Województwo środkowopomorskie
| |||||||||||||
| Państwo | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Siedziba wojewody | |||||||||||||
| Siedziba sejmiku | |||||||||||||
| Powierzchnia |
18 180 km² | ||||||||||||
| Populacja (2021) • liczba ludności |
| ||||||||||||
| • gęstość |
54,1 os./km² | ||||||||||||
| Podział administracyjny | |||||||||||||
| |||||||||||||
Położenie na mapie Polski
| |||||||||||||
Województwo środkowopomorskie – nazwa projektu województwa w Polsce, w podobnych granicach do województwa koszalińskiego z lat 1950–1975. Projekt zakładał utworzenie województwa z siedzibą wojewody w Koszalinie, a sejmiku województwa w Słupsku.
W 1. kwartale 2000 roku przeprowadzono badania na próbie 2483 mieszkańców byłego województwa koszalińskiego (1975–1998) i 2316 mieszkańców byłego województwa słupskiego, które wskazywały, że 75 procent (badanych) mieszkańców chciało województwa środkowopomorskiego i opowiadało się za nim[1].
Ośrodkami utworzenia nowego województwa były samorządy dwóch największych miast, czyli Koszalina i Słupska. W 2006 roku przedstawiciele wszystkich samorządów powiatów lęborskiego, bytowskiego, wałeckiego i złotowskiego wyrazili sprzeciw wobec projektu przyłączenia do nowego województwa[2][3][4][5]. Przedstawiciele samorządów gmin powiatów złotowskiego i wałeckiego potwierdzili, że 8-letnie funkcjonowanie w ramach istniejących województw: wielkopolskiego i zachodniopomorskiego, przyniosło pozytywne efekty dla rozwoju lokalnych społeczności, nastąpiła już pełna integracja społeczna oraz gospodarcza[6]. Przeciwne zmianom jest też Stowarzyszenie Osób Narodowości Kaszubskiej, argumentując, iż województwo pomorskie w obecnych granicach jednoczy historyczne Kaszuby w całość[7].
Zdaniem przeciwników projektu, tworzenie województwa środkowopomorskiego miałoby służyć tylko zaspokojeniu egoistycznych ambicji słupsko-koszalińskich elit politycznych. Przeciwnicy zwracali uwagę także na mały budżet nowego województwa, uniemożliwiający przeprowadzanie większych inwestycji[8].
Odniesienia historyczne
[edytuj | edytuj kod]Podobna jednostka administracyjna istniała już w latach 1950–1975 pod nazwą województwo koszalińskie. W roku 1975 jej obszar podzielono między województwa słupskie, koszalińskie i pilskie.
Województwo środkowopomorskie miało nawiązywać do istniejącej w XIX wieku rejencji koszalińskiej, na terenie niemieckiej prowincji Pomorze. Jednostka ta jednak nie obejmowała ziem obecnych: powiatów złotowskiego, drawskiego, wałeckiego i człuchowskiego, które należały do rejencji pilskiej, a obejmowała ziemie powiatu lęborskiego. W skład całej prowincji Pomorze oprócz wspomnianych rejencji koszalińskiej i pilskiej wchodziła jeszcze rejencja szczecińska.
Reforma administracyjna z 1 stycznia 1999 roku przywróciła podział administracyjny państwa zbliżony do tego z roku 1975, jednak z liczbą województw ustaloną na 16, rezygnując z utworzenia regionu środkowopomorskiego, łącząc Pomorze Zachodnie. Argumentami za odrzuceniem tego regionu podczas sejmowych negocjacji w 1998 były: słabe notowania gospodarcze w porównaniu z innym pierwotnie planowanym do usunięcia województwem świętokrzyskim (Jerzy Madej, UW), potencjalne osłabienie sąsiedniego województwa zachodniopomorskiego i brak woli mieszkańców byłego województwa słupskiego (Tadeusz Syryjczyk, UW) oraz sprzeciw parlamentarzystów gdańskich (Krzysztof Majka, AWS)[9].
