Wincenty Kruszewski
| Józef Kruszewski | |
 Wincenty O.Carm | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
4 marca 1843 |
| Data i miejsce śmierci |
6 października 1922 |
| Wyznanie | |
| Inkardynacja | |
| Śluby zakonne |
pierwsze 4 marca 1861 |
| Prezbiterat |
1879 |
Wincenty Józef Kruszewski O.Carm (ur. 4 marca 1843 we wsi Wójty-Zamoście, zm. 6 października 1922 w Oborach) – polski duchowny rzymskokatolicki, karmelita, zmarły w opinii świętości[1].
Młodość i formacja zakonna
[edytuj | edytuj kod]Józef Kruszewski urodził się 4 marca 1843 roku we wsi Wójty-Zamoście w pobliżu Płońska, w Guberni Płockiej, znajdującej się pod zaborem rosyjskim, w ubogiej rodzinie rolniczej, jako pierwsze dziecko Ignacego i Julianny z Wróblewskich. 9 marca został ochrzczony w kościele parafialnym pw. św. Michała Archanioła w Płońsku, przyjmując imię Józef. Cztery lata później urodził się jego młodszy brat, Jan[2].
Rodzinna parafia, prowadzona przez karmelitów (do roku 1864), miała istotny wpływ na jego życie. Młody Józef był często widywany w klasztorze, gdzie chętnie rozmawiał z braćmi[2]. Już w wieku 17 lat postanowił wstąpić do nowicjatu Zakonu Karmelitańskiego Prowincji Wielkopolskiej pw. Przenajświętszego Sakramentu. Wraz z przyjęciem habitu otrzymał imię Wincenty. Pierwsze śluby zakonne złożył w dniu swoich 18. urodzin, 4 marca 1861 roku. Uroczystość ta odbyła się prawdopodobnie w kościele klasztornym w Warszawie. Dwa tygodnie później, 19 marca br. Wincenty, jako młody kleryk, został skierowany do Obór, gdzie przebywał przez niecałe dwa lata[2].
W Oborach był świadkiem wybuchu powstania styczniowego. Klasztor działał wtedy bardzo aktywnie jako ostoja patriotyzmu, co opisała M. Konopnicka w noweli „W Oborach”. Zakonnicy wygłaszali z ambon okolicznościowe kazania, organizowali nabożeństwa o wolność ojczyzny. Na terenie klasztoru znajdowały schronienie nawet całe oddziały powstańców[2][3].
Po przeniesieniu do Warszawy podjął studia filozoficzno-teologiczne i przyjął święcenia kapłańskie. Aktualnie nie posiadamy bliższych informacji z tego okresu życia o. Wincentego. Wiadomo, że wkrótce po święceniach, w roku 1879 został przeniesiony do Obór[2].
Posługa w Oborach
[edytuj | edytuj kod]Po upadku powstania styczniowego, klasztor oborski ostał się jako jedyny spośród 52 w prowincji. Po kasatach pozostałych, został odcięty od przełożonych nie tylko prowincji małopolskiej, ale także od władzy generalnej w Rzymie. Klasztor zyskał status etatowego, więzieni w nim byli duchowni dekanatów rypińskiego i dobrzyńskiego, a także bracia z pobliskiego Trutowa[4].
O. Wincenty przybył do Obór w momencie, gdy represje wygasały, a klasztor powoli wracał do normalnego funkcjonowania. Sytuacja materialna była jednak bardzo ciężka[2]. Karmelita pełnił w Oborach różne funkcje: przygotowywał dzieci do I Komunii Świętej, posługiwał chorym, spowiadał[5].
Po ukazaniu się ukazu carskiego z roku 1904, skazującego klasztor oborski na kasatę, wszczęto starania o jego uratowanie. Wielką pomocą wykazali się pobliscy ziemianie, związani z klasztorem, jednak decydującą rolę odegrał ówczesny przeor, o. Dionizy Mierzwicki[6][7].
