Zygmunt Durski
Zygmunt Durski (przed 1934) | |
pułkownik dyplomowany piechoty | |
Data i miejsce urodzenia |
8 kwietnia 1895 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 września 1939 |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki |
4DSP IIK, 8 Dywizja Piechoty |
Stanowiska |
szef sztabu dywizji |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
Odznaczenia | |
Zygmunt Henryk Durski-Trzasko, ps. „Linnemann” (ur. 8 kwietnia 1895 we Lwowie[1], zm. 4 września 1939 w Różanie) – pułkownik dyplomowany piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w rodzinie Jana Mariana i Wandy z domu Perier. Był bratankiem generała broni Karola Durskiego-Trzaska i kuzynem pułkownika Antoniego Durskiego-Trzaska[2] .
Żołnierz Legionów Polskich w latach 1914–1918[1]. Jako szef sztabu 4 Dywizji Strzelców Polskich II Korpusu uczestnik bitwy kaniowskiej.
Jako oficer byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 25 października 1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego[3].
10 listopada 1918 roku został wyznaczony na stanowisko szefa Sekcji Centralnej Ministerstwa Spraw Wojskowych w Warszawie. 22 listopada 1918 roku został szefem Kancelarii Osobistej Ministra Spraw Wojskowych. 18 marca 1919 roku kierowana przez niego komórka organizacyjna została włączona w skład Biura Prezydialnego Ministerstwa Spraw Wojskowych. W następnym miesiącu, po przeprowadzonej reorganizacji biura, objął w nim stanowisko szefa Sekcji Prezydialnej[4]. 15 lipca 1920 roku został zatwierdzony z dniem 1 kwietnia 1920 roku w stopniu majora, w piechocie, „w grupie oficerów byłych Legionów Polskich”. Obok stopnia wojskowego przysługiwał mu wówczas tytuł „przydzielony do Sztabu Generalnego”[5]. 1 czerwca 1921 roku pełnił służbę w Biurze Prezydialnym Ministerstwa Spraw Wojskowych, a jego oddziałem macierzystym był 2 pułk piechoty Legionów[6]. 14 listopada 1921 roku został powołany do Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie, w charakterze słuchacza I kursu doszkolenia. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu majora ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 97. lokatą w korpusie oficerów piechoty, a jego oddziałem macierzystym był nadal 2 pp Leg.[7]. Z dniem 16 września 1922 roku, po ukończeniu kursu i otrzymaniu pełnych kwalifikacji do pełnienia służby na stanowiskach Sztabu Generalnego, został przydzielony do dowództwa 8 Dywizji Piechoty w Modlinie na stanowisko szefa sztabu. Pełniąc służbę na tym stanowisku pozostawał oficerem nadetatowym 2 pp Leg. w Pińczowie[8][9]. 23 października 1925 roku został przeniesiony do 32 pułku piechoty w Modlinie na stanowisko dowódcy I batalionu[10]. 1 grudnia 1925 roku został przesunięty ze stanowiska dowódcy I baonu na stanowisko zastępcy dowódcy pułku[11]. 28 października 1926 roku został przydzielony do Oddziału IV Sztabu Generalnego na stanowisko szefa Wydziału Etapowego[12][2] . 5 maja 1927 roku został przeniesiony do 39 pułku piechoty Strzelców Lwowskich w Jarosławiu na stanowisko dowódcy pułku[13]. 24 grudnia 1929 roku został mianowany pułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1930 roku i 3. lokatą w korpusie oficerów piechoty[14]. 22 grudnia 1934 roku ogłoszono jego przeniesienie do dowództwa 22 Dywizji Piechoty Górskiej w Przemyślu na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej[15]. W 1937 roku został przeniesiony do dowództwa 4 Dywizji Piechoty w Toruniu na stanowisko dowódcy piechoty dywizyjnej.
Na jego dalszej karierze zaważyły dwie kolejne opinie wystawione przez generała brygady Władysława Bortnowskiego, ówczesnego generała do prac przy Generalnym Inspektorze Sił Zbrojnych z siedzibą w Toruniu. 13 października 1937 roku generał Bortnowski napisał: „nie mogę dać decydującej i pewnej opinii, gdyż z powodu krótkiego czasu w jakim go obserwuję nie wyrobiłem sobie ostatecznego zdania. Opinia moja o tym oficerze oparta jest raczej na wrażeniach i opiniach jego poprzednich przełożonych i może ulec zmianie po bliższym poznaniu. Robi na mnie wrażenie oficera inteligentnego i zdolnego, chcącego i umiejącego być miłym, tak dla swych przełożonych, jak i swych podwładnych. Nie wydaje mi się, by w ciężkich warunkach pracy wojennej był on zdolnym do wyraźnego narzucenia swej woli. Nadaje się raczej do pracy umysłowej niż do pracy dowodzenia – może być bardzo dobrym pomocnikiem dowódcy okręgu korpusu”. 15 listopada 1938 roku przyszły dowódca Armii „Pomorze” stwierdził kategorycznie: „Inteligentny, dużo umie, chętny, dobrze wychowany, towarzysko lubiany. Jako dowódca w polu sam nie wierzy w swoje decyzje, załamuje się przy najmniejszych trudnościach. Jako kierownik wyszkolenia nie umie natchnąć swych uczni wiarą w to co mówi i robi. Na dowódcę zupełnie się nie nadaje, na kierownicze stanowiska w sztabach – również. Na pomocnika dowódcy okręgu korpusu”.
