Wikipedysta:Mpn/brudnopis/B028
Wygląd
Naczelne (Primates) – rząd ssaków.
Poniższa lista obejmuje gatunki naczelnych, co do których istnieją wiarygodne szacunki co do liczebności.
Nazwa polska | Nazwa międzynarodowa | Populacja | Status wg IUCN | Trend | Uwagi | Zdjęcie |
---|---|---|---|---|---|---|
gibboniec hainański | Nomascus hainanus | 20[1] | CR[1] | stabilny[1] | W latach 50. liczebność populacji oszacowano na powyżej 2000[1] | |
gibboniec reliktowy | Nomascus nasutus | 35 – 37[2] | CR[2] | spada[2] | Wcześniej uznany za wymarły. Liczebność może być wyższa[2]. | |
prolemur szerokonosy | Prolemur simus | 100 – 160[3] | CR | spada | ||
Blond capuchin | Cebus flavius | 180[4] | CR[4] | spada[4] | Estimate is for mature individuals only[4]. | |
langur sarawaski | Presbytis chrysomelas | 200 – 500[5] | CR[5] | spada[5] | ||
sifaka czarna | Propithecus perrieri | 230[6] | CR[6] | spada[6] | 1 z 25 najbardziej zagrożonych naczelnych[6]. | |
sifaka jedwabista | Propithecus candidus | 250[7] | EN[7] | spada[7] | Szacunek stanowi górną granicę[7]. | |
rokselana zadartonosa | Rhinopithecus avunculus | 250[8] | CR[8] | spada[8] | ||
titi jasnowłosy | Callicebus barbarabrownae | 260[9] | CR[9] | spada[9] | Minimum[9]. | |
rokselana białobroda | Rhinopithecus strykeri | 260 – 330[10] | CR[10] | spada[10] | ||
marmozeta czarnolica | Leontopithecus caissara | 400[11] | CR[11] | spada[11] | Maksimum estimate[11]. | |
hulman kaszmirski | Semnopithecus ajax | 500[12] | EN[12] | spada[12] | Maksimum, 250 osobników dojrzałych[12]. | |
titi atlantycki | Callicebus coimbrai | 500 – 1000[13] | EN[13] | spada[13] | ||
duk szaronogi | Pygathrix cinerea | 550 – 700[14] | CR[14] | spada[14] | ||
makak skalny | Macaca munzala | 569[15] | EN[15] | spada[15] | Jeno ze źródeł szacuje minimum na 569, inne ocenia liczbę dorosłych na poniżej 250.[15] | |
rokselana szara | Rhinopithecus brelichi | 750[16] | EN[16] | spada[16] | ||
lutung jasnogłowy | Trachypithecus poliocephalus | 764 – 864[17] | CR[17] | spada[17] | ||
muriki północny | Brachyteles hypoxanthus | 855[18] | CR[18] | spada[18] | Minimum estimate[18]. | |
marmozeta czarna | Leontopithecus chrysopygus | 1000[19] | EN[19] | spada[19] | ||
marmozeta lwia | Leontopithecus rosalia | 1000[20] | EN[20] | stabilny[20] | Minimum estimate; wild only[20]. In addition to these, there are about 450 golden lion tamarins in 150 zoos around the world[21]. | |
mangaba oliwkowa | Cercocebus galeritus | 1000 – 1200[22] | EN[22] | spada[22] | ||
kipunja wyżynna | Rungwecebus kipunji | 1117[23] | CR[23] | spada[23] | ||
mangaba czubata | Cercocebus sanjei | 1300[24] | EN[24] | spada[24] | Estimate is likely a maximum[24]. | |
muriki pajęczy | Brachyteles arachnoides | 1300[25] | EN[25] | spada[25] | ||
gibon czarny | Nomascus concolor | 1300 – 2000[26] | CR[26] | spada[26] | ||
wyrak wulkaniczny | Tarsius tumpara | 1358 – 12 470[27] | CR[27] | spada[27] | 1 z 25 najbardziej zagrożonych naczelnych[27]. | |
lori wysmukły | Loris tardigradus | 1500[28] | EN[28] | spada[28] | ||
Sangihe Tarsier | Tarsius sangirensis | 1505 – 2795[29] | EN[29] | spada[29] | Szacunki uznaje się za niekonkluzywne[29]. | |
Zanzibar red colobus | Procolobus kirkii | 2000[30] | EN[30] | spada[30] | Maksimum estimate[30]. | |
Black snub-nosed monkey | Rhinopithecus bieti | 2000[31] | EN[31] | spada[31] | Maksimum estimate; less than 1000 mature organisms[31]. | |
Pagai Island macaque | Macaca pagensis | 2100 – 3700[32] | CR[32] | spada[32] | Numbered 15 000 in 1980.[32] | |
Javan surili | Presbytis comata | 2285 – 2500[33] | EN[33] | spada[33] | ||
