Wikipedysta:Princess Angel/brudnopis
Doktor Kościoła, dziewica, męczennica | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Czczony przez | |
Kanonizacja |
14 kwietnia 1461 |
Wspomnienie | |
Atrybuty | |
Szczególne miejsca kultu |
Święta Katarzyna ze Sieny, wł. Caterina Benincasa, (ur. 25 marca 1347 r. w Sienie we Włoszech, zm. 29 kwietnia 1380 r. w Rzymie). Włoska tercjarka dominikańska, mistyczka, stygmatyczka, święta Kościoła katolickiego, doktor Kościoła i patronka Europy. Była również filozofem scholastycznym i teologiem. Odegrała znaczącą rolę w sprowadzeniu papiestwa z niewoli awiniońskiej z powrotem do Rzymu i ustanowieniu pokoju pomiędzy włoskimi miastami-państwami.
Życie
[edytuj | edytuj kod]Katarzyna ze Sieny urodziła się w roku 1347 w Sienie, we Włoszech. Była córką Giacomo di Benincasa i Lapa Piagenti. Giacomo był foliusznikiem, który prowadził swe przedsiębiorstwo z pomocą swych synów, Lapa zaś była prawdopodobnie córką miejscowego poety [1]. Katarzyna przyszła na świat, gdy czarna śmierć nawiedziła ten rejon Włoch. Siena została poważnie spustoszona. Lapa Piagenti, była w wieku 40 lat, gdy przedwcześnie urodziła córki bliźniaczki, Katarzynę i Joannę. Miała ona już 22 dzieci, lecz połowa z nich przedwcześnie umarła. Ten sam los spotkał Joannę, Katarzyna zaś była pielęgnowana przez swą matkę i rozwinęła się na zdrowe dziecko. Gdy miała 2 lata, jej matka urodziła 25 dziecko i nadała mu imię Joanna, po niedawno zmarłej córce [2].
Katarzyna ze Sieny twierdziła, że otrzymała pierwszą wizję Jezusa Chrystusa w wieku 5 lub 6 lat. Wyznała, że uśmiechnął się do niej, pobłogosławił ją i pozostawił ją w jej ekstazie. W wieku 7 lat złożyła ślub czystości. W tych czasach dziewczyna uznawana była za zdolną do małżeństwa w wieku 12 lat. Swą gotowość do zamążpójścia oznajmiała poprzez noszenie makijażu, tlenienie i kręcenie włosów. Katarzyna ze Sieny nie zachowywała się jak jej rówieśniczki, uciekała od młodych ludzi „tak jakby byli wężami”, pozostając pod opieką rodziny. Matka Katarzyny wierzyła, że jej starsza siostra Bonaventura wpłynie na nią, lecz próby przekonania jej, że szukając tego, co dla niej najlepsze nie zrani Boga zawsze kończyły się niepowodzeniem.
W krótkim czasie Bonaventura zmarła. Katarzyna ze Sieny była mocno wstrząśnięta tą tragedią, ponieważ była przekonana, że śmierć jej siostry była spowodowana oddaniu się ziemskim przyjemnością, flirtowaniu i dbaniu o wygląd zewnętrzny. Wierzyła ona, że Bóg w swym gniewie, będącym konsekwencją grzechów Bonaventury, wymierzył jej sprawiedliwą karę. Rok później, najmłodsza siostra Katarzyny, Joanna, również zmarła. Nękana smutkiem i poczuciem winy, 16 letnia Katarzynie ze Sieny musiała ponadto zmierzyć się z wolą jej rodziców, chcących wydać ją za męża Bonaventury. Całkowicie sprzeciwiła się temu i jako znak sprzeciwu rozpoczęła intensywny post. Postanowiła również ściąć swoje długie włosy, mówiąc, że dzięki temu stanie się „szczęśliwa”. Zrozpaczeni rodzice i bracia Katarzyny próbowali ją przekonać by zmieniła swe nastawienie. Gdy to nie dało rezultatu uciekali się do gróźb i rozwiązań siłowych, aby ją powstrzymać.
Katarzyna ze Sieny doradziła później Rajmundowi z Capui, swojemu spowiednikowi i biografowi [3], co robić, gdy w życiu napotykamy na pojawiające się ogromne trudności, powołując się na swoje wspomnienia z wieku nastoletniego. Powiedziała mu: „Zbuduj cele w swym umyśle, z której nigdy nie będziesz musiał uciekać.” W swej wewnętrznej celi, Katarzynie ze Sieny uczyniła swego ojca Jezusem Chrystusem, swą matkę Maryją, a swych braci apostołami. Służenie im w pokorze stało się dla niej okazją do wzrostu duchowego. Im większe były cierpienia, tym większy był tryumf Katarzyny. Ostatecznie jej ojciec poddał się i pozwolił jej żyć w sposób, jaki chciała.
