Zamek w Kożuchowie
51°44′43″N 15°35′40″E/51,745278 15,863444 nr rej. 96 z 16.04.1958
| |
 Zamek w Kożuchowie | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Ukończenie budowy | |
| Ważniejsze przebudowy | |
| Kolejni właściciele |
Henryk V Żelazny, Henryk VIII Wróbel, Henryk IX Starszy, Jan I Olbracht, Zygmunt I Stary i Zygmunt II August |
| Obecny właściciel |
Kożuchowski Ośrodek Kultury i Sportu Zamek |
Położenie na mapie Kożuchowa  | |
Położenie na mapie województwa lubuskiego  | |
| 51°44′43″N 15°35′40″E/51,745278 15,863444
| |
Zamek w Kożuchowie – zabytkowa[1] warownia[2] w Kożuchowie.
Zamek wybudowana w XIII–XIV w. w miejscu starszego drewniano-ziemnego grodu[3] przez Piastów głogowsko-żagańskich; położony w północno-zachodniej części Kożuchowa.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Zamek w swojej pierwszej fazie składał się z wieży-stołpu zbudowanego w dolnej części na planie czworoboku i okrągłej w górnej części. Wieżę otaczały wcześniejsze fortyfikacje ziemne. W późniejszym okresie otoczono ją murem na planie czworoboku, wewnątrz którego zbudowano od wschodu budynek mieszkalny. W 1369 roku, po śmierci księcia Henryka V Żelaznego, stała się siedzibą jego syna Henryka VIII Wróbla. Książę Henryk IX Starszy otoczył obiekt drugim ciągiem murów. Zamek w tym czasie był wprzęgnięty w system miejskich murów obronnych. Śmierć Henryka XI głogowskiego w 1476 roku spowodowała wojnę o sukcesję[3]. Na przełomie XV i XVI wieku zamek był w latach 1491–1498 w posiadaniu późniejszego króla polski Jana I Olbrachta, a w latach 1499–1506 Zygmunta I Starego, pełniących przed objęciem tronu funkcję namiestników księstwa głogowskiego w imieniu swojego starszego brata Władysława, będącego królem czeskim[4]. Od południa zbudowano budynek bramny. Następnie zamek był rezydencją książęcą, a od 1685 roku klasztorem zakonu karmelitów[4]. Dawna gotycka wieża została wkomponowana w zachodnie skrzydło mieszkalne, a cała warownia uległa przebudowie.
Po rozwiązaniu zakonu w 1810 roku miasto przekształciło obiekt w zbrojownię. W XIX wieku właścicielem zamku, aż do 1945 roku, była gmina ewangelicka[3], która w 1897 roku ufundowała od zachodu kościół na miejscu kaplicy zamkowej[4]. Warownia nie uległa zniszczeniom w 1945 roku podczas II wojny światowej. Generalny remont przeprowadzono w latach 1976–1984 przystosowując obiekt do działalności kulturalnej[4]. Obecnie czteroskrzydłowa budowla z kwadratowym dziedzińcem jest siedzibą Centrum Kultury Zamek[5] oraz Biblioteki Publicznej Miasta i Gminy Kożuchów.
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Panorama zamku -
Sala zamkowa -
Korytarz zamkowy -
Brama z herbem oo. karmelitów -
Herb oo. karmelitów
.svg)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubuskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. lubuskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 39-44. [dostęp 2014-08-01].
- ↑ a b c Kożuchów. www.zamkiobronne.pl. [dostęp 2014-08-01].
- ↑ a b c d Zamek książęcy w Kożuchowie. www.ziemialubuska.pl. [dostęp 2014-08-01].
- ↑ Kożuchowski Ośrodek Kultury i Sportu Zamek. www.zamek.kozuchow.pl. [dostęp 2014-08-01].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Tomasz Andrzejewski: Zamek w Kożuchowie - postulaty badawcze, w: Lubuskie Materiały Konserwatorskie, tom 6 (2009), Zielona Góra 2009
- Folder promocyjny wydany przez UMiG Kożuchów, wyd. Promocja-Prestiż, Bydgoszcz 2001