Historia inicjatyw
[edytuj | edytuj kod]- lipiec 1998
- Protesty grupy mieszkańców środkowego Pomorza (głównie w Koszalinie), sprzeciwiających się podziałowi państwa na 12, 15 oraz 16 województw
- maj 2002
- Projekt ustawy o powołaniu województwa środkowopomorskiego; nie trafia pod obrady Sejmu, zgłaszający go poseł SLD Edward Wojtalik omal nie zostaje usunięty z szeregów swojego ugrupowania
- lipiec 2002
- Powstaje kolejny projekt utworzenia nowego województwa, tym razem z inicjatywy Samoobrony; również nie trafia pod obrady
- czerwiec 2003
- Uruchomienie procedury utworzenia województwa środkowopomorskiego w ramach inicjatywy obywatelskiej – motorem działań jest stowarzyszenie Integracja dla rozwoju
- sierpień 2003
- Przyjęcie informacji przez marszałka Sejmu o utworzeniu Obywatelskiego Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej; rozpoczyna się trzymiesięczny okres zbierania podpisów pod projektem
- 29 grudnia 2003
- Projekt ustawy podpisany przez 136 tysięcy obywateli (27 tysięcy z terenów byłego województwa słupskiego) trafił do sejmu[10]
- 18 marca 2004
- W Sejmie odbywa się pierwsze czytanie projektu ustawy o utworzeniu nowego województwa, decyzją posłów projekt skierowany do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej
- sierpień 2004
- Zbieranie podpisów pod poparciem powstania województwa środkowopomorskiego
- 13 kwietnia 2005
- Rząd w oficjalnym stanowisku upoważnia ministra spraw wewnętrznych i administracji do reprezentowania rządu w sprawie projektu w toku prac parlamentarnych oraz wskazując uwagę na „szczególną ochronę konstytucyjnych praw społeczności lokalnych i regionalnych do udziału w sprawowaniu władzy publicznej” rekomenduje Sejmowi przeprowadzenie referendum na obszarze obejmującym teren proponowanego województwa. Lokalne środowiska nie widzą potrzeby dokonywania podziału województwa.
- 8 grudnia 2005
- Do laski marszałkowskiej wpłynął Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 24 lipca 1998 roku o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa
- 14 lutego 2006
- Skierowano do 1. czytania na posiedzeniu Sejmu Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 24 lipca 1998 roku o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa oraz Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 24 lipca 1998 roku o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa.
- 23 lutego 2006
- Oba projekty Sejm skierował do prac w komisjach.
- 2 marca 2006
- Rada Ministrów opowiedziała się przeciwko projektowi powstania nowego województwa ze względu na mający nastąpić w wyniku tego znaczący wzrost kosztów funkcjonowania administracji
- 13 marca 2006
- Podczas otwartej debaty w złotowskim domu kultury przedstawiciele wszystkich samorządów powiatu złotowskiego, jak również zdecydowana większość przedstawicieli społeczności lokalnej – uczestników dyskusji, wyrazili swój sprzeciw wobec projektu przyłączenia powiatu złotowskiego do województwa środkowopomorskiego. Tydzień później, podczas wspólnego spotkania w Jastrowiu podobną deklarację odnośnie do swych jednostek terytorialnych złożyli przedstawiciele wszystkich samorządów powiatów wałeckiego i złotowskiego.
- maj 2006
- Prezydent Lech Kaczyński opowiedział się przeciw utworzeniu nowego województwa[11].
- 10 października 2007
- Premier Jarosław Kaczyński zapowiedział, że sprawa powstania województwa środkowopomorskiego podjęta zostanie po wyborach[12].
- 24 października 2007
- Premier Donald Tusk podczas wystąpienia w sejmie stwierdził, iż nie przewiduje inicjatywy utworzenia województwa środkowopomorskiego i że zmiany granic województw w tej części Polski nie byłyby czymś pożądanym[13][14].
- 18 grudnia 2007
- Komitet obywatelski otrzymał pismo od Marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego, w którym informuje, że sejm VI kadencji nie zajmie się sprawą utworzenia województwa środkowopomorskiego[10].
- 1 lutego 2009
- Na kongresie w Krakowie PiS opowiedziało się za mocnymi samorządami, wzmocnieniem władzy wojewodów oraz utworzeniem dwóch nowych województw: środkowopomorskiego (ze stolicą w Koszalinie) i warszawskiego[15].
- 20 maja 2012
- Prezes PiS Jarosław Kaczyński opowiedział się, w czasie spotkania z mieszkańcami Koszalina, za utworzeniem województwa środkowopomorskiego z dwiema stolicami. Obiecał, że po dojściu PiS do władzy sprawa utworzenia nowego województwa zostanie szybko podniesiona[16].
- 26 września 2015
- Podczas spotkania w Akademickim Klubie Obywatelskim im. Lecha Kaczyńskiego w Poznaniu, prezes PiS ponownie zaproponował utworzenie województw środkowopomorskiego oraz warszawskiego, w kontekście zbliżających się wyborów parlamentarnych[17].
- 17 lutego 2016
- MSWiA powiadomiło o rezygnacji z planów utworzenia województwa środkowopomorskiego[18].
- 5 sierpnia 2020
- Po kampaniach wyborczych, w których PiS ponownie deklarował poparcie dla utworzenia województwa środkowopomorskiego i zwycięstwie tej partii w wyborach parlamentarnych i prezydenckich, stowarzyszenia przedsiębiorców regionu środkowopomorskiego skierowały list do władz krajowych pytając o realizację obietnic wyborczych[19].
