Przejdź do zawartości

Znamjanka

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Znamjanka
Знам'янка
Ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 kirowohradzki

Rejon

kropywnycki

Hromada

Znamjanka

Populacja (2018)
• liczba ludności


22 770

Kod pocztowy

27400

Położenie na mapie obwodu kirowohradzkiego
Mapa konturowa obwodu kirowohradzkiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Znamjanka”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, w centrum znajduje się punkt z opisem „Znamjanka”
Ziemia48°42′49″N 32°40′24″E/48,713611 32,673333
Strona internetowa

Znamjanka (ukr. Знам'янка) – miasto na Ukrainie, w obwodzie kirowohradzkim, w rejonie kropywnyckim, siedziba hromady. W 2018 roku liczyło ok. 22,8 tys. mieszkańców[1].

Jeden z większych węzłów[2] Kolei Odeskiej.

Stacja kolejowa
Centralna ulica

Miasto położone jest na obrzeżach lasu Czernego, na granicy strefy leśno-stepowej (od północy) i stepowej (od południa), 40 km na północny wschód od centrum regionalnego - Kropywnickiego.

Miasto jest także ośrodkiem wspólnoty terytorialnej, w skład której wchodzi jedno miasto, osada typu miejskiego Znamjanka Druha oraz 4 wsie: Vodjane, Petrowe, Sokiłnyky i Novoołeksandrivka

Historia

[edytuj | edytuj kod]
mapa z końca XIX w
centrum miasta (2023)
pomnik lokomotywy parowej w pobliżu stacji kolejowej

Znamjanka została założona w 1869 roku jako stacja kolejowa, a nazwana na cześć najbliższej wsi, założonej w 1730 roku przez osadników z regionu Orel (dziś Znamjanka Druha).

W 1886 r. mieszkały tu 143 osoby. w 1913 r. 6 tys.

W czasie wojny radziecko-ukraińskiej Znamjanka znalazła się pod kontrolą Ukraińskiej Republiki Ludowej i Republiki Chołodnego Jaru[3].

W 1920 r. wojska radzieckie za trzecim podejściem zdobyły miasto.

W czasie Wielkiego Głodu i represji sowieckich zginęło co najmniej 890 mieszkańców[4]

Status miasta od 1938[2].

Podczas II wojny światowej miasto okupowane było przez wojska niemieckie od 5 sierpnia 1941 r. do 9 grudnia 1943 r.[5][6].

W 1989 liczyło 33 828 mieszkańców[2][7].

Podczas wojny na Donbasie w działaniach wojennych wzięło udział ponad tysiąc mieszkańców miasta, zginęło 12 osób[8], a imieniem jednego z nich (Wiktor Gołi) nazwano centralną ulicę[9].

Podczas inwazji na Ukrainę Znamjanka stała się schronieniem dla kilku tysięcy uchodźców z południowego wschodu kraju.

Zabytki

[edytuj | edytuj kod]

W 2008 r. wzniesiono pomnik ofiar Wielkiego Głodu i represji politycznych. W mieście mieszkał potomek Tarasa Szewczenki, który w 2008 roku zainicjował budowę pomnika pisarza. W 2014 roku w centrum miasta stanął pomnik upamiętniający wydarzenia Euromajdanu. W 2021 roku zainstalowano tablicę ku czci żołnierzy poległych na wschodniej Ukrainie. Pod koniec 2023 roku na tej tablicy zawisły także zdjęcia bohaterów, którzy zginęli podczas inwazji na pełną skalę

pomnik ofiar Wielkiego Głodu 1932-1933
pomnik wydarzeń Euromajdanu
Dom Mykoły Łysenki
pomnik Tarasa Szewczenki
tablica pamiątkowa poświęcona bohaterom wojny rosyjsko-ukraińskiej

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Чисельність наявного населення України на 1 січня 2018 року. Державна служба статистики України. Київ, 2018. стор.41
  2. a b c Знаменка // Большой энциклопедический словарь (в 2-х тт.). / редколл., гл. ред. А. М. Прохоров. том 1. М., "Советская энциклопедия", 1991. стр.465
  3. Роман Коваль Отамани Гайдамацького краю. 33 біографії. — Київ, «Правда Ярославичів», 1998
  4. Виконавчий комітет Знам'янської міської ради, Архівний відділ міської ради, Відділ внутрішньої політики міськвиконкому Чорна смуга довжиною в два роки. Книга пам'яті міста Знам'янки та смт. Знам'янка Друга Кіровоградської області — Знам'янка, 2008
  5. Кіровоградщина. Історія. Традиції. Сучасність. / За загальної редакцією О. В. Чуднова. — Кіровоград: Імекс-ЛДТ, 2008.
  6. https://web.archive.org/web/20150402092025/http://www.uamoderna.com/images/materialy_dokumenty/Olga_diary/Olga.pdf
  7. Всесоюзная перепись населения 1989 г. Численность городского населения союзных республик, их территориальных единиц, городских поселений и городских районов по полу
  8. У Знам'янці відкрили дошку пам'яті загиблим бійцям
  9. 27 серпня 2016 рік. Відкриття пам'ятної дошки Віктору Голому

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]