Zamek Rozafy
nr rej. X1025 | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Położenie na mapie Albanii | |
42°02′47,52″N 19°29′37,40″E/42,046533 19,493722 |
Zamek Rozafy[1] (alb.: Kalaja e Shkodrës) – zamek w pobliżu Szkodry, w północno-zachodniej Albanii.
Według legendy nazwa twierdzy pochodzi od imienia kobiety – Rosaphy (Rozafy), którą żywcem zamurowano w murach zamku, aby jego mury nie zawaliły się po raz kolejny[2].
Zamek wznosi się na skalistej górze, na wysokości 130 m.n.p.m., na południe od Szkodry, otoczony rzekami Buna i Drin[3]. W przeszłości otoczony terenami podmokłymi, z własnym ujęciem wody był niezwykle trudny do zdobycia. Z uwagi na swoje strategiczne położenie wzgórze, na którym zbudowano zamek było zamieszkane od czasów antycznych. Na wzgórzu miała znajdować się twierdza iliryjska, opanowana przez Rzymian w 167 p.n.e. Badania prowadzone na terenie twierdzy przez zespół kierowany przez prof. Piotra Dyczka doprowadziły w latach 2011–2012 do odkrycia jednego z najważniejszych ośrodków kultury iliryjskiej w północnej części Albanii[4].
Zamek w tym kształcie, który przetrwał do dnia dzisiejszego, pochodzi z czasów dominacji weneckiej. Po przejęciu Rozafat w 1396 Wenecjanie dokonali jego przebudowy i umocnienia. W czasach osmańskich zamek stanowił centrum administracyjne do 1863, kiedy urzędnicy przenieśli się do miasta. Od tej pory zamek należał do garnizonu wojsk osmańskich. W historii Albanii znany jest przede wszystkim z heroicznej obrony przeciwko Turkom osmańskim w czasie bitwy o Szkodrę 1478-1479. Był także oblegany przez wojska czarnogórskie w czasie I wojny bałkańskiej. 7 kwietnia 1939 w czasie włoskiej inwazji na Albanię dwóch oficerów albańskich ostrzeliwało z zamku oddziały włoskie, dopóki nie skończyła im się amunicja[5].
Zamek zachował się w dobrym stanie i jest udostępniony do zwiedzania. Łączna długość murów przekracza 600 m, otaczają one obszar o powierzchni 9 ha. W obrębie murów zamkowych znajdują się trzy dziedzińce[3]. W niewielkim muzeum zgromadzono przedmioty wydobyte z ziemi w czasie prac archeologicznych[3]. W 2022 był jedną z najczęściej odwiedzanych przez turystów atrakcji turystycznych Albanii[6].
-
Wejście do zamku
-
Mury obronne
-
Ruiny kościoła Świętego Szczepana, zamienionego przez Turków w meczet
-
Budynek muzeum
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Polski egzonim uchwalony na 104. posiedzeniu KSNG, zmieniony na 111. posiedzeniu.
- ↑ H.T. Norris, Islam in the Balkans: Religion and Society Between Europe and the Arab World, C. Hurst & Co. Publishers 1993, s.62
- ↑ a b c Kalaja e Rozafës/ Atraksioni i turistëve në legjendën e përjetshme të Shkodrës. cna.al. [dostęp 2024-07-07]. (alb.).
- ↑ Djana Kolaj , Zbulimi i arkeologeve polake Kryeqendra Ilire ka qene Rozafa [online], shqiperia.com, 2012 [dostęp 2018-07-21] (alb.).
- ↑ O. Pearson, Albania and King Zog: independence, republic and monarchy 1908–1939, I.B.Tauris, 2004, s.454
- ↑ Rozafa, kalaja e preferuar e turistëve [online], gazetatema.net, 2022 [dostęp 2022-10-13] (alb.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- James Pettifer: Albania & Kosovo. Blue guide. London: 2001, s. 228-229. ISBN 0-7136-5016-8.