Przejdź do zawartości

Wywiad wojskowy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Wywiad wojskowy – końcowy efekt procesu gromadzenia, przetwarzania, systematyzacji, ochrony i dystrybucji informacji (zobacz niżej: cykl wywiadowczy), przeznaczonych na potrzeby sił zbrojnych. Informacje jakie gromadzi wywiad wojskowy dotyczą głównie: obcych sił zbrojnych, gospodarki, nowych technik (zwłaszcza wojskowych), a także ukształtowania terenu czy warunków pogodowych na danym terenie. Wykorzystywany jest w planowaniu taktyki i strategii wojennej, zarówno w trakcie prowadzenia wojny, jak i w czasie pokoju.

Niekiedy pojęcie to stosuje się wyłącznie do informacji wywiadowczych, dotyczących sił lądowych i odróżnia od danych wywiadu marynarki wojennej, czasem również wywiadu sił powietrznych.

W wielu krajach wywiadem wojskowym zajmuje się (obecnie np. w USA w Chinach lub w Irlandii, dawniej np. we Francji lub w Polsce) drugi zarząd (Zarząd II SG WP, P2 SG WP obecnie analizuje dane wywiadowcze i jest centralnym organem zarządzającym rozpoznaniem SZ RP), wydział drugi sztabu generalnego sił zbrojnych (w USA i Irlandii znany jako G2[1]).

W Polsce wywiadem wojskowym zajmuje się Służba Wywiadu Wojskowego, wcześniej Wojskowe Służby Informacyjne.

Cykl wywiadowczy

[edytuj | edytuj kod]

Cykl obejmujący wszystkie fazy działalności wywiadu (tzw. cykl wywiadowczy) dzieli się na pięć etapów:

1. Planowanie – określenie tematu operacji wywiadowczych, sposobów zdobywania informacji oraz kontrola efektywności działania jednostek odpowiedzialnych za gromadzenie danych.
2. Gromadzenie – zdobywanie informacji i przekazywanie ich do dalszej obróbki.
3. Przetwarzanie – porządkowanie i ujednolicanie uzyskanych informacji (np. tłumaczenie tekstów obcojęzycznych lub ujednolicanie formatu danych komputerowych).
4. Wytwarzanie – analiza, ocena i interpretacja informacji w celu przetworzenia ich w gotowe dane wywiadu.
5. Przekazywanie – dystrybucja danych wywiadowczych między odbiorców.

Wybrane agencje wywiadu wojskowego

[edytuj | edytuj kod]

W przeszłości:

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Wydziały sztabu generalnego, z którego każdy ma własny zakres kompetencji, oznacza się (głównie w państwach należących do NATO) literą G (dla sztabu sił lądowych), N (dla sztabu marynarki wojennej), A (dla sztabu sił powietrznych), J (dla połączonego sztabu sił zbrojnych) z liczbami porządkowymi. Zwyczaj ten wprowadziła w latach osiemdziesiątych XIX wieku armia francuska, oznaczając w ten sposób biura sztabowe o wyspecjalizowanych zadaniach. Do obowiązków biura drugiego należało gromadzenie informacji o siłach nieprzyjaciela.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Polmar N., Allen T.B., Księga szpiegów. Encyklopedia, Wydawnictwo Magnum, Warszawa 2000.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  • Oddział II Sztabu Głównego w latach 1921–1939, w: Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej nr 28, 2006. archiwumcaw.wp.mil.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-04-11)].
  • Wywiad i kontrwywiad wojskowy II RP : studia i materiały z działalności Oddziału II SG WP, t. 1-9, red. Tadeusz Dubicki, Łomianki: Wydawnictwo LTW 2010-2018.
  • Kontrwywiad II RP (1914), 1918-1945, (1948), t. 1-4, Warszawa - Emów: Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Centralny Ośrodek Szkolenia im. gen. dyw. Stefana Roweckiego "Grota" 2013-2017 (zbiór artykułów dotyczących także wywiadu wojskowego).