Obszar
[edytuj | edytuj kod]Powiat lęborski był wymieniony w projekcie obywatelskim, projekt poselski pozostawiał ten powiat w województwie pomorskim.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Czesław Partacz. Samorządność czy woluntaryzm centrali? Walka społeczności koszalińsko-słupskiej o utworzenie województwa środkowopomorskiego. „Rocznik Koszaliński”. 33, s. 103–110, 2005. Koszalińska Biblioteka Publiczna im. Joachima Lelewela w Koszalinie. ISSN 0137-5652.
- ↑ Protokół nr XXVIII/2006 z sesji RM w Złotowie z dnia 2.03.06. Urząd Miejski w Złotowie. [dostęp 2010-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-03)].
- ↑ Uchwała nr 161/345/2006 Zarządu Powiatu Złotowskiego z dnia 22 lutego 2006. Starostwo Powiatowe w Złotowie. [dostęp 2010-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-02)].
- ↑ Oświadczenie Rady Miasta w Wałczu z dnia 29 grudnia 2003 roku w sprawie utworzenia województwa środkowopomorskiego. Urząd Miejski w Wałczu. [dostęp 2010-09-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-06)].
- ↑ Agnieszka Barabasz: Dobrze nam w Wielkopolsce!. Tygodnik Nowy, 2006-03-22. [dostęp 2010-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-05)].
- ↑ Protokół XXVI/2006 XXVI sesji Rady Powiatu w Wałczu II kadencji, która odbyła się w dniu 27 kwietnia 2006 r.. Starostwo Powiatowe w Wałczu. [dostęp 2017-05-09].
- ↑ „Chcemy przestrzec przed programem PiS”. Kaszubi oburzeni, że Kaczyński chce dokonać rozbioru ich regionu | naTemat.pl [online], natemat.pl [dostęp 2019-06-27] (pol.).
- ↑ Środkowopomorskie: za i przeciw. [w:] Gazeta.pl [on-line]. Agora SA, 2006-02-24. [dostęp 2010-09-26].
- ↑ Eugeniusz Żuber Województwo środkowopomorskie – dlaczego być powinno?, Koszalin 2010.
- ↑ a b Informacyjna Agencja Radiowa, polskieradio.pl: Sejm nie zajmie się utworzeniem woj. środkowopomorskiego. 18 grudnia 2007. [dostęp 2007-12-27]. (pol.).
- ↑ „Nie” Kaczyńskiego dla Środkowopomorskiego. gazeta.pl, 2006-05-26. [dostęp 2012-05-24]. (pol.).
- ↑ PAP: Premier: PiS wróci do sprawy woj. środkowopomorskiego. Biuro Organizacyjne PiS, 2007-10-10. [dostęp 2009-03-26]. (pol.).
- ↑ PAP: Premier: jestem gotowy przez 10 godzin odpowiadać na wszystkie pytania. Money.pl, 2007-11-24. [dostęp 2009-03-26]. (pol.).
- ↑ Tusk: Koalicja PO i PSL ma szansę zmienić Polskę i życie Polaków na lepsze. rp.pl / Presspublica, 2007-11-24. [dostęp 2009-03-26]. (pol.).
- ↑ Polskie Radio Program III, W Krakowie dwudniowe obrady rozpocznie Kongres Prawa i Sprawiedliwości, 31 stycznia 2009. [dostęp 2009-02-02].
- ↑ Jarosław Kaczyński za utworzeniem kolejnego województwa. gazeta.pl, 2012-05-20. [dostęp 2012-05-24]. (pol.).
- ↑ Jarosław Kaczyński w AKO Poznań. Youtube. [dostęp 2015-09-29]. (pol.).
- ↑ Wyborcza.pl [online], wyborcza.pl [dostęp 2020-02-15].
- ↑ Joanna Krężelewska: Co z obietnicami stworzenia województwa środkowopomorskiego? Wysłali list do premiera. GS24.pl. [dostęp 2020-08-05].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Województwo Środkowopomorskie: dlaczego być powinno? Cz. 1 Eugeniusz Żuber
- Województwo Środkowopomorskie: dlaczego być powinno? Cz. 2 Eugeniusz Żuber
- Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa z mapą nowego województwa (plik PDF)
- Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 24 lipca 1998 r. o wprowadzeniu zasadniczego trójstopniowego podziału terytorialnego państwa, którego I czytanie odbyło się 18 marca 2005 r. (plik PDF)
- Stowarzyszenie Pomorza Środkowego „Integracja dla Rozwoju”. srodkowopomorskie.eu.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-05-24)].
- Siedemnaste województwo?. samorzady.polska.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-05-06)].
- Plakat promujący powołanie województwa środkowopomorskiego
| Województwa | |
|---|---|
| Siedziby wojewodów i sejmików | |
| Podziały administracyjne województw | |
| Herby województw | |
| Flagi województw |
|
| Województwa proponowane |
|
| Inne jednostki podziału |