Katarzyna ze Sieny złożyła ślub milczenia na okres trzech lat, obowiązujący ją w gronie rodzinnym. Swą koszulę zrobioną z włosia końskiego, zastąpiła łańcuchem, który wbijał się w skórę jej bioder. Łańcuch ten nosiła do końca życia. Sypiała na drewnianej ławce z kamieniem zamiast poduszki. Trzy razy dziennie biczowała się stalowym łańcuchem: raz za swoje grzechy, raz za żyjących i raz za zmarłych. Każde z powtórzeń trwało przez pół godziny. Matka Katarzyny była zrozpaczona widokiem swej wychudzonej, zadawającej sobie pokutę córki. Katarzyna zaś popadała w depresję, często płakała i obwiniała się, że to diabeł podpowiada jej składanie takich ofiar. Wizja świętego Dominika wzmocniła ją, lecz jej marzenie, by wstąpić do zakonu spotkało się ze sprzeciwem jej matki.
W krótkim czasie Katarzyna poważnie zachorowała. Następstwem choroby była gwałtowna wysypka, gorączka i ogromne fizyczne cierpienia. To wydarzenie ostatecznie zwyciężyło serce matki Katarzyny i pozwoliła ona swej córce na wstąpienie do Zakonu Kaznodziejskiego. Lapa Piagenti udała się do sióstr w zgromadzeniu i przekonała je, aby przyjęły jej córkę. W ciągu kliku dni, Katarzyna ze Sieny całkowicie wyzdrowiała i była w stanie samodzielnie podnieść się z łóżka. Niedługo potem wstąpiła do zgromadzenia dominikanów. Jej wola, by pozostać na zewnątrz klasztoru, żyjąc w domu z rodziną, i służyć zgromadzeniu, jako tercjarka została uszanowana. Otrzymała habit dominikańskiej tercjarki, pomimo protestów samych tercjarek, które składały się w owym czasie wyłącznie z samych wdów.
Katarzyna ze Sieny, tak jak wcześniej, żyła na utrzymaniu swych rodziców. Nie zmieniła również swych praktyk pokutniczych i swej ofiarności na rzecz ludzi. Często rozdawała potrzebującym żywność i ubrania bez pytania kogokolwiek z rodziny o zgodę. Dla siebie nie pragnęła niczego, lecz ta hojność wiele kosztowała jej rodziców.
W roku 1366, Katarzyna ze Sieny doświadczyła, jak to sama opisuje w swych listach, „Mistycznych Zaślubin” z Jezusem Chrystusem. Jej biograf, Rajmund z Capui, przytacza również, że Chrystus, po zaślubinach, wezwał ją do porzucenia swego dotychczasowego życia i rozpoczęcia misji publicznej w świecie świeckim.
Katarzyna ze Sieny poświęciła większość swego życia pomagając biednym i chorym, opiekując się nimi w szpitalach i domach. Świętość jej życia pociągnęła liczną grupę jej naśladowców, jak również przyciągnęła uwagę zakonu dominikańskiego. Skutkiem tego było wezwanie jej, w roku 1374, przed kapitułę we Florencji, by przesłuchać ją w celu ustalenia możliwości popełnienia herezji. W czasie tego przesłuchania została uniewinniona i uznana za dostatecznie wierzącą. Katarzyna ze Sieny zaczęła następnie, z grupą swych naśladowców przemierzać północne i centralne terytorium Włoch, orędując za reformą duchowieństwa, rozpoczęciem nowej krucjaty, udzielając porad duchowych i głosząc, że nawrócenie i odnowa mogą dokonać się tylko i wyłącznie przez „całkowitą miłość do Boga” [4].
Wędrówka połączona z nauczaniem nie były jedyną drogą, w jaką Katarzyna ze Sieny chciała wprowadzać proponowane przez siebie zmiany. Na początku 1370 roku, rozpoczęła pisać listy pełne porad i pouczeń do mężczyzn i kobiet ze swego okręgu. Docierała w ten sposób do dużo szerszej rzeszy odbiorców. Pisała również listy do ważnych osobistości we władzach błagając o ustanowienie pokoju pomiędzy republikami i księstwami Włoch. Swe listy słała również do hierarchów kościelnych prosząc ich o jak najszybsze przeniesienie papiestwa z niewoli awiniońskiej do Rzymu. Prowadziła długą korespondencję z papieżem Grzegorzem XI nalegając na niego, by przeniósł papiestwo do Rzymu i prosząc go o reformę duchowieństwa i administracji Państwa Kościelnego.