Lac Alaotra bamboo lemur | Hapalemur alaotrensis | 2500[34] | CR[34] | spada[34] | Estimates were for 2002 and showed a decline of over 50% in under a ten years[34]. | |
Moor macaque | Macaca maura | 3000 – 5000[35] | EN[35] | spada[35] | ||
Lion-tailed macaque | Macaca silenus | 4000[36] | EN[36] | spada[36] | Maksimum[36]. | |
Silvery gibbon | Hylobates moloch | 4000 – 4500[37] | EN[37] | spada[37] | ||
Gee's golden langur | Trachypithecus geei | 5500[38] | EN[38] | spada[38] | Maksimum, poniżej 2500 dorosłych osobników.[38] | |
goryl górski | Gorilla beringei | 5880[39] | EN[39] | spada[39] | Szacunkowo 5000 goryli wschodnich (G. b. graueri)[39] i 880 goryli górskich (G. b. beringei)[40]. | |
Golden bamboo lemur | Hapalemur aureus | 5916[41] | EN[41] | spada[41] | W rzeczywistości populacja liczy 75% tego oszacowania[41]. | |
Cottontop tamarin | Saguinus oedipus | 6000[42] | EN[42] | spada[42] | 2000 dorosłych zwierząt.[42] | |
Golden-crowned sifaka | Propithecus tattersalli | 6000 – 10 000[43] | EN[43] | spada[43] | ||
Golden-headed lion tamarin | Leontopithecus chrysomelas | 6000 – 15 000[44] | EN[44] | spada[44] | ||
Pig-tailed langur | Simias concolor | 6700 – 17 300[45] | EN[45] | spada[45] | 26 000 w 1980.[45] | |
Gray-headed lemur | Eulemur cinereiceps | 7265[46] | EN[46] | spada[46] | Maksimum wynosi 7265 ± 2,268.[46] | |
Sumatran orangutan | Pongo abelii | 7300[47] | CR[47] | spada[47] | ||
Madame Berthe's mouse lemur | Microcebus berthae | 8000[48] | EN[48] | spada[48] | Maksimum[48]. | |
Natuna Island surili | Presbytis natunae | 10 000[49] | VU[49] | spada[49] | ||
Roosmalens' dwarf marmoset | Callibella humilis | 10 000[50] | VU[50] | spada[50] | ||
Barbary macaque | Macaca sylvanus | 15 000[51] | EN[51] | spada[51] | Populacja może być niedoszacowana[51]. | |
Udzungwa red colobus | Procolobus gordonorum | 15 400[52] | EN[52] | spada[52] | Populacja może być przeszacowana[52]. | |
mikrus mniejszy | Mirza zaza | 16 500 – 177 500[53] | VU[53] | spada[53] | ||
Siberut macaque | Macaca siberu | 17 000 – 30 000[54] | VU[54] | spada[54] | 39 000 w 1980.[54] | |
Nilgiri langur | Trachypithecus johnii | 20 000[55] | VU[55] | spada[55] | Maksimum, dorosłych osobników mniej, niż 10 000.[55] | |
Red-eared guenon | Cercopithecus erythrotis | 20 000[56] | VU[56] | spada[56] | Minimum[56]. | |
Kloss's gibbon | Hylobates klossii | 20 000 – 25 000[57] | EN[57] | spada[57] | ||
szympans karłowaty | Pan paniscus | 29 500 – 50 000[58] | EN[58] | spada[58] | Populacja może być niedoszacowana[58]. | |
Mentawai langur | Presbytis potenziani | 36 000[59] | EN[59] | spada[59] | Maksimum[59]. | |
orangutan borneański | Pongo pygmaeus | 45 000 – 69 000[60] | EN[60] | spada[60] | ||
goryl nizinny | Gorilla gorilla | 95 000[61] | CR[61] | spada[61] | Prawdopodobnie przeszacowanie[61]. | |
szympans zwyczajny | Pan troglodytes | 172 700 – 299 700[62] | EN[62] | spada[62] | ||
dżelada brunatna | Theropithecus gelada | 200 000[63] | LC[63] | spada[63] | ||
gibbon borneański | Hylobates muelleri | 250 000 – 375 000[64] | EN[64] | spada[64] | ||
człowiek rozumny | Homo sapiens sapiens | 7,250,000,000[65] | LC[66] | rośnie[66] |
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Geissmann, T. & Bleisch, W.: Nomascus hainanus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Geissmann, T. & Bleisch, W.: Nomascus nasutus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ Kurt Gron: Greater bamboo lemur. [w:] Primate Info Net [on-line]. Wisconsin Primate Research Center (WPRC) Library at the University of Wisconsin-Madison, 2010-07-22. [dostęp 1 June 2012].
