dwór)[3][4][5][6][2]. W tym czasie powstał tam budynek dworski[7]. Jako właściciel ziemski Zygmunt Janowski był uprawniony do wyboru posła na Sejm Krajowy Galicji[8].

Z grupy większych posiadłości został wybrany do Rady c. k. powiatu sanockiego, której był członkiem od około 1869 do około 1874, a w trakcie kadencji objął funkcję zastępcy prezesa (marszałka) wydziału[9]. Ponownie wybrany do Rady w kadencji od około 1874 do około 1877, w której do około 1876 był zastępcą prezesa wydziału[10]. Po raz kolejny wybrany w kadencji od około 1888 do około 1890[11]. Po raz ostatni wybrany do Rady w kadencji od około 1890 do około 1897, w trakcie której pełnił funkcję zastępcy członka wydziału[12].

Zmarł 3 października 1903[1]. Był jednym z założycieli i członkiem Sodalicji Mariańskiej w Starej Wsi w 1892; po latach jego nazwisko zostało wymienione w grupie zasłużonych członków SM na tablicy ich upamiętniającej w tamtejszej bazylice Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny[1].

Był żonaty z Zofią, córką Adolfa i Marii Kernów[2][13]. Mieli syna Stefana Liberata Antoniego (ur. 1871, od 1905 żonaty z Aleksandrą, córką Feliksa Gniewosza)[2] i córkę Helenę (przed 1905 została żoną Stanisława Leszczyńskiego, syna Emila i Marii Leszczyńskich, mieli syna Zygmunta ur. 20 marca 1905)[14]. Stefan Janowski zmarł 17 lutego 1906 w wyniku zaczadzenia w Płonnej, gdzie przebywał w związku z pogrzebem Włodzimierza Truskolaskiego (śmierć tamże wtedy poniósł także jego szwagier i zarazem świadek ślubny Stanisław Leszczyński)[14][15]. Zygmunt i Stefan Janowscy zostali pochowani na cmentarzu w Dydni przy tamtejszym kościele, a ich pomnik nagrobny został uznany za zabytkowy[16].

Po śmierci Zygmunta Janowskiego właścicielami Falejówki byli jego spadkobiercy (ok. 1903)[17], Stefan Janowski (ok. 1905)[18], M. Bleiberg, M. Henschober i spółka (w 1911 posiadali 538 ha)[19], później Olga Janowska (wdowa po Stefanie) i wspólnicy (ok. 1914-1918)[20][21], a ostatnim właścicielem był prof. Ludwik Ehrlich[22].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c Kazimierz Piliński: R. 1892–1917. Dwudziestopięciolecie działalności Sodalicyi Maryańskiej panów Ziemi Sanockiej. Miejsce Piastowe: Sodalicja Mariańska, 1917, s. 6, 14.
  2. a b c d Księga małżeństw rz. kat. Sanok (1905–1912). Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku / (zespół 491, sygn. 21). AP Rzeszów – O/Sanok. s. 9 (poz. 40).
  3. Konrad Orzechowski: Przewodnik statystyczno topograficzny i skorowidz obejmujący wszystkie miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi W.X. Krakowskiem i X. Bukowinie, według najświeższych skazówek urzędowych. Kraków: 1872, s. 20.
  4. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielk. Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Złoczów: 1886, s. 53.
  5. Tadeusz Pilat: Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z Wielkiem Ks. Krakowskiem. Lwów: 1890, s. 48.
  6. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księs. Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1897, s. 51.
  7. Ewa Śnieżyńska-Stolot, Franciszek Stolot: Katalog zabytków sztuki w Polsce. T. I: Województwo krośnieńskie (zeszyt 2: Lesko, Sanok, Ustrzyki Dolne i okolice). Warszawa: Instytut Sztuki PAN, 1982, s. 20. ISBN 83-221-0158-9.
  8. Obwieszczenie. „Gazeta Lwowska”. Nr 264, s. 10, 19 listopada 1893. 
  9. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1871. Lwów: 1871, s. 279-280.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1872. Lwów: 1872, s. 272-273.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1873. Lwów: 1873, s. 271.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1874. Lwów: 1874, s. 295-296.
  10. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1875. Lwów: 1875, s. 294-295.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1876. Lwów: 1876, s. 300-301.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1877. Lwów: 1877, s. 279.
  11. Kronika. „Gazeta Przemyska”. Nr 36, s. 4, 2 września 1888. 
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1889. Lwów: 1889, s. 273-274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1890. Lwów: 1890, s. 273-274.
  12. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1891. Lwów: 1891, s. 273-274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1892. Lwów: 1892, s. 273-274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1893. Lwów: 1893, s. 273-274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1894. Lwów: 1894, s. 273-274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1895. Lwów: 1895, s. 273-274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1896. Lwów: 1896, s. 273-274.
    Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1897. Lwów: 1897, s. 273-274.
  13. Akta sprawy spadkowej po Apoloni Truskolskiej [zmarłej w 1900 r. w Posadzie Sanockiej], AP Przemyśl (zespół 1330, sygn. 20), k. 10.
  14. a b Księga Zmarłych 1904–1934 Sanok. T. J. Sanok: Parafia Przemienienia Pańskiego w Sanoku, s. 26 (poz. 27).
  15. Kronika. Tragiczny wypadek. „Gazeta Sanocka”. Nr 112, s. 3, 18 lutego 1906. 
  16. Gminny Program Opieki nad Zabytkami Gminy Dydnia na lata 2021-2024. edziennik.rzeszow.uw.gov.pl. s. 48. [dostęp 2023-04-30].
  17. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkim Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1904, s. 44.
  18. Skorowidz dóbr tabularnych w Galicyi z W. Ks. Krakowskiem. Kraków: 1905, s. 36, 193.
  19. Skorowidz powiatu sanockiego : wydany na podstawie dat zebranych w roku 1911. Sanok: 1911, s. 8.
  20. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1914, s. 42.
  21. Jan Bigo: Najnowszy skorowidz wszystkich miejscowości z przysiółkami w Królestwie Galicyi, Wielkiem Księstwie Krakowskiem i Księstwie Bukowińskiem z uwzględnieniem wszystkich dotąd zaszłych zmian terytoryalnych kraju. Lwów: 1918, s. 42.
  22. Falejówka. Historia. bieszczady24.pl. [dostęp 2020-04-12]. (pol.).