W czerwcu 1376 roku, Katarzyna ze Sieny osobiście udała się do Awinion, jako ambasador Florencji by zaprowadzić pokój pomiędzy papiestwem, a Państwem Kościelnym. Pertraktacje te zakończyły się niepowodzeniem. Podczas prywatnej audiencji starała się również przekonać papieża Grzegorza XI do powrotu do Rzymu [5]. Zrobiła na nim tak wielkie wrażenie, że jeszcze w styczniu 1377 roku, przeniósł on papiestwo do Rzymu. Po śmieci Grzegorza XI, podczas wielkiej schizmy zachodniej, w roku 1378, była zwolennikiem papieża Urbana VI, który w krótkim czasie wezwał ją do Rzymu, jako swą osobistego doradcę i pełnomocnika do spraw pertraktacji z duchowieństwem, które nie chciało uznać prymatu papieża. Katarzyna ze Sieny pozostała na dworze Urbana VI i starała się przekonać szlachtę i kardynałów o jego prawomocności. Pozostała w Rzymie aż do swej śmierci w roku 1380. Naprawienie skutków wielkiej schizmy zachodniej już na zawsze pozostało dla niej jednym z głównych celów jej ofiar.
Listy Katarzyny ze Sieny uważane są za jedne z najdoskonalszych dzieł wczesnej toskańskiej literatury. Przetrwało ponad 300 listów jej autorstwa. W swych listach do papieża, często odnosi się do niego czule nazywają go Ojcem. Swoją korespondencją angażowała się również w problemy polityczne ówczesnej Europy. Inni korespondenci jej listów to jej spowiednicy, miedzy innymi Rajmund z Capui, królowie Francji i Węgier, niesławny najemnik John Hawkwood, królowa Neapolu, członkowie rodziny Visconti z Mediolanu i znaczące osobistości z kręgów religijnych. Inną znaczącą pracą jej autorstwa jest „Dialog Opatrzności Bożej”, dialog pomiędzy duszą, która „wzrasta” do Boga, a Bogiem. Mimo, że często zakłada się, że Katarzyny ze Sieny była analfabetką, jej spowiednik, Rajmund z Capui stwierdza, że potrafiła ona czytać zarówno po łacinie jak i po włosku. Jej hagiograf, Tommaso Caffarini, stwierdza, że potrafiła ona pisać.
1 kwietnia 1375 roku, miała otrzymać stygmaty w formie krwawych promieni (nie zaś otwartych ran).
Śmierć
[edytuj | edytuj kod]Katarzyna ze Sieny zmarła w Rzymie, wiosną 1380 roku, w wieku 33 lat. W tym samym wieku zmarł Jezus Chrystus i Maria Magdalena, która była wzorem Katarzyny. Zmarła prawdopodobnie z powodu nadmiernego postu [6].
Z roku na rok Katarzyna ze Sieny jadła coraz mniej. Po pewnym czasie przestała w ogóle przyjmować pokarmy, żywiąc się tylko Komunią Świętą, którą przyjmowała codziennie[7]. Ten intensywny post, w oczach duchowieństwa, był szkodliwy dla jej zdrowia i mógł mieć zły wpływ na jej naśladowców. Rajmund z Capui, jej spowiednik, nalegał na nią, by spożywała normalne posiłki, bojąc się, że wywoła ona skandal. Katarzyna ze Sieny tłumaczyła, że to choroba uniemożliwia jej spożywanie pokarmów. Zwracała wszystko, co spożywała i cierpiała na bóle żołądka. Te dolegliwości znosiła cierpliwie, jako zadośćuczynienie za grzeszników. Katarzyna poświęcała swój czas na szukanie pożywienia dla ubogich, które w określonych godzinach rozdawała potrzebującym.
Katarzyna ze Sieny poświęciła dużą część swego życia misji jednoczenia Kościoła, lecz jej polityka pojednania nie przynosiła oczekiwanego przez nią skutku. Konflikty, które starała się łagodzić w rezultacie stawały się coraz bardziej zacięte. Chwytając się ostatniej deski ratunku, zdecydowała się na ostatnią ofiarę, jaką mogła jeszcze złożyć, w styczniu 1380 roku, wyrzekając się przyjmowania wody. I ta okazała się niewystarczająca, więc znów zaczęła przyjmować wodę, lecz było już za późno, by uratować ją od śmierci.
