Zasłonak oszroniony
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak oszroniony |
| Nazwa systematyczna | |
| Cortinarius hemitrichus (Pers.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 302 (1838) | |
.JPG)
.JPG)
.jpg)
Zasłonak oszroniony, zasłoniak pelargoniowy (Cortinarius hemitrichus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1801 r. Christian Hendrik Persoon nadając mu nazwę Agaricus hemitrichus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries, przenosząc go do rodzaju Cortinarius[1].
- Cortinarius paleaceus Fr. 1838
- Hydrocybe paleacea (Weinm.) M.M. Moser 1953
- Telamonia hemitricha (Pers.) Wünsche 1877
- Telamonia paludosa Velen. 1921
Nazwę polską podał Andrzej Nespiak w 1981 r.[3] W wyniku późniejszych badań filogenetycznych ustalono, że wcześniej uznawany za odrębny gatunek Cortinarius paleaceus (zsłonak pelargoniowy)jest synonimem gatunku Cortinarius hemitrichus[1].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 1–4 cm, kształt młodych owocników półkulisty, później łukowaty, w końcu rozpostarty. Posiada ostry lub tępy garb. Brzeg kapelusza jest gładki, ostry i długo zwisają z niego resztki białawej osłony. Powierzchnia młodych owocników jest szarobrązowa i pokryta białawymi włókienkami i łuskami, przez co wygląda jak oszroniona. Później staje się naga i czerwonoochrowa[4].
Brzuchate, szerokie i szeroko do trzonu przyrośnięte. U młodych owocników są szarofioletowe, u starszych ochrowobrązowe[4].
Wysokość 2–5 cm, grubość 2–5 mm, walcowaty o zgrubiałej podstawie. Jest pełny i sprężysty. Powierzchnia brązowa, początkowo pokryta białymi resztkami zasnówki, później naga.Często występuje na nim strefa pierścieniowa, czasami resztki zasnówki tworzą niby pierścień[4].
Cienki, barwy ochrowej lub ciemnobrązowej. Ma lekko ziemisty smak i zapach[4].
Rdzawobrązowy. Zarodniki jajowate, o barwie od żółtawej do rdzawobrązowej, pokryte drobnymi i bardzo drobnymi brodawkami. Mają rozmiar 4,5–5 μm[5].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Występuje w Ameryce Północnej i w Europie[5].
Rośnie na ziemi, w lasach liściastych i mieszanych, wśród mchów i traw, głównie pod takimi drzewami, jak: brzoza, sosna i świerk[4]. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[3], niektóre źródła podają, że już od kwietnia[6].
Znaczenie
[edytuj | edytuj kod]Grzyb niejadalny[4]. Żyje w mikoryzie z drzewami[3].
Gatunki podobne
[edytuj | edytuj kod]Dzięki charakterystycznym białym włókienkom na kapeluszu młode owocniki są łatwe do odróżnienia od innych gatunków grzybów, odróżnienie starszych jest trudniejsze. Podobny jest zasłonak krętonogi (Cortinarius flexipes), jednak różni się trzonem i ma wyraźny muszkatołowy zapach. Zasłonak łuseczkowaty (Cortinarius pholideus) również ma podobne ubarwienie, ale jego łuseczki nie są białe, lecz brązowe[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Index Fungorum [online] [dostęp 2021-01-03].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-01-03].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f g Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ a b Pilat Á, Ušák O. (1961). Mushrooms and other Fungi. London: Peter Nevill. p. 121b.
- ↑ Cortinarius hemitrichus (Pers.) Fr. – Frosty Webcap [online] [dostęp 2014-02-20].