- ↑ a b c d de Oliveira, M.M., Boubli, J.-P. & Kierulff, M.C.M.: Cebus flavius. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Nijman, V., Hon, J. & Richardson, M.: Presbytis chrysomelas. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Andrainarivo, C., Andriaholinirina, V.N., Feistner, A., Felix, T., Ganzhorn, J., Garbutt, N., Golden, C., Konstant, B., Louis Jr., E., Meyers, D., Mittermeier, R.A., Perieras, A., Princee, F., Rabarivola, J.C., Rakotosamimanana, B., Rasamimanana, H., Ratsimbazafy, J., Raveloarinoro, G., Razafimanantsoa, A., Rumpler, Y., Schwitzer, C., Thalmann, U., Wilmé, L. & Wright, P.: Propithecus perrieri. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Andrainarivo, C., Andriaholinirina, V.N., Feistner, A., Felix, T., Ganzhorn, J., Garbutt, N., Golden, C., Konstant, B., Louis Jr., E., Meyers, D., Mittermeier, R.A., Patel, E., Perieras, A., Princee, F., Rabarivola, J.C., Rakotosamimanana, B., Rasamimanana, H., Ratsimbazafy, J., Raveloarinoro, G., Razafimanantsoa, A., Rumpler, Y., Schwitzer, C., Thalmann, U., Wilmé, L. & Wright, P.: Propithecus candidus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Xuan Canh, L., Khac Quyet, L., Thanh Hai, D. & Boonratana, R.: Rhinopithecus avunculus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Veiga, L.M., Printes, R.C., Rylands, A.B., Kierulff, C.M., de Oliveira, M.M. & Mendes, S.L: Callicebus barbarabrownae. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2011. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Geissmann, T., Momberg, F. & Whitten, T.: Rhinopithecus strykeri. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2012. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Kierulff, M.C.M., Rylands, A.B., Mendes. S.L. & de Oliveira, M.M.: Leontopithecus caissara. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Groves, C.P. & Molur, S.: Semnopithecus ajax. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Veiga, L.M., Sousa, M.C., Jerusalinsky, L., Ferrari, S.F., de Oliveira, M.M., Santos, S.S.D., Valente, M.C.M. & Printes, R.C.: Callicebus coimbrai. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Ngoc Thanh, V., Lippold, L., Nadler, T. & Timmins, R.J.: Pygathrix cinerea. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Kumar, A., Sinha, A. & Kumar, S.: Macaca munzala. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Bleisch, W., Yongcheng, L. & Richardson, M.: Rhinopithecus brelichi. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Bleisch, B., Xuan Canh, L., Covert, B. & Yongcheng, L.: Trachypithecus poliocephalus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Mendes, S.L., de Oliveira, M.M., Mittermeier, R.A. & Rylands, A.B.: Brachyteles hypoxanthus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Kierulff, M.C.M., Rylands, A.B., Mendes. S.L. & de Oliveira, M.M.: Leontopithecus chrysopygus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Kierulff, M.C.M., Rylands, A.B. & de Oliveira, M.M.: Leontopithecus rosalia. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ Current Status of Golden Lion Tamarins - National Zoo| FONZ