Została pochowana na cmentarzu Bazyliki Santa Maria sopra Minerva, która położona jest naprzeciwko Panteonu. Po cudach dokonujących się nad jej grobem, Rajmund z Capui przeniósł jej ciało do wnętrza Bazyliki Santa Maria sopra Minerva [8], gdzie znajduje się ono do dnia dzisiejszego. Jej głowa została oddzielona od ciała i zamieszczona w popiersiu z brązu. Popiersie to zostało następnie sprowadzone do Sieny i przeniesione w procesji do Bazyliki świętego Dominika, gdzie wystawione jest w ozdobnym ołtarzu[9].
Katarzyna ze Sieny została kanonizowana przez papieża Piusa II, w roku 1461.
5 Maja 1940 roku została ogłoszona przez papieża Piusa XII, wraz ze świętym Franciszkiem z Asyżu, patronką Włoch. W roku 1970 papież Paweł VI wraz z świętą Teresą z Ávili ogłosił ją doktorem Kościoła. Były one pierwszymi kobietami, które zostały uhonorowane tym wyróżnieniem. W roku 1999, papież Jan Paweł II ogłosił ją patronką Europy.
Święta Katarzyna ze Sieny jest patronką: Europy, Włoch, Sieny, Rzymu, cierpiących, chorych, doznających nieczystych pokus, strażaków, pielęgniarek, kobiet które poroniły, strażników.
W ikonografii święta Katarzyna ze Sieny przedstawiana jest w habicie dominikańskim, w dłoniach trzyma krzyż, Różaniec, lilię (symbolizującą czystość) i tiarę. Jej atrybutami są również korona cierniowa, książka (symbol nauki), pierścień, serce i stygmaty, gołębica nad głową, pióro, koperty, zwoje (liczna korespondencja), palma (męczeństwo) i trzy korony oznaczające potrójną chwałę w niebie (dziewictwo, męczeństwo i nauczanie).
W diecezjach polskich święto liturgiczne obchodzone jest 29 kwietnia [10]
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]- modlitwa za pośrednictwem świętego
- Kościół katolicki wobec integracji europejskiej
- święta Katarzyna – inne kanonizowane osoby o imieniu Katarzyna
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: St. Catherine of Siena
- ↑ Finn Skårderud: "Holy anorexia: Caterine of Siena", Tidsskrift for norsk psykologforening, str 401, Oslo 2008
- ↑ Serwis chrześcijański Mateusz: Katarzyna ze Sieny. Kłopoty z władzą. [dostęp 12 stycznia 2009]. (pol.).
- ↑ * Warren c. Hollister, and Judith M. Bennett. "Medieval Europe: A Short History", 9th edition, Boston: McGraw-Hill Companies Inc., 2002. str 342
- ↑ * Warren c. Hollister, and Judith M. Bennett. "Medieval Europe: A Short History", 9th edition, Boston: McGraw-Hill Companies Inc., 2002. str 343
- ↑ Bell, ss. 22-53
- ↑ Finn Skårderud: "Holy anorexia: Caterine of Siena", Tidsskrift for norsk psykologforening, str 413, Oslo 2008
- ↑ Catherine of Siena (1347 - 1380) - Find A Grave Memorial
- ↑ Catherine of Siena (1347 - 1380) - Find A Grave Memorial
- ↑ Święta Katarzyna ze Sieny, patronka Europy.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Maria Adelaide Mongini. Rozwój kultu i ikonografii św. Katarzyny ze Sieny w Polsce. Lublin. Towarzystwo Naukowe KUL. 2006 ISBN 83-7306-295-5
- Rudolph M. Bell: Holy Anorexia. Chicago: The University of Chicago Press, 1985.
- Catherine of Siena: The Letters of St. Catherine of Siena. T. 4. Binghamton: Center for Medieval and Early Renaissance Studies, State University of New York at Binghamton, 1988. ISBN 0-86698-036-9.
- Catherine of Siena: The Dialogue. New York: Paulist Press, 1980. ISBN 0-8091-2233-2.
- Raymond of Capua: The Life of Catherine of Siena. Wilmington: Glazier, 1980. ISBN 0-89453-151-4.
- Warren Hollister, Judith Bennett: Medieval Europe: A Short History. Wyd. 9. Boston: McGraw-Hill Companies Inc., 2001, s. 343. ISBN 0-07-234657-4.
- Thomas, O.P. McDermott,: Catherine of Siena: spiritual development in her life and teaching. New York: Paulist Press, 2008. ISBN 0-8091-4547-2.
- Święta Katarzyna ze Sieny, patronka Europy - materiały na brewiarz.katolik.pl [ostatnia aktualizacja: 29.04.2009]