Zgodnie z sugestią generała Bortnowskiego pułkownik Durski-Trzasko 24 października 1938 roku został wyznaczony na stanowisko pomocnika dowódcy Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu, którym był generał brygady Franciszek Kleeberg[16].
Zmarł w nocy z 4 na 5 września od ran odniesionych w wyniku strzelaniny z polskimi policjantami[17].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 6991
- Krzyż Niepodległości (6 czerwca 1931)[18]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi (dwukrotnie: po raz pierwszy 10 listopada 1928[19])
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Krzyż Komandorski Orderu św. Sawy (Jugosławia)
- Krzyż Komandorski Orderu Krzyża Orła (Estonia, 1935)[20][21]
- Krzyż Oficerski Orderu Gwiazdy Rumunii (Rumunia)
- Krzyż Kawalerski Orderu Legii Honorowej (Francja)
- Medal Zwycięstwa (Médaille Interalliée)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Stanisław Łoza (red.), Czy wiesz kto to jest?, (Przedr. fotooffs., oryg.: Warszawa : Wydaw. Głównej Księgarni Wojskowej, 1938.), Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe : na zam. Zrzeszenia Księgarstwa, 1983, s. 156 .
- ↑ a b Wykaz Legionistów ↓.
- ↑ Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej, 1918, R. 1, nr 1, Warszawa 1918, s. 4.
- ↑ Czarnecka 2005 ↓, s. 81, 89, 94, 100.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 27 z 21 lipca 1920 roku, s. 597.
- ↑ Spis oficerów 1921 ↓, s. 25, 607.
- ↑ Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 28.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 33 z 16 września 1922 roku, s. 720.
- ↑ Łoza 1938 ↓, s. 156.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 110 z 23 października 1925 roku, s. 590.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 129 z 1 grudnia 1925 roku, s. 700.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 47 z 28 października 1926 roku, s. 384.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 5 maja 1927 roku, s. 127.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 24 grudnia 1929 roku, s. 438.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934 roku, s. 254.
- ↑ Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 8, 525.
- ↑ Piotr Cichoracki. Okoliczności śmierci płk. dypl. Zygmunta Durskiego. „Przegląd Historyczno-Wojskowy 12 (63)/2 (235)”, s. 223–232, 2011.
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 132, poz. 199 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 634 „w uznaniu zasług, położonych na polu pracy w poszczególnych działach wojskowości”.
- ↑ Eesti tänab 1919–2000, Tallinn: Eesti Vabariigi Riigikantselei, 2000, s. 152–155, ISBN 9985-60-778-3 [dostęp 2014-10-23] [zarchiwizowane z adresu 2011-08-27] (est.).
- ↑ Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 20, 11 listopada 1936.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
- Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1921.
- Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
- Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
- Stanisław Łoza: Czy wiesz kto to jest?. Warszawa: Główna Księgarnia Wojskowa, 1938.
- Regina Czarnecka. Organizacja Ministerstwa Spraw Wojskowych (MSWojsk.) w latach 1918–1921. „Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej”. 27, 2005. Warszawa: Centralne Archiwum Wojskowe. ISSN 0137-5547.
- Zygmunt Henryk Durski. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2019-04-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-12-09)].
- Absolwenci Wyższej Szkoły Wojennej w Warszawie
- Dowódcy 39 Pułku Piechoty Strzelców Lwowskich
- Dowódcy piechoty dywizyjnej 4 Dywizji Piechoty (II RP)
- Dowódcy piechoty dywizyjnej 22 Dywizji Piechoty Górskiej
- Ludzie urodzeni we Lwowie
- Odznaczeni Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Krzyżem Walecznych (czterokrotnie)
- Odznaczeni Medalem Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości
- Odznaczeni Medalem Pamiątkowym za Wojnę 1918–1921
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (II Rzeczpospolita)
- Oficerowie 2 Pułku Piechoty Legionów
- Oficerowie dowództwa 4 Dywizji Strzelców Polskich (II Korpus)
- Oficerowie dyplomowani II Rzeczypospolitej
- Oficerowie piechoty Legionów Polskich 1914–1918
- Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej
- Polacy odznaczeni Medalem Zwycięstwa
- Polacy odznaczeni Orderem Gwiazdy Rumunii
- Polacy odznaczeni Orderem Krzyża Orła
- Polacy odznaczeni Orderem św. Sawy
- Pułkownicy piechoty II Rzeczypospolitej
- Szefowie sztabu 8 Dywizji Piechoty (II RP)
- Urodzeni w 1895
- Zastępcy dowódcy 32 Pułku Piechoty (II RP)
- Zmarli w 1939
- Żołnierze Polskiego Korpusu Posiłkowego
- Żołnierze Wojska Polskiego (Rada Regencyjna)