Wypotnik
Wypotnik – hydatoda występująca u roślin w postaci niedużej struktury, pełniąca rolę w gutacji wydzielania z organizmu wody wraz z solami mineralnymi. Wypotniki są przestworami pomiędzy komórkami skórki. Zazwyczaj znajdują się na zakończeniach wiązek przewodzących na brzegach blaszki liściowej i swoją budową przypominają aparat szparkowy, jednak w odróżnieniu od niego nie mają zdolności ruchu i nie potrafią regulować rozmiaru szparki. U roślin rosnących na podłożu bogatym w sole mineralne, jak np. u niektórych gatunków skalnic, wydzielająca się przez nie woda bogata jest w sole wapnia, które po odparowaniu wody osadzają się wokół wypotników tworząc charakterystyczne białe grudki. Ich obecność (lub brak) jest pomocna przy oznaczaniu różnych gatunków.
Gutacja wody przez wypotniki zachodzi w takich warunkach, które są korzystne do pobierania wody przez korzenie, a niekorzystne dla transpiracji. W naszym klimacie ma to miejsce najczęściej późnym latem, gdy dni są ciepłe, a noce zimne. Wówczas nad ranem na brzegach liści występują kropelki wydzielonego z rośliny przez gutację płynu, który przez laików nazywany bywa nieprawidłowo rosą.
Gutacja odgrywa niedużą rolę w życiu roślin. Według fizjologów umożliwia roślinom rosnącym na wapiennym podłożu pozbywania się nadmiaru wapnia, chroni też tkanki roślin przed zbyt dużym turgorem.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Witold Czerwiński: Fizjologia roślin. Warszawa: PWN, 1977.