Kolejne trudne wydarzenia przyniosła I wojna światowa. Korzystając z sytuacji, w roku 1917 bracia zwrócili się do Prowincji św. Józefa w Galicji z prośbą o przyłączenie. Tego samego roku, w październiku, przysłano z Krakowa o. Tadeusza Wojtalę z nominacją na przeora[6].
Życie o. Wincentego przypadło na burzliwy czas przemian i ograniczeń. Pomimo trudności, został zapamiętany jako gorliwy kapłan, oddany szczególnej czci Matki Bożej. Zasłynął jako cierpliwy spowiednik, jednający w przedziwny sposób dusze z Bogiem[2]. Spotkanie z nim w konfesjonale owocowało prawdziwą przemianą życia. Zachowały się świadectwa uwolnienia ze zniewoleń i opętań po jego modlitwie wstawienniczej. Bracia wspominali jego długie posty i liczne umartwienia[8].
Mszę świętą odprawiał w największym skupieniu; cały był dla Boga i ludzi, cały oddany ludziom. Spowiedź u niego była bardzo szczegółowa, na wszystko naprowadzał, wszystko przypominał. Spowiadał według przykazań Bożych i kościelnych oraz grzechów głównych. Pokutę za nie zadawał bardzo dużą[9].
Koniec życia
[edytuj | edytuj kod]O. Wincenty Kruszewski jako jeden z ostatnich oborskich karmelitów dożył odzyskania przez Polskę niepodległości i połączenia Zakonu Karmelitańskiego w Polsce, po wielu wiekach świetności.
Zmarł w opinii świętości 6 października 1922 roku, został pochowany w krypcie pod Kaplicą Opatrzności. Ciało o. Wincentego zostało przeniesione do krypty pod prezbiterium, gdzie aktualnie znajduje się kaplica pamięci[2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ M. Krajewski, Samarytanin z Oborskiego Karmelu. O. Wincenty Józef Kruszewski (1843-1944. W stulecie śmierci, Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, Obory 2022, ISBN 978-83-63043-27-8.
- ↑ a b c d e f g h Janusz Janowiak, W objęciach Ojca. o. Wincenty Józef Kruszewski OC 1843-1922, Obory 2002.
- ↑ Mirosław Krajewski, Z krwi Waszej posiew wolności. Ludzie i miejsca powstania styczniowego na Ziemi Dobrzyńskiej, w 150. rocznicę wybuchu insurekcji, Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, Rypin 2013, s. 219, 220, ISBN 978-83-63043-04-9.
- ↑ Mirosław Krajewski, Powstanie styczniowe między Skrwą a Drwęcą, Włocławek: Włocławskie Towarzystwo Naukowe, 1994.
- ↑ Mirosław Krajewski, Nowy słownik biograficzny Ziemi Dobrzyńskiej, t. 1, Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, Rypin 2014, s. 525.
- ↑ a b Mirosław Krajewski, Słownik biograficzny Ziemi Dobrzyńskiej (do 1945 r.), Lipno 1992, Miejskie Centrum Kultury, s. 218.
- ↑ Mirosław Krajewski, Za wiarę i polskość, Dobrzyński Oddział WTN, Lipno 1992, s. 10-11.
- ↑ Mirosław Krajewski, Oborzańskie Sanktuarium Matki Bożej Bolesnej Pani i Królowej Ziemi Dobrzyńskiej. Na 40. rocznicę koronacji Figury Oborskiej (1976-2016), 410. rocznicę pobytu Ojców Karmelitów w Oborach (1606-2016), 45-lecie utworzenia parafii (1971-2016), Kraków-Obory-Brodnica 2016, s. 255-259, ISBN 978-83-65394-06-4.
- ↑ Piotr Męczyński O.Carm, O. Wincenty Kruszewski, Kapłan-Karmelita z Sanktuarium M.B. Bolesnej w Oborach, komputeropis, 1998.