- ↑ a b c Butynski, T.M., Struhsaker, T., Kingdon, J. & De Jong, Y.: Cercocebus galeritus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Davenport, T.R.B. & Jones, T.: Rungwecebus kipunji. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Ehardt, C., Butynski, T.M. & Struhsaker, T.: Cercocebus sanjei. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Mendes, S.L., de Oliveira, M.M., Mittermeier, R.A. & Rylands, A.B.: Brachyteles arachnoides. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Bleisch, B., Geissmann, T., Timmins, R.J. & Xuelong, J.: Nomascus concolor. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Shekelle, M. & Salim, A.: Tarsius tumpara. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2011. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Nekaris, A.: Loris tardigradus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Shekelle, M. & Salim, A.: Tarsius sangirensis. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2011. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Struhsaker, T. & Siex, K.: Procolobus kirkii. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Bleisch, W. & Richardson, M.: Rhinopithecus bieti. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Whittaker, D. & Mittermeier, R.A.: Macaca pagensis. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Nijman, V. & Richardson, M: Presbytis comata. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Andrainarivo, C., Andriaholinirina, V.N., Feistner, A., Felix, T., Ganzhorn, J., Garbutt, N., Golden, C., Konstant, B., Louis Jr., E., Meyers, D., Mittermeier, R.A., Perieras, A., Princee, F., Rabarivola, J.C., Rakotosamimanana, B., Rasamimanana, H., Ratsimbazafy, J., Raveloarinoro, G., Razafimanantsoa, A., Rumpler, Y., Schwitzer, C., Thalmann, U., Wilmé, L. & Wright, P.: Hapalemur alaotrensis. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Supriatna, J., Shekelle, M. & Burton, J.: Macaca maura. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Kumar, A., Singh, M. & Molur, S.: Macaca silenus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Andayani, N., Brockelman, W., Geissmann, T., Nijman, V. & Supriatna, J.: Hylobates moloch. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Das, J., Medhi, R. & Molur, S.: Trachypithecus geei. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Robbins, M. & Williamson, L.: Gorilla beringei. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ Aldred, J.. Mountain gorilla numbers rise by 10%. „The Guardian”, 2012-11-13. London. [dostęp 2013-02-06].
- ↑ a b c d Andrainarivo, C., Andriaholinirina, V.N., Feistner, A., Felix, T., Ganzhorn, J., Garbutt, N., Golden, C., Konstant, B., Louis Jr., E., Meyers, D., Mittermeier, R.A. Perieras, A., Princee, F., Rabarivola, J.C., Rakotosamimanana, B., Rasamimanana, H., Ratsimbazafy, J., Raveloarinoro, G., Razafimanantsoa, A., Rumpler, Y., Schwitzer, C., Thalmann, U., Wilmé, L. & Wright, P.: Hapalemur aureus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Savage, A. & Causado, J.: Saguinus oedipus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Andrainarivo, C., Andriaholinirina, V.N., Feistner, A., Felix, T., Ganzhorn, J., Garbutt, N., Golden, C., Konstant, B., Louis Jr., E., Meyers, D., Mittermeier, R.A., Perieras, A., Princee, F., Rabarivola, J.C., Rakotosamimanana, B., Rasamimanana, H., Ratsimbazafy, J., Raveloarinoro, G., Razafimanantsoa, A., Rumpler, Y., Schwitzer, C., Thalmann, U., Wilmé, L. & Wright, P.: Propithecus tattersalli. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Kierulff, M.C.M., Rylands, A.B., Mendes. S.L. & de Oliveira, M.M.: Leontopithecus chrysomelas. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Whittaker, D. & Mittermeier, R.A.: Simias concolor. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Andrainarivo, C., Andriaholinirina, V.N., Feistner, A., Felix, T., Ganzhorn, J., Garbutt, N., Golden, C., Konstant, B., Louis Jr., E., Meyers, D., Mittermeier, R.A., Perieras, A., Princee, F., Rabarivola, J.C., Rakotosamimanana, B., Rasamimanana, H., Ratsimbazafy, J., Raveloarinoro, G., Razafimanantsoa, A., Rumpler, Y., Schwitzer, C., Thalmann, U., Wilmé, L. & Wright, P.: Eulemur cinereiceps. