Wikipedysta:Przemfran/Teoria domina

Ilustracja teorii domina zgodnie z przewidywaniami

Teoria domina jest teorią geopolityczną, która była dominująca w Stanach Zjednoczonych od lat pięćdziesiątych do osiemdziesiątych XX wieku, która zakładała, że jeśli jeden kraj w regionie znalazł się pod wpływem komunizmu, to w sąsiednich krajach wystąpiłby efekt domina. Teoria domina była używana przez kolejne administracje Stanów Zjednoczonych podczas zimnej wojny, aby uzasadnić potrzebę amerykańskiej interwencji na całym świecie.

Prezydent USA Dwight D.Eisenhower opisał tę teorię podczas konferencji prasowej 7 kwietnia 1954 r., odnosząc się do komunizmu w Indochinach

Finally, you have broader considerations that might follow what you would call the "falling domino" principle. You have a row of dominoes set up, you knock over the first one, and what will happen to the last one is the certainty that it will go over very quickly. So you could have a beginning of a disintegration that would have the most profound influences.

{{Cytat}} Brakujące pola: treść. Przestarzałe pola: 1 oraz 2.

Co więcej, głęboka wiara Eisenhowera w teorię domina w Azji zwiększyła „postrzegane koszty dla Stanów Zjednoczonych dążenia do multilateralizmu” z powodu wieloaspektowych wydarzeń, w tym"zwycięstwa Komunistycznej Partii Chin w 1949, Inwazji Korei Północnej w czerwcu 1950, kryzysu na wyspach morskich w Quemoy w 1954 i konfliktu w Indochinach, stanowiły szeroko zakrojone wyzwanie nie tylko dla jednego lub dwóch krajów, ale dla całego kontynentu azjatyckiego i Pacyfiku ”. Kojarzy się to z silną siłą magnetyczną ukierunkowaną na poddanie się kontroli komunistycznej, co jest zgodne ze słowami generała Douglasa MacArthura, że „zwycięstwo jest silnym bodźcem na Wschodzie”.

Oprócz opisu prezydenta Eisenhowera amerykański akademik Victor Cha wyjaśnił również teorię domina w swojej książce zatytułowanej Powerplay: The Origins of the American Alliance System in Asia.

W 1945 roku Związek Radziecki wprowadził pod swoje wpływy większość krajów Europy Wschodniej i Środkowej w ramach nowego ładu po II wojnie światowej co skłoniło Winstona Churchilla do zadeklarowania w przemówieniu w 1946 r. W Westminster College w Fulton, Missouri, że:

Po kryzysie irańskim w 1946, Harry S. Truman ogłosił to, co stało się znane jako Doktryna Trumana w 1947, obiecując wnieść pomoc finansową dla greckiego rządu podczas wojny domowej i Turcji po drugiej wojnie światowej, w nadziei, że utrudniłoby to postęp komunizmu w Europie Zachodniej. Później tego samego roku dyplomata George Kennan napisał artykuł w magazynie Foreign Affairs, który stał się znany jako „ Artykuł X ”, w którym po raz pierwszy wyrażono politykę powstrzymywania argumentując, że dalsze rozprzestrzenianie się komunizmu na kraje poza „ strefą buforową ” wokół ZSRR, nawet jeśli stało się to w drodze demokratycznych wyborów, było nie do przyjęcia i stanowiło zagrożenie dla bezpieczeństwa narodowego USA. Kennan był również zaangażowany, wraz z innymi członkami administracji Trumana, w tworzeniu Planu Marshalla który również rozpoczął się w 1947 r., Aby udzielić pomocy krajom Europy Zachodniej (wraz z Grecją i Turcją) po części z nadzieją, że nie dostaną się pod sowiecką dominację.

Zobacz też

• Zimna wojna
• Doktryna powstrzymywania
• Eksport rewolucji
• Teoria bagna
• Fala rewolucyjna
• Doktryna Trumana
• Rewolucja światowa

[[Kategoria:Terminologia rewolucyjna]] [[Kategoria:Metafory polityczne]] [[Kategoria:Historia stosunków zagranicznych Stanów Zjednoczonych]] [[Kategoria:Polityka Zimnej wojny]] [[Kategoria:Terminologia Zimnej wojny]] [[Kategoria:Zimna wojna]] [[Kategoria:Teorie polityczne]]