Wodnicha ozdobna
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
wodnicha ozdobna |
| Nazwa systematyczna | |
| Hygrophorus speciosus Peck Ann. Rep. N.Y. St. Mus. nat. Hist. 29: 43 (1878) [1876] | |
Wodnicha ozdobna (Hygrophorus speciosus Peck) – gatunek grzybów z rodziny wodnichowatych (Hygrophoraceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hygrophorus, Hygrophoraceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
- Hygrophorus lucorum var. speciosus (Peck) Krieglst. 2000
- Hygrophorus speciosus var. kauffmanii Hesler & A.H. Sm. 1963
Nazwę polską nadała w 1975 r. Barbara Gumińska[3].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 2–6 cm, za młodu wypukły z podwiniętym brzegiem, później płasko rozpostarty, często z wypukłością na środku i prostym brzegiem. Powierzchnia gładka, śluzowata, przy brzegu chromowożółta, ku środkowi stopniowo coraz ciemniejsza; pomarańczowa. Czasami całe owocniki są pomarańczowe (zwłaszcza młode)[4].
Zbiegające, dość rzadkie, z blaszeczkami i rzadkie, białe lub żółtawe.Ostrza blaszek równe[4].
Wysokość 4–10 cm, grubość 0,4–0,5 cm, walcowaty, czasem zwężający się ku szczytowi. Powierzchnia śluzowata z mniej lub bardziej wyraźnym pierścieniem. U szczytu trzon jest biały i delikatnie oprószony, poza tym początkowo biały, później staje się żółtawy, a nawet pomarańczowy[4].
W kapeluszu cienki, biały, tylko pod skórką z żółtym lub pomarańczowym odcieniem, nie zmieniający barwy po uszkodzeniu, bez zapachu, w smaku łagodny[4].
- Cechy mikroskopowe
Wysyp zarodników biały. Zarodniki 8–11 × 4,5–5,5 μm, elipsoidalne, gładkie, w KOH hialinowe, nieamyloidalne. Brak cystyd. Podstawki 4–sterygmowe, o długości 45–65 μm. Trama w blaszkach rozbieżna. Strzępki skórki kapelusza w postaci ixotrichodermy[5].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Wodnicha ozdobna w Ameryce Północnej, jest szeroko rozprzestrzeniona, w Europie występuje tylko w niektórych krajach[6]. W Polsce notowana, ale rzadka[4]. Jej rozprzestrzenienie i stopień zagrożenia nie są znane[3].
Grzyb mikoryzowy współżyjący z drzewami iglastymi, głównie modrzewiem i sosną. Owocniki pojawiają się w rozproszeniu, pojedynczo lub grupkami późnym latem i jesienią[5].
Gatunki podobne
[edytuj | edytuj kod]Młode owocniki mają pomarańczowoczerwoną, lepką czapkę i biały, śluzowaty trzon. W czasie suchej pogody śluz ten wysycha i trzon staje się pomarańczowy. Blaszki są białe lub lekko żółtawe i silnie zbiegające. Ten zestaw cech, wraz z miejscem występowania zwykle wystarczają do odróżnienia wodnichy ozdobnej od innych pomarańczowoczerwonych wodnich, bez odwoływania się do cech mikroskopowych[5]. W lasach modrzewiowych czasami występuje wodnicha modrzewiowa (Hygrophorus lucorum), ale ma cytrynowożółty kapelusz[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Index Fungorum [online] [dostęp 2019-02-13].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2019-02-28].
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
- ↑ a b c d e f B. Gumińska, Flora Polska (Flora of Poland). Grzyby (Mycota). Tom XXVI. Wodnichowate (Hygrophoraceae), Kraków: Uniwersytet Jagielloński, Instytut Botaniki, 1997, ISBN 83-7052-949-6
- ↑ a b c Mushroom Expert. Hygrophorus speciosus [online] [dostęp 2019-02-28].
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2019-02-28].