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Singleton, I., Wich, S.A. & Griffiths, M.: Pongo abelii. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Andrainarivo, C., Andriaholinirina, V.N., Feistner, A., Felix, T., Ganzhorn, J., Garbutt, N., Golden, C., Konstant, B., Louis Jr., E., Meyers, D., Mittermeier, R.A., Perieras, A., Princee, F., Rabarivola, J.C., Rakotosamimanana, B., Rasamimanana, H., Ratsimbazafy, J., Raveloarinoro, G., Razafimanantsoa, A., Rumpler, Y., Schwitzer, C., Thalmann, U., Wilmé, L. & Wright, P.: Microcebus berthae. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Nijman, V. & Lammertink, M.: Presbytis natunae. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Mittermeier, R.A. & Rylands, A.B.: Callibella humilis. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Butynski, T.M., Cortes, J., Waters, S., Fa, J., Hobbelink, M.E., van Lavieren, E., Belbachir, F., Cuzin, F., de Smet, K., Mouna, M., de Iongh, H., Menard, N. & Camperio-Ciani, A.: Macaca sylvanus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Struhsaker, T, Butynski, T.M. & Ehardt, C.: Procolobus gordonorum. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Rode, E.J., Nekaris, K.A.I. , Schwitzer, C. & Hoffmann, M.: Mirza zaza. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2011. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Whittaker, D. & Mittermeier, R.A.: Macaca siberu. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Singh, M., Kumar, A. & Molur, S.: Trachypithecus johnii. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Oates, J.F., Gippoliti, S. & Groves, C.P.: Cercopithecus erythrotis. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Whittaker, D. & Geissmann, T.: Hylobates klossii. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Fruth, B., Benishay, J.M., Bila-Isia, I., Coxe, S., Dupain, J., Furuichi, T., Hart, J., Hart, T., Hashimoto, C., Hohmann, G., Hurley, M., Ilambu, O., Mulavwa, M., Ndunda, M., Omasombo, V., Reinartz, G., Scherlis, J., Steel, L. & Thompson, J.: Pan paniscus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Whittaker, D. & Mittermeier, R.A.: Presbytis potenziani. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Ancrenaz, M., Marshall, A., Goossens, B., van Schaik, C., Sugardjito, J., Gumal, M. & Wich, S.: Pongo pygmaeus. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c d Walsh, P.D., Tutin, C.E.G., Oates, J.F., Baillie, J.E.M., Maisels, F., Stokes, E.J., Gatti, S., Bergl, R.A., Sunderland-Groves, J. & Dunn. A.: Gorilla gorilla. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Oates, J.F., Tutin, C.E.G., Humle, T., Wilson, M.L., Baillie, J.E.M., Balmforth, Z., Blom, A., Boesch, C., Cox, D., Davenport, T., Dunn, A., Dupain, J., Duvall, C., Ellis, C.M., Farmer, K.H., Gatti, S., Greengrass, E., Hart, J., Herbinger, I., Hicks, C., Hunt, K.D., Kamenya, S., Maisels, F., Mitani, J.C., Moore, J., Morgan, B.J., Morgan, D.B., Nakamura, M., Nixon, S., Plumptre, A.J., Reynolds, V., Stokes, E.J. & Walsh, P.D.: Pan troglodytes. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Gippoliti, S. & Hunter, C.: Theropithecus gelada. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ a b c Geissmann, T. & Nijman, V.: Hylobates muelleri. [w:] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2012.2 [on-line]. IUCN, 2008. [dostęp 2012-11-10].
- ↑ U.S. and World Population Clock. 2014-11-24. [dostęp 2014-11-24].
- ↑ a b Homo sapiens. IUCN. [dostęp